TIRANË- Negociatat e nisura me Greqinë për marrëveshjen e detit kanë bërë protagonist Presidentin e vendit Ilir Meta. Pa dhënë ai plotfuqishmërinë ato nuk mund të vazhdojnë normalisht.

I ftuar në “Studio e Hapur” në News 24, Presidenti Ilir Meta komentoi për herë të parë listën e negociatorëve të paraqitur tek ai nga ministri i Jashtëm, Ditmir Bushati një ditë më parë, për të cilët japë ai “OK” pasi të mbledhë informacion shtesë, nëse i plotësojnë apo jo kriteret e vendosura nga Gjykata Kushtetuese.

“Kemi bërë kërkesa për të verifikuar për çdo negociator, më të veçanta për këdo, s’mund të them asgjë pa i verifikuar. Unë vlerësoj se integriteti i tyre, njohuritë e tyre, personaliteti i tyre është mjaft i rëndësishëm”,- shtoi Meta.

Presidenti Ilir Meta është pyetur mbrëmjen e sotme edhe për Artur Meçollarin, të etiketuar si spiun të shërbimeve të huaja nga ish-kryeminsitri Sali Berisha. Por, Meta më shumë se sa ato që shkruhen në media, vlerësoi një letër të vitit 2010 që Meçollari i dërgonte Adriatik Llallës.

“Për emrat e caktuar unë s’kam asnjë arsye. Unë kërkoj informacione, sqarime nga institucionet përkatëse. Për rastin konkret nuk kam informacione përveç qëndrimeve të lexuara në media. Elementin më pozitiv për personin konkret vlerësoj letrën që kam lexuar dje apo pardje, që ia kishte dërguar zotit Llalla, ku protestonte për mbylljen e çështjes penale të ekipit negociator të vitit 2009, duke dhënë argumente dhe fakte, një pjesë e të cilave ishin interesante që ngarkonin negociatorët. Sipas tij, prokuroria e kishte mbyllur në mënyrë jo të drejtë. Nuk mund të bëj gjykatësin por ka treguar se ka ndjeshmëri, përgjegjshmëri, ndaj interesave të shtetit”,- tha ai.

INTERVISTA

-Marrëveshja e detit, negociatat midis Shqipërisë dhe Greqisë janë disa nga pikat e nxehta të intervistës sonë, sepse në fakt është një debat i madh mes politikës dhe medias vitet e fundit. Kam një pyetje të menjëhershme, të drejtpërdrejtë: A do ta japë Presidenti plotfuqishmërinë e tij për grupin negociator për marrëveshjen e detit?

Presidenti Meta: Meqenëse ju që udhëhiqni emisionin vendosët ta hapni me këtë çështje dhe mua më duket normale për shkak të vëmendjes që ka marrë kohët e fundit, – ajo që mund t’ju them me bindje të plotë është që Presidenti do të bëjë gjithçka për të përmbushur të gjitha detyrimet e tij kushtetuese dhe institucionale për mbarëvajtjen e kësaj marrëveshjeje që synohet dhe natyrisht edhe të marrëdhënieve me Greqinë.

-A është e vërtetë që ju e ktheni kthyer sërish në Ministrinë e Punëve të Jashtme për informacion procesin?

Presidenti Meta: Jetojmë në kohën e “news-eve” dhe të “fake news-ve”. Dhe në këtë drejtim unë theksoj se nuk ka pasur në asnjë rast kthim apo refuzim për dhënien e një autorizimi të tillë, por gjithmonë ka pasur dhe do të ketë deri në pikën e plotë dhe përfundimtare sipas të gjitha standardeve që përcakton vendimi i posaçëm i Gjykatës Kushtetuese, një procedurë, e cila duhet të jetë nga ana kushtetuese sa më e saktë. Edhe për një arsye, për të gjithë ata që duan ta dinë dhe nuk kanë kohë të merren me detaje: është çështja më e debatuar, të paktën në dhjetë vitet e fundit, për shkak të asaj që ndodhi në vitin 2009, dhe vendimit të Gjykatës Kushtetuese në vitin 2010 që e rrëzoi atë marrëveshje. Dhe për këtë çështje ky vendim i Gjykatës Kushtetuese është vetë kushtetutë. Pra në hierarkinë ligjore prevalon (mbizotëron) mbi çdo ligj dhe çdo akt tjetër. Që do të thotë se do të mjaftonte qoftë edhe një gabim formal i mosrespektimit të kërkesave dhe detyrimeve kushtetuese formale që janë disa çështje të rëndësishme në mënyrë që ne si një grupim të bënte të njëjtën gjë, pra të ankohej në Gjykatën Kushtetuese për ta shpallur një marrëveshje të re antikushtetuese. Unë do t’ju pyes edhe pse ju doni t’i qëndroni kaq strikt këtij vendimi të Gjykatës Kushtetuese…

Presidenti Meta: Jo, kjo është detyra ime, nuk është se unë dua t’i qëndroj strikt. Vendimi është i qartë dhe është i detyrueshëm për aq kohë sa ne jemi një shtet i së drejtës ku Kushtetuta dhe vendimi i Gjykatës Kushtetuese prevalojnë.

-Kam përgatitur një bllok pyetjesh. Por qëndrojmë te ky informacion që duket se ka dalë në media pak përpara se të futeshim… A është e vërtetë që ju e keni kthyer sërish  në Ministrinë e Punëve të Jashtme letrën e informacioneve për të kërkuar informacion rreth takimeve me Kotsiaz? A keni  kërkuar informacion shtesë?

Presidenti Meta: Për të qenë sa më transparent, duhet të kemi në konsideratë që unë u detyrova për disa arsye, që u bënë edhe publike, për të sqaruar qëndrimin e Presidentit dhe Institucionit ndaj kërkesës së parë të Ministrisë për Evropën dhe Punët e Jashtme – pa publikuar kërkesën e tyre, sepse nuk ka asnjë arsye që ta marrim ne këtë iniciativë – ashtu sikurse në kushte më normale edhe kur do të ekzistonin edhe lajme apo keqinterpretime lajmesh, kjo nuk kishte pse të bëhej publike, e kemi bërë të qartë çfarë kërkohet nga Institucioni i Presidentit në mënyrë që të procedohej sipas vendimit të Gjykatës Kushtetuese. Pas kësaj ka pasur një reflektim nga Ministrisë për Evropën dhe Punët e Jashtme, i cili përsëri në disa elementë është vlerësuar i domosdoshëm për t’u plotësuar më tej edhe ky është një proces që vazhdon.

-Pra keni kërkuar informacione të tjera përveç informacioneve të para?

Presidenti Meta: Po, patjetër. E theksoj edhe një herë për të gjithë ata që nuk kuptojnë dhe thonë gjëra të tipit “çfarë është kjo, Presidenti ka prapë mundësi pasi të bëhet marrëveshja ta bllokojë, të mos e firmosë, etj”.

Jo vetëm që është detyra ime, sepse nuk ka detyrë më të rëndësishme se sa të respektoj Kushtetutën, sidomos kur ajo flet qartë se çfarë duhet të bëjë Presidenti dhe në këtë rast vendimi i Gjykatës Kushtetuese për herë të parë i ka elaboruar qartë përgjegjësitë e Presidentit sa i takon traktateve shtetërore. Jo marrëveshjet mes dy qeverive, por traktateve shtetërore.

Së dyti, duhet të kemi parasysh se edhe një element formal i këtij vendimi të Gjykatës Kushtetuese, që është vetëm për këtë çështje dhe vetëm për çështjen me Greqinë, do të mjaftonte edhe një mosrespektim nga ana formale kushtetuese e këtyre kërkesave që nesër, edhe sikur të ishte një përmbajtje shumë e mirë, një grupim të ankohej përsëri në Gjykatës Kushtetuese dhe kjo të rrëzohej qoftë edhe për shkelje formale apo procedurale.

Prandaj është detyrë e Presidentit dhe e Institucionit të Presidentit për të bashkëpunuar dhe për të ndihmuar, që ky proces të ecë jo vetëm në shina kushtetuese por edhe ana përmbajtësore sa më sukses, sepse vetëm një proces që përmbyllet me sukses i shërben qëllimeve të tij dhe forcimit të marrëdhënieve me Greqinë.

-Një ditë më parë ka mbërritur në zyrën tuaj lista me emrat e 12 negociatorët shqiptarë që do të ulet përballë palës greke. Një prej tyre Artur Meçollari është akuzuar fort për pastërtinë e figurës së tij. Berisha e akuzon si spiun. Çfarë do të bëni me emrin e tij?

Presidenti Meta: Lidhur me çështjen e negociatorëve, unë vlerësoj që integriteti i tyre, njohuritë e tyre, personaliteti i tyre është mjaft i rëndësishëm. Edhe për një arsye tjetër, pasi Gjykata Kushtetuese kur ka folur për metodologjinë ka theksuar rëndësinë e ndjekjes së një metodologjie, e cila bën fjalë për korrektime apo për përshtatje të cilat e rrisin shumë rolin e negociatorëve në këtë marrëveshje, pra rëndësinë e aftësive të tyre rëndësinë edhe të integritetit të tyre.

Përsa u takon emrave të tyre, unë nuk kam asnjë arsye. Shtypi natyrisht mund t’i komentojë, mund të jepen mendime të ndryshme. Unë si President jam i detyruar të kërkoj informacione sqarime nga institucionet përkatëse, pra nuk mund të komentoj në bazë të komenteve të raporteve të ndryshme politike.

Përsa i takon rastit konkret, nuk mund të them se kam ndonjë informacion përveç atyre qëndrimeve të ndryshme që ju keni lexuar në media, por elementi më pozitiv për personin konkret është letra që kam lexuar që z. Meçollari i kishte dërguar ish-Prokurorit të Përgjithshëm, z. Llalla kur ky i fundit ishte në këtë detyrë, ku ai protestonte për mbylljen e çështjes penale ndaj ekipit negociator që kishte negociuar për marrëveshjen e viti 2009, duke dhënë shumë argumente dhe shumë fakte sipas tij, një pjesë e të cilave ishin vërtetë shumë interesante e që i ngarkonin normalisht me përgjegjësi negociatorët, me përgjegjësi ligjore, me përgjegjësi penale e që sipas tij Prokuroria në mënyrë jo të drejtë e kishte mbyllur këtë çështje.

Në këtë aspekt, unë nuk mund bëj gjykatësin nëse ka të drejtë apo jo, por tregon që ka një ndjeshmëri ka një përgjegjshmëri për integritetin që këta negociatorë duhet apo do të duhet të kenë gjithmonë kur përfaqësojnë interesat e shtetit.

-Në një deklaratë të publikuar së fundmi, ish-ministri zoti Imami thotë se dokumentet për Meçollarin janë kopromentuese dhe se ai fitoi gjyqin kur në pushtet ishin socialistët, se vetë Ministria e Mbrojtjes nuk nxori dokumentet me qëllim që Meçollari mos shpallej fajtor. Shtohen gjithmonë e më tepër zërat kundër tij, por kemi parasysh dhe ish-shefin e SHIU-t Zyla, i cili thotë ‘autoritet dhe veçanërisht Presidenti i Republikës, këtu e ka fjalën për ju, i ka të gjitha mundësitë të kuptojë papërshtashmërinë, pjesëmarrjen e tij në komision, cënon sigurinë kombëtare’.

Presidenti Meta: Nuk mund të japë përgjigje për fakte për të cilat nuk jam në dijeni nga ana institucionale. Ne kemi kërkuar informacione tek institucionet përkatëse, presim informacionet e tyre.

-Pse do të vinte në zyrën tuaj një emër që gjithsesi është lakuar, survejuar nga institucionet ligj-zbatuese, i dyshuar për ‘spiun i agjencive të huaja’. A mund ta zëvendësoni me një person që nuk i ka këto precedentë?

Presidenti Meta: Unë mendoj që kjo është një çështje që nuk zgjidhet këtu. Është një proces dhe unë do të bëj gjithçka që në këtë proces të ecim në respekt të Kushtetutës sonë dhe në mënyrë të veçantë vendimit të Gjykatës Kushtetuese që e kam thënë ‘është një vijë e kuqe’. Së dyti, të kemi një ekip negociator me një integritet sa më të lartë që merr përgjegjësi shumë më të mëdhaja këtë radhë, ndoshta dhe më të mëdha se sa herën e parë dhe për shkak të një një metode që është sygjeruar nga Gjykata Kushtetuese.

-Zoti Meta, Ju gjithsesi jeni President i Republikës, keni mundësi dhe të merrni informacione rreth këtij personi, edhe nga Shërbimet Inteligjente. A keni informacione nga Shërbimet Inteligjente shqiptare rreth përputhshmërisë së këtij personi me procesin?

Presidenti Meta: Ne kemi dërguar kërkesa në disa institucione për të gjithë negociatorët, pa përjashtime, për ndonjë ndoshta duke kërkuar dhe informacione më të veçanta, por nuk mund të them asgjë pa i pa i marrë dhe pa i verifikuar dhe këto informacione.

-Ky person me këtë hije dyshimi të pavërtetuara sigurisht, po flasim çka është thënë deri tani, ka qenë present në takimet me Kotzias, në Korçë. A është normale kjo?

 Presidenti Meta: Jo vetëm në Korçë, por ka qenë dhe në një takim në vitin 2014 dhe Ministria e Jashtme nuk është se e ka fshehur këtë fakt. Kjo mbetet për t’u vlerësuar. Nuk besoj se kanë zhvilluar negociata teknike sepse do të ishte një shkelje e rëndë e Kushtetutës, aq më tepër që zotëria është ushtarak.

– A cënohet integriteti i tij qoftë dhe nga sa është thënë deri tani për të qenë pjesëmarrës në këtë grup negociatorësh?

Presidenti Meta: Për faktin se ka qenë në Korçë apo ka qenë në takime të mëparshme me Ministrin e Jashtëm, kjo varet nga arsyeja përsa ka qenë takimi. Nëse ka qenë për negociatat, kjo është një gjë shumë e rëndë, por nuk e besoj që kjo gjë mund të ketë ndodhur. Për faktë për të cilat pretendojnë ish-Ministri i Mbrojtjes, apo ish-Drejtori i SHIU-t apo zoti Berisha, këto mbeten për t’u verifikuar në rrugë institucionale.

-Nëse kanë qenë për negociata, thatë që është një fakt i rëndë.

Presidenti Meta: Nuk e besoj këtë gjë sepse s’ka se si të jetë.

-Por për çfarë tjetër do të ishte?

Presidenti Meta: Mund të jetë për të diskutuar për çështje të ndryshme të mbrojtjes. Nuk është e thënë që duhet të diskutojnë patjetër për koordinata konkrete, sepse nuk mundet, nuk ka pasur një delegim të këtij negocimi.

-Zoti President, përkundrejt pretendimeve të ish-zyrtarëve të Ministrisë së Mbrojtjes dhe opozitës ‘Meçollari është i pajisur me Çertifikatë Sigurie nga DSIK dhe NATO. E bën ky fakt të pa nevojshëm debatin për Meçollarin?

Presidenti Meta: Nuk mund të konkludojë asgjë sot sepse ne kemi dërguar kërkesa në disa institucione. Presim nga të gjitha institucionet për të dymbëdhjetë negociatorët dhe të gjithë ata që do të vlerësohen që janë të domosdoshëm në këtë proces. Natyrisht që është një gjë e parakohshme për t’u shprehur për mua sot.

 -E qartë. Një tjetër anëtar i delegacionit, madje bashkëkryetari i delegacionit është edhe zoti Armand Skapi me një karrierë të gjatë në Ministrinë e Jashtme. Ajo që bie në sy është që ka një kualifikim në “Të Drejtën Ndërkombëtare për Detin” dhe që e ka zhvilluar pikërisht në Rodos të Greqisë. Tani do të ulet për ballë grekëve për të negociuar. Është normale kjo situatë? Si e komentoni.

 Presidenti Meta: E di që edhe Armandi është bërë ‘agjent grek’, madje jam habitur kur kam lexuar në një portal, për arsye se Armandin e njoh shumë mirë ndoshta që nga viti ’98 kur unë kam hyrë për herë të parë në Ministrinë e Jashtme si Sekretar Shteti. U habita që Armandi ka dalë ‘agjent grek’ dhe më pas mora vesh që edhe Armandi ka qenë për një specializim tre-javor në Rodos bashkë me disa diplomatë të tjerë. Për mua një specializim i tillë nuk përbën një fakt për të kompromentuar figurën e një diplomati sepse ne kemi diplomatë pa fund që janë specializuar në Greqi, dhe në vende të tjera. Nuk besoj se është aty për shkak se ka qenë tre javë atje. Është një diplomat me eksperiencë, nuk e di se çfarë pozicioni ka në Ministri, por ka qenë në pozicione drejtuese herë pas herë dhe nuk duhet të paragjykojmë gjithçka. Megjithatë kjo mbetet për t’u diskutuar dhe vlerësuar.

-Zoti President, ju vini dhe nga një përvojë si Ministër i Jashtëm, – A ka një rregull në diplomaci që e ndalon këtë gjë? Domethënë që negociatori të mos ulet përballë vendit ku ka përfunduar studimet apo ka studiuar, për të arritur një marrëveshje të mundshme.

Presidenti Meta: Nuk mund ta trajtojmë Greqinë si kërcënim, si vend armik dhe të shohim me një dyshim kaq diabolic gjithçka. Ne kemi problem tjetër, jovetëm në raport me Greqinë, por dhe në raport me çdo vend, natyrisht problem që e kemi pasur edhe me Italinë. Unë jam takuar gjithë këtë kohë me shumë nga negociatorët tanë përsa i takon marrëveshjeve që kemi patur për kufirin detar me Italinë, ku ka qenë shumë e lehtë për shkak të gjeografisë. Ne kemi këtë problem, mangësi në fushën e detit përsa i takon njerëzve të specializuar, zhvillimit të vet bregdetit. Shiko marinat tona dhe se sa e shfrytëzojmë dhe se sa mirë e menaxhojmë ne këtë pasuri. Sa vëmendje i kemi kushtuar dhe i kushtojmë. Në këtë drejtim dihet që Greqia është shumë e avancuar. Vende të tjera të rajonit janë shumë herë më të avancuara, kanë investuar, e shfrytëzojnë detin shumë herë më mirë. Ky është një problem, por duhet bërë gjthçka që të shkojnë njerëzit më të aftë, më me integritet dhe njëkohësisht të garantohet një ekspertizë sa më e mirë ndërkombëtare mbështetëse.

-Në fakt përveç Artur Meçollarit dhe Armand Skapit të paktën nga hulumtimi ynë në listë nuk ka asnjë ekspert tjetër të detit tek lista e negociatorëve.

Presidenti Meta: Unë besoj që duhet të përforcuar me specialistë të tjerë sepse ekzistojnë edhe specialistë të tjerë me përvojë, me eksperiencë në këtë drejtim. E rëndësishme është edhe ekspertiza ndërkombëtare nga vende të cilat nuk kanë konflikt interesi në këtë rast.

-Për shembull, Ju thatë që e keni parë listën, keni kërkuar informacione dhe për njerëzit, sigurisht keni edhe informacion të paktën deri tani. Ç’lidhje ka të jenë në grupin negociator për negociatat Shqipëri-Greqi dikush nga Instituti i Arkeoligjisë, një Zëvenesdrejto i Policisë, Drejtori i AKBN-së? Do ndajnë kufirin detar apo do të dhënat arkeologjike mes dy vendeve?

Presidenti Meta: Patjetër sepse kemi të bëjmë me zona ekskluzive ekonomike, me Shelfin Kontinental, me burime natyrore të mundshme, pra janë shumë çështje komplekse, mund të kemi dhe pasuri arkeologjike, kulturore. Kjo është një procedurë normale.

-Në sektorët e përzgjedhur ju duken të mirë.

 Presidenti Meta: Patjetër që ka një shtrirje më të gjerë. Mund të ketë nevojë për përforcime të tjera në kuptimin të kualiteteve, personave me më shumë njohuri në të Drejtën Ndërkombëtare, ndoshta në fushën e të Drejtës së Detit.

-Ju flisni për më tepër persona, por pyejta ime është, – A është e ekzagjeruar numri 12 i negociatorëve ndërkohë që nga pala greke janë vetëm 4 zoti President?

Presidenti Meta: Pala greke mund të mos ketë nevojë edhe për një. Nuk ka lidhje me këtë.

-A keni kërkuar ju një përfaqësim sa më të gjerë?

 Presidenti Meta: Ne kemi sugjeruar për të bërë përfaqësim sa më të mirë të mundshëm për të gjitha çështjet për të cilat do të diskutojmë. Rëndësi ka cilësia dhe integriteti, nuk është sasia. Mund të çosh 40 veta dhe mund të çosh 3 që i mbulojnë të gjitha fushat.

-Zoti President, pretendimet e opozitës dhe medias për figurën e disa nga negociatorët, por dhe kërkesa nga ana tjetër e qeverisë për miratimin e listës dhe plotëfuqinë. A ka vënë Ilir Metën midis dy zjarreve?

 Presidenti Meta: Absolutisht! Dikush mund të mendojë që jam në një situatë shumë të vështirë, por në fakt unë jam në një situatë tepër komode falë vendimit të Gjykatës Kushtetuese për këtë çështje. Vendimi i Gjykatë Kushtetuese përcakton shumë qartë se çfarë duhet të bëjë Presidenti dhe të gjitha institucionet hap pas hapi në gjithë këtë proces. Kështu që, në këtë drejtim jam komod. Kuptoj, opozita ka një qëndrim tjetër. Qëndrimi i opozitës është që kjo çështje të shkojë në Gjykatën Ndërkombëtare ku sipas saj mund të bëhet ndarja më e drejtë. Qeveria ka mendimin tjetër, që kjo çështje mund të zgjidhet me një marrëveshje të re. Unë e respektoj vullnetin e qeverisë. E rëndësishme është të përmbushen të gjitha kërkesat e vendimit të Gjykatës Kushtetuese. Unë besoj se do të përmbushen

-A do ta miratoni këtë listë negociatorësh zoti President?

Presidenti Meta: Nuk kam synim, apo paragjykim ndaj listës. Lista është një kërkesë, një domosdoshmëri për vet rëndësinë e një marrëveshjeje të tillë shtetërore sepse dhe autorizimi dhe plotfuqia janë delegim besimi në emër të shtetit dhe unë shpresoj që ne do të kemi listën më të mirë dhe unë jam bashkëpunues për këtë proces. Nuk kam paragjykime pavarësisht se të gjithë ndikohëmi nga opinionet që dëgjojmë. Në fund fare do veproj në mënyrë institucionale dhe t’u referohem institucioneve.

-Si i komentoni negociatat e deritanishme midis ministrave të jashtëm dhe ekipeve të tyre, zoti President?

Presidenti Meta: Negociatat përse? Negociata për detin s’ka patur.

-Është një pyetje e mirë, midis Kotzias dhe Ministrit të Jashtëm.

Presidenti Meta: Së pari, unë përshëndes frymën e dialogut dhe bashkëpunimit dhe gjithmonë kam qenë që kjo frymë duhet ruajtur, jo me Greqinë që nuk diskutohet, por me çdo vend fqinj dhe çdo vend në rajonin tonë. Në këtë drejtim besoj që kjo do të sjellë rezultate pozitive.

-A keni informacion ekstra Ju si President i Republikës së Shqipërisë se çfarë është negociuar, çfarë është biseduar në takime?

Presidenti Meta: Nuk mund të them se kam ndonjë informacion të jashtëzakonshmëm. Kemi disa informacione nga komunikimi i fundit i Ministrisë së Jashtme. Kemi kërkuar disa plotësime, disa saktësime të tjera. Nuk është më e rëndësishme çështja e informacionit kur flasim për problemin e autorizimit, problemin e plotfuqisë, problemin e negociatave. Këtu çështja themelore dhe vendimtare është plotësimi i gjithë detyrimeve që përcakton vendimi i Gjykatës Kushtetuese hap pas hapi për titullin, për objektin, për metodologjinë dhe për gjithë elementet e tjera më të rëndësishme që garantojnë kurorzimin me sukses nga pikëpamja kushtetuese të negociatave.

-A jeni në kontakt me Ministrinë e Jashtme dhe si e kanë pritur ata qëndrimin për mos-dhënien e plotëfuqishmërisë?

Presidenti Meta: Do të doja të korrektoja vlerësimin tuaj. Nuk kemi të bëjmë me mos-dhënie, as shtyrje nuk është sepse mendoj ne jemi përpjekur të reagojmë apo t’i përgjigjemi Ministrisë në kohën më të shpejtë të mundshme. Kemi të bëjmë me përpjekjen tonë për të bashkëpunuar, për të qenë sa më korrektë dhe sa më seriozë në përbushjen e këtij detyrimi. Ua thashë dhe jam i detyruar t’ua përsëris. Edhe një element i vetëm formal të mos respektohet nga vendimi i Gjykatës Kushtetuese për këtë çështje, do të mjaftonte që nesër një marrëveshje sado e mirë, sado e drejtë të realizohet, të atakojë Gjykatën Kushtetuese dhe të kishte një fat ndoshta jo të mirë. Nuk do të ishte e mirë as për ne dhe nuk do të ishte e mirë as për partnerët tanë, për Greqinë.

-Atëherë po korrigjoj termat. Si e pritën në Ministrinë e Jashtme faktin që kërkuat më tepër informacion?

 Presidenti Meta: Nuk kam asnjë arsye të mendoj se si është pritur pasi mendoj se dhe ata janë të përgjegjshëm dhe janë të interesuar që i gjithë procesi të ecë në mënyrën më kushtetuese dhe më garantiste. Unë e kam thënë që ne jemi të gatshëm në çdo kohë të punojmë, të bashkëpunojmë për të garantuar kushtetueshmërinë e gjithë këtij procesi, të jetë sa më solid.

-Ka patur zëra që veprimin apo kërkimin e informacionit të mëtejshëm, etj., nuk po them për mos-dhënien e plotfuqishmërisë, nuk e përdor më këtë togfjalësh, e kanë konsideruar veprim politik. Si argumentoni ju të kundërtën?

Presidenti Meta: Të gjithë kanë të drejtë të bëjnë komentet e tyre. Unë e theksoj dhe një herë tjetër që, vendimi i Gjykatës Kushtetuse është ‘vijë e kuqe’ për mua dhe për çdo institucion. Është treguesi i përgjegjshmërisë, treguesi i seriozitetit dhe i vullnetit për ta garantuar qëndrueshmërinë e një suksesi në këtë marrëveshje.

-Ka dhe një debat juridik: plotfuqishmëri apo autorizim? Çfarë lëshon Presidenti? Rama dhe Bushati thanë ‘autorizim’. Ju vetë e artikuluat fjalën ‘autorizim’ .

 Presidenti Meta: Nuk ka asnjë lloj rëndësie sepse vendimi i Gjykatës Kushtetuese prevalon mbi gjithçka tjetër dhe pavarësisht që mund të ketë ndryshim në ligjin përsa i takon ‘autorizim’ apo ‘plotfuqisë’, nuk ka ndryshuar norma kushtetuese përsa i takon rolit të Presidentit në traktate ndërkombëtare midis shteteve. Kështu që, në çdo rast sipas vendimit të Gjykatës Kushtetuese, e cila prevalon mbi çdo gjëtjetër, detyrimi dhe roli i Presidentit të Republikës është i përcaktuar në mënyrën më të qartë.

-Ju çfarë e cilësoni: plotfuqishmëri apo autorizim?

Presidenti Meta: Është delegim i besimit që Presidenti jep në emër të shtetit. Është shumë thjeshtë, është përcaktuar qartë në vendimin e Gjykatës Kushtetuse, madje Gjykata i njeh të drejtën Presidentit dhe të drejtojë negociatat, gjë që natyrisht nuk do të ishte normale se do tregonte se këtu nuk ka besim dhe gjë që s’është normale aq më tepër që Presidenti nuk është ekspert i këtyre çështjeve.

-Për të qenë sa më konkretë – Cilat janë çështjet për të cilat deri në këto momente qe po flasim, ju keni kërkuar informacione shtesë nga Ministria e Jashtme? A mund të na rendisni?

Presidenti Meta: Nuk është e nevojshme, mendoj unë, sepse ne kemi kërkuar disa sqarime, të cilat janë bërë publike. Kanë ardhur disa sqarime nga Ministria e Jashtme, disa reflektime të cilat ndihmojnë procesin. Janë kërkuar përsëri disa sqarime të tjera për çështje të cilat pak a shumë dihen.

-Për shembull.

Presidenti Meta: Që nga saktësimi i titullit, objektit, probleme të tjera të cilat nuk dëshiroj t’i përmend këtu sepse janë bërë një herë të qarta. Ka nevojë për saktësime. Procesi ecën sipas vlerësimit tim.

-Për Marrëveshjen e Detiti keni pasur konsulta me ish-presidentët. Për çfarë jeni konsultuar dhe pse i thirrët në takime paraardhësit tuaj?

Presidenti Meta: Sepse mendoj se është një çështje e rëndësishme dhe çdo President që ka shërbyer në këtë vend ka një përvojë, pjekuri, këshillë për të dhënë sepse ka qenë në këtë pozion dhe mendoj që nga këto këshilla gjithmonë përfiton.

-Për çështjen e Janullatusit, për shembull, nuk u konsultuat me ta! Madje ata e kanë patur në tryezën e tyre dhe nuk e kanë firmosur.

Presidenti Meta: Mendoj që ajo ka qenë çështje shumë e thjeshtë. Sigurisht që ishte deyra ime të bëja atë veprim që bëra. Është një veprim që nuk ka lidhje me Greqinë. Është një veprim që ka lidhje me shërbimet e tij të jashtëzakonshme ndaj lindjes së Kishës sonë Ortodokse, ndaj bashkëjetesës sonë këtu dhe të gjithë aktivitetit të tij humanitar dhe social i jashtëzakonshëm. Me Greqinë ka vetëm një lidhje që, paragjykimi që ne kemi patur ose një pjesë e jona për faktin që ai është grek se po të kishte qenë italian apo danez do ta kishte marrë që ditën e parë.

-Ju thatë që është një gjë shumë e thjeshtë. Po të kishte qenë kaq e thjeshtë, përse nuk e kanë bërë presidentët paraardhës.

Presidenti Meta: Nuk është gjë e rëndësishme. Mendoj që është një gjë shumë e mirë që është bërë dhe që s’ka lidhje me çështjet e tjera.

-Zoti Meta, po flisnim për plotfuqishmërinë, për dhënien e autorizimin, për gjithçka që përcakton Kushtetuta në lidhje me Presidentin. Dhe pyetja ime e drejtëpërdrejtë është kjo, për të qenë të qartë me teleshikuesit: Çfarë duhet të bëjë qeveria shqiptare që ju të jepni plotfuqishmërinë, autorizmin apo le ta quajmë si të duam?

Presidenti Meta: Do të vazhdojmë këtë proces bashkëpunimi në mënyrë që çdo gjë të ecë në shinat kushtetuese, sepse edhe qeveria është e interesuar që jo vetëm produkti të jetë i mirë, por edhe marrëveshja të jetë solide dhe e pacenueshme apo jo. Kjo është interes i përbashkët.

-Kryeministri i Greqisë Tsipras ka parashikuar një vizitë në muajin prill në Korçë me rastin e Pashkëve ortodokse. Me shumë gjase vjen edhe për të firmosur marrëveshjen e detit me kryeministrin Rama. A është e mundur që kjo marrëveshje të nënshkruhet para vizitës së tij?

Presidenti Meta: Nuk mund të komentoj synimet të bëra mediatike nga burime zyrtare, jo zyrtare. Kjo marrëveshje po të jetë nga ana kushtetuese solide në respekt të vendimit të Gjykatës dhe e drejtë për të dyja vendet, le të firmoset që sot. Nuk ka përse të firmoset as në prill dhe as në maj. Por është tepër e rëndësishme që çdo gjë të bëhet në mënyrën më të pjekur dhe të mos jemi në një situatë të padëshirueshme për të gjithë.

-Jo vetëm Kushtetuese, siç thoni ju…

Presidenti Meta: Por po nuk qe kushtetuese ajo…, nuk funksionon, nuk ekziston. Dhe është detyra ime.

-Zoti Meta, përse ju këmbëngulni kaq shumë në respektimin strikt të pikave të vendimit të Gjykatës Kushtetuese? Edhe në konferencën tuaj për shtyp njëjavë më parë, lexuar gërmë për gërmë pjesë nga ky vendim.

Presidenti Meta: Sepse është detyra ime. Sepse unë mbaj përgjegjësi edhe ligjore nesër për mosrespektimin e këtyre kërkesave, përveç se mbaj edhe përgjegjësi politike. Nesër mund të thonë që ja edhe Presidenti ka përgjegjësinë e vet, sepse nuk u respektua kjo pikë e vendimit të Gjykatës, ajo pikë e kështu me radhë.

-Por duket nga njëra anë sikur ju po doni ta zvarrisni këtë proces zoti President, aq më tepër që Tsipras vjen për Pashkë.

Presidenti Meta: Unë dua që këtë proces ta blindoj. Nga pikëpamja kushtetuese, por edhe nga përmbajtja sepse mendoj se këto janë të dyja të lidhura bashkë, kaq!

-Ta blindoj?

Presidenti Meta: Dhe unë këtu kam qenë që nga 24 korriku në rast se ka pasur mundësi që kjo gjë të bëhej më përpara. Veprimet e Presidencës dhe të Presidentit kanë qenë më të shpejtat e mundshme.

-Ju, si e shpjegoni…?

Presidenti Meta: Dhe përqëndrimet tona. Kemi angazhuar jo vetëm stafin e Presidentit, por kemi angazhuar mendoj shumë nga kualitetet më të mira në fushën e së drejtës në vend që e njohin këtë fushë, por edhe të marinës.

-Zoti President, ju si mendoni, qeveria apo ministria e Jashtme nuk di ta lexojë vendimin e Gjykatës Kushtetuese?

Presidenti Meta: Përsa kohë ajo po i përmbahet hap pas hapi dhe po bashkëpunon. Nuk kam përse ta paragjykoj.

-Përsa kohë ju i riktheni, i kërkoni informacion. Çfarë mendoni? Përse mungojnë këto informacione në tryezën tuaj? Është e qëllimshme kjo? Ka mungesë aftësie në leximin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese?

Presidenti Meta: Për mua është e rëndësishme të ecim sa më shpejt për ta blinduar këtë marrëveshje nga ana kushtetuese dhe nga ana përmbajtësore. Të jetë një sukses për Shqipërinë, për Greqinë, për të gjithë. Kaq!

-Meqë jemi te Gjykata Kushtetuese dhe folëm për të: ky organ hodhi poshtë marrëveshjen e vitit 2009. E përsëritëm këtu. Pra është mjaft i rëndësishëm për certifikimin përfundimtar nëse dikush ka pretendime, parregullsi dhe ju thatë çdo grupim, nëse ka parregullsi, mund ta rikthejë…

Presidenti Meta: Patjetër.

-…si në rastin e 2009-s. Por kemi një Gjykatë Kushtetuese që duket sikur është në ngërç. A e shikoni ju kështu dhe a e implikon ky ngërç çështjen e marrëveshjes së detit?

Presidenti Meta: Çështja e Gjykatës Kushtetuese apo e disa institucioneve të tjera nuk ka të bëjë vetëm me këtë çështje, por me çdo çështje tjetër të mundshme, kështu që unë si President kam bërë veprimet e mia për të përmbushur detyrimet që kam përsa u takon dy vendeve vakante në Gjykatën Kushtetuese, për të cilat Presidenti ka rolin e tij. Edhe Parlamenti ka ndërmarrë iniciativën e tij, kështu që shpresojmë që gjithçka të ecë në mënyrën e duhur.

-Mendoni se do të zgjidhet?

Presidenti Meta: Po pse jo? Pse duhet të mendoj se nuk do të zgjidhet?

-Pse jo?! Sepse kemi precedentë tillë zoti Meta. Ndonjëherë gjërat në Shqipëri ndodhin kështu.

Presidenti Meta: Unë mendoj se ne duhet të punojmë për precedentë pozitivë. Mos të jemi recidivistë për precedentët negativë.

-Mirë do të ishte. Jeni shprehur vazhdimisht për mungesë transparence në procesin e negociatave. Ndërkohë që jeni takuar rregullisht me ministrin e Jashtëm, Ditmir Bushati, të paktën tri herë sipas informacioneve tona. Konkretisht më 8 tetor 2017, 18 janar 2018 dhe 9 shkurt 2018. Besoj se për këtë çështje keni folur mes jush apo jo? Përse pretendoni se nuk ka pasur transparencë?

Presidenti Meta: Tani nuk mendoj se mund të vini në diskutim qëndrimet apo vlerësimet e mia.

-Jo nuk është ky qëllimi. A keni biseduar në ato takime për këto çështje, kjo ishte pyetja.

Presidenti Meta: Më falni, unë nuk jam këtu për t’u shprehur se çfarë kemi biseduar e për çfarë nuk kemi biseduar! Një gjë mund t’jua them që nukka asnjë informacion zyrtar, edhe sot e kësaj dite përveç dy informacioneve që lidheshin me kërkesat tona për çështjen e detit. Për çështjet e tjera është kërkuar informacion me shkrim nga ana e Presidencës dhe besoj se do të vijënë kohën e duhur. Por natyrisht tani energjia kryesore është përqendruar te kjo çështje dhe kjo është shumë e drejtë. Mua nuk më pëlqejnë këto histori: jemi takuar apo nuk jemi takuar, sepse nuk është e nevojshme që t’i them unë se çfarë kemi biseduar në një takim që s’ka zgjatur as njëzet minuta një ditë para se ministri i Jashtëm të shkonte në Korçë. Kjo çështje nuk është përmendur as dy minuta dhe as ka pasur nevojë për këtë gjë që të përmendej, sepse janë diskutuar më shumë disa çështje të tjera. Edhe për këtë çështje thjesht i është uruar suksese, për çështjet që do të bisedonin, duke menduar se gjithmonë ministri i Jashtëm bisedon për çështje në interesin e vendit. Nuk ka arsye pse ta paragjykoj këtë gjë. Por unë ia kam bërë të qartë ministrit se përsa u takon marrëdhënieve me Greqinë, unë do t’i jap prioritet komunikimit zyrtar, sepse me Greqinë kemi disa çështje, të cilat kanë kërkuar prej kohëshnjë trajtim të përgjegjshëm, të vazhdueshëm, në rrugën e dialogut, në rrugën e mirëkuptimit, dhe do të vazhdojnë ta kërkojnë edhe në të ardhmen. Shpresojmë që të gjitha çështjet të zgjidhen, pavarësisht se kjo nuk është e lehtë apo shumica e tyre, por duhet që gjithmonë që secili institucion të përmbushë përgjegjësitë e tij. Dhe përgjegjësitë në radhë të parë mendoj që janë zyrtare, pra nuk janë thjesht informale, sepse nuk bëhet fjalë për zotin Meta, për zotin Bushati, apo për zotin Rama në detyrën e Kryeministrit apo për çështje të tjera. Këtu bëhet fjalë për institucione. Për Institucionin e Presidentit, për institucionin e Ministrisë së Jashtme. Bëhet fjalë për çështje të rëndësishme, për çështje delikate ku të gjithë duhet të punojmë me qëllim të përbashkët: progresin e këtyre marrëdhënieve, ruajtjen e interesave tonë, por edhe respektimin e interesave të fqinjëve.

-Zoti President, qëndrojmë te këto negociata. Ju dolët në një konferencë për shtyp ku publikuat korrespondencën me Ministrinë e Jashtme. Pati zëra që e anatemuan këtë gjë duke thënë që duhej të mbetej institucionale. Ju si mendoni?

Presidenti Meta: Po të kishte ngelur institucionale do të anatemonin mungesën e transparencës. Ne jemi mësuar tashmë me këto gjëra. Mendoj se kërkesa ime… e thashë edhe në fillim të konferencës që “nuk do të kishte qenë e nevojshme”, por qëllimet e sajkanë qenë vetëm pozitive. Unë në këtë çështje nuk kam asnjë pikë emocioni në kuptimin politik apo personal, apo emocional. Për arsye sepse nukkam qenë pjesë e marrëveshjes së vitit 2009. Kur është firmosur marrëveshja në prill të vitit 2009 kam qenë në opozitë në atë kohë dhe mund të ketë qëndrime të tjera. Mund të ketë qëndrime të tjera që janë të karakterit politik, por edhe mund të jenë emocionalë, sepse mund të jenë të sulmuar apo të akuzuar me të drejtë apo pa të drejtë. Në rastin tim kjo nuk funksionon. Por në pozicionin tim jam kushtetuese dhe jam i detyruar të jem, sepse mund të thotë dikush po pse merret ky, por sepse ky njeri këtë detyrë ka në radhë të parë.

-A do ta refuzoni firmosjen e një marrëveshjeje të mundshmenëse Shqipëria humbet territor apo zonë ekonomike ekskluzive?

Presidenti Meta: Unë do të përmbush të gjitha detyrimet e mia kushtetuese, që kjo të jetë një marrëveshje, e theksoj edhe një herë, sa më e blinduar nga ana kushtetuese, që të mos na ndodhë përsëri ajo që ndodhi në vitin 2009, me vendimin e vitit 2010 për shkak të parregullsive, sepse këtë radhë vendimi i Gjykatës Kushtetuese është kushtetuta për këtë çështje. Dhe pikat e saj të detyrueshme janë shumë të qarta dhe nuk janë të pakta. Së dyti, unë besoj se kjo duhet të jetë një marrëveshje e drejtë për të dyja vendet dhe kjo është një përgjegjësi historike për të gjithë: për Presidentin, për qeverinë, për negociatorët, sepse është një marrëveshje që do të mbetet përgjithmonë.

-Ju çfarë konsiderate keni për marrëveshjen e 2009-s? Marrëveshjen e hartuar nga Partia Demokratike?

Presidenti Meta: Unë nuk jam këtu për të dhënë konsiderata për atë marrëveshje. Unë jam këtu për të respektuar Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë dhe vendimin e Gjykatës Kushtetuese dhe ky vendim është detyrues për mua, si President, por edhe për të gjithë institucionet e tjera.

-Ju si e konsideroni kërkesën e Partisë Demokratike që kufiri mes dy vendeve të zgjidhet në Gjykatën Ndërkombëtare dhe jo me marrëveshje? Është një opsion sipas jush?

Presidenti Meta: Padyshim që është një opsion, e kanë aplikuar edhe vende të tjera. Por përderisa qeveria ka vullnetin dhe ka bindjen se mund të arrihet një marrëveshje e re, pa shkuar në gjykatë, unë nuk kam asnjë arsye për të qenë një pengesë për një marrëveshje të re, por kam për detyrë të garantoj që ky proces të jetë kushtetues.

-A do të ishte më pak i kontestuar një proces në gjykatë? Si mendoni zoti Meta? Mund t’i evitonim vetes gjithë këto akuza politike…

Presidenti Meta: Sigurisht që do të ishte më e lehtë nga ana e përgjegjësisë publike, politike, morale, por sidoqoftë e rëndësishme është që ky proces të ecë në mënyrën, e theksoj, më kushtetuese, më me integritet, dhe më të shpejtë që është e mundur.

-Zoti President, Shqipëria pret një datë për hapjen e negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian. A e shihni ju qeverinë, me aq informacion sa keni, nën presion nga Greqia për arritjen e kësaj marrëveshjeje?

Presidenti Meta: Ajo që unë dua t’ju siguroj ju këtu dhe të gjitha ata që na ndjekin është që: nuk ka ndodhur deri më sot, nuk ka sesi të ndodhë as tani, dhe jam i bindur që nuk do të ndodhë në të ardhmen që Greqia të jetë një vend që vendos veton për rrugën evropiane të Shqipërisë. Pavarësisht nga pretendimet, pavarësisht nga niveli i marrëdhënieve apo i retorikës së marrëdhënieve. Për mua gjithmonë ka qenë shumë të mira dhe garant në radhë të parë për këtë janë popujt tanë dhe shkëmbimet e jashtëzakonshme. Absolutisht mendoj se gjithçka është spekullim dhe është një përpjekje për të justifikuar gjëra të tjera. Absolutisht!

-A është e vërtetë se nga nënshkrimi i marrëveshjes së detit me Greqinë varet hapja e negociatave të Shqipërisë me Bashkimin Evropian? Kjo është diçka që thuhet thuajse çdo ditë në media. Pretendohet se Greqia ka shfrytëzuar pikërisht këtë moment për të penguar apo kushtëzuar hapjen e negociatave të Shqipërisë.

Presidenti Meta: Që të jem shumë i sinqertë me ju, edhe me teleshikuesit: mua askush nuk ma ka thënë këtë gjë dhe askush nuk mund të ma thotë këtë gjë si President i Shqipërisë për arsye se një sjellje të tillë nuk i shërben as integrimit të Shqipërisë dhe as vetë vlerave të Evropës së Bashkuar, të cilat ne duam t’i ndajmë në mënyrë dinjitoze e duke u anëtarësuar plotësisht. Jam i sigurt që nuk i shërben as vetë Greqisë si një vend anëtar i Bashkimit Evropian dhe si një vend demokratik. Dhe kjo është jashtë çdo standardi, kjo lloj kulture. Jo e Greqisë, sepse kjo nuk mund të jetë kurrsesi e shtetit edhe e qeverisë, por këto janë përpjekje për të krijuar atmosfera presioni, faktesh të…, të cilat nuk duhet të impresionojnë askënd.

-…por edhe të huaj që këmbëngulin në ekzistencën e një doktrine të re në Bashkimin Evropian që negociatat, anëtarësimet varen nga shkëmbimet territoriale. Ka diçka të vërtetë?

Presidenti Meta: Tani unë mendoj se Bashkimi Evropian nuk ka interes të anëtarësojë vende, pra të bëhen anëtarë të Bashkimit Evropian, vende që mund të çojnë në probleme. Bashkimi Evropian pati një eksperiencë jo shumë të këndshme në rastin e Kroacisë dhe Slovenisë për problemin që patën, i cili nuk u zgjidh edhe pse të dyja vendet ranë dakord, edhe pasi Kroacia u anëtarësua e kështu me radhë. Do të donte që çdo vend që bëhet anëtar i Bashkimit Evropian të mos importojë probleme të tilla, por t’i zgjidhë ato paraprakisht. Por i do t’i zgjidhë? Jo në rrugën e shantazhit, por në rrugën e së drejtës ndërkombëtare, në një rrugë demokratike, në një rrugë civile. Unë besoj se ne në këtë mënyrë këtë problem do ta zgjidhim me Greqinë.

-Zoti Meta, në dijeni tuaj, në projektin e negociatave, përveç çështjes së detit, a është kërkuar për t’u diskutuar edhe dhënia e statusit si zonë minoritare Himarës?

Presidenti Meta: Unë nuk e kam një informacion të tillë, por theksoj edhe një herë tjetër: ne kemi mjaft probleme për të zgjidhur, për të përmirësuar apo për të relaksuar me Greqinë dhe kjo është normale, sepse jemi dy vende fqinje. Janë probleme të akumuluara prej…

-…70 vjetësh, thotë Bushati.

Presidenti Meta: …më shumë, por ajo që duhet të kemi parasysh për këtë çështje ne kemi një vendim të Gjykatës Kushtetuese, vetëm për këtë çështje. Dhe ky vendim e bën të qartë që për këtë çështje jemi të detyruar të sillemi vetëm në këtë mënyrë, në këtë rrugë që përcakton vendimi i Gjykatës Kushtetuese. Për çështjet e tjera, ato janë çështje ku mund të ketë edhe fleksibilitet, por gjithmonë bazuar mbi reciprocitet edhe mbi respektin e ndërsjellë.

-Në informacionin tonë rezulton se Greqia kërkon edhe firmosjen e një marrëveshjeje tjetër me Shqipërinë që kjo e fundit t’i kthejë pronat Kishës Ortodokse. Po për këtë jeni në dijeni zoti President?

Presidenti Meta: Kishës sonë Ortodokse?

– Po.

Presidenti Meta: Po atë ia kemi kthyer vetë dhe do t’ia kthejmë. Nuk më duket se ka ndonjë sens, në kuptimin se kjo është Kishajonë Ortodokse dhe ne ia kemi kthyer dhe do t’ia kthejmë.

-Ka një marrëveshje të tillë?

Presidenti Meta: …një nga vendimet, që ta keni ju parasysh, një nga vendimet që unë jam shumë krenar që e kam marrë kur kam qenë kryeministër, ka qenë që pikërisht për shkak të një padrejtësie të madhe që i është bërë Kishës Ortodokse, e cila ka qenë në mos gaboj aty ku është Hotel “Tirana” sot, t’i japim Kishës Ortodokse Shqiptare vendin ku është sot, midis Ministrisë së Mbrojtjes dhe Partisë Socialiste. Dhe unë në atë kohë kam qenë kryeministër i Partisë Socialiste dhe kam pasur shumë probleme për arsye se si mund t’i jepej Kishës Ortodokse pranë Partisë Socialiste, pranë Ministrisë së Mbrojtjes, por nuk kishte asnjë vend tjetër ekuivalent. Ose do të prishnim Hotel “Tiranën”. Jam shumë krenar për këtë vendim për arsye, sepse jo vetëm kemi vënë në vend një padrejtësi historike, por sepse aty është bërë një investim i mrekullueshëm, i jashtëzakonshëm, që ia ka vlejtur dhe që është në shërbim të gjithë qytetit.

-Dhe ka qenë në tagrin tuaj, por është normale të ketë marrëveshje ndërshtetërore në lidhje me këtë çështje?

Presidenti Meta: Unë këtë çështje nuk e kam dëgjuar, sepse nuk duhet të besojmë çdo gjë që shpërndahet. Tani ka kaq shumë portale, ka informacion. Ka edhe disinformacion. Ju për këtë mund t’i drejtoheni Ministrisë së Jashtme. Nuk e kam dëgjuar këtë gjë. Është detyra jonë. Kishës Ortodokse, Kishës Katolike, Komunitetit Mysliman, bektashinjve, të gjithëve, t’ua kthejmë të gjitha pronat. Dhe mendoj se duhet të jetë një prioritet në mëyrë që ata të jenë sa më të pavarur dhe të kenë sa më shumë mundësi që të varen sa më pak nga jashtë.

-Zoti President, edhe një pyetje tjetër shumë sensitive: a jeni në dijeni të një kërkese nga pala greke për heqjen e emrit “Çamëri” nga librat e shkollës? Çdo të bëni ju si President nëse kjo ndodh? Është një informacion që edhe ky ka dalë gjerësisht në media.

Presidenti Meta: Nuk mund të komentoj tani çdo lajm që del në Greqi nga këto bisedime, por unë them që këto marrëveshjet për të rishikuar tekstet, sidomos për sa i takon historisë janë të rëndësishme, jo në kuptimin e ndryshimit të historisë, sepse nuk e ndryshojmë dot historinë dhe faktet dhe të vërtetat, por gjuhën. Pra për të evituar sa më shumë ato ngarkesat emocionale që krijojnë urrejtje edhe për fqinjin sot për shkak të asaj që ka ndodhur para 100 vjetësh apo në çdo kohë. Kështu që në këtë drejtim kjo është diçka tjetër pastaj. Mendoj se as ne nuk mund t’i detyrojmë ata që të ndryshojnë disa gjëra atje, por as ata nuk mund të na detyrojnë ne këtu të ndryshojmë disa të vërteta apo të cenojmë dinjitetin e një komuniteti që ekziston dhe që ka të drejtat e tij.

-Në fakt kanë filluar gërmime për varrezat greke. Çamët kërkojnë si kompensim një memorial për të rënët.

Presidenti Meta: Nuk do të doja të hyja në çështje konkrete, sepse këto janë çështje që janë diskutuar nëmes të dy ministrave. Unë pres informacione edhe për këto çështje, por për këto çështje pret koha, në kuptimin që…

-Keni kërkuar informacion për këto çështje?

Presidenti Meta: Për të gjitha çështjet që janë diskutuar edhe dakorduar. Tani nuk dua të bie në nivele, të cilat krijojnë polemika të panevojshme. Qëndrimi im për çështjen çame ka qenë i njohur dhe mbetet përsëri, ashtu sikurse nuk kam qenë dakord me disa retorika, të cilat nuk kanë qenë shumë ndihmuese për të çuar drejt atyre zgjidhjeve konkrete e praktike, për të cilat ka nevojë në radhë të parë ky komunitet. Megjithatë është një çështje që jam i bindur se do të trajtohet me përgjegjshmëri dhe me dinjitet.

-Për ta mbyllur me çështjen e negociatave zoti President. Ka nga ata që thonë se këto negociata mes Shiqipërisë dhe Greqisë në Kretë apo në Korçë, deri tani kanë prodhuar vetëm një avancim të axhendës greke, po të kihet parasysh kanë filluar varrezat greke. Është premtuar se do të hiqet Ligji i Luftës, por nuk ka asgjë konkrete. Nga negociatat për detin nuk dihet asgjë dhe ju si President jeni në kërkim të informacionit institucional. A keni një koment?

Presidenti Meta: Unë jam i duruar për të punuar, bashkëpuuar e për të besuar se përparimi do të jetë në interes të të dyja vendeve, sepse nuk mund të jetë asnjëherë i njëanshëm, sepse kur është i njëanshëm prodhon gjithmonë një kundër-reagim. Dhe këto janë parime të diplomacisë dhe të fqinjësisë së mirë. Besoj se të dyja palët i kanë në konsideratë.

-Zbatimi i reformës në drejtësi po ecën me ritme shumë të ngadalta, dhe përgjegjësia sipas Kryeministrit është edhe e opozitës, ju keni një vlerësim të ndryshëm apo jeni dakord?

Presidenti Meta: Kur diçka nuk ecën siç duhet përgjegjësia nuk mund të jetë vetëm e një pale, kjo është e padiskutueshme. Së dyti, ajo që mund t’iu them me bindje të potë është që jam krenar për aq kohë sa kam qenë në pozitën e Kryetarit të Kuvendit, kam bërë çdo gjë për suksesin dhe për transparencën e kësaj reforme. Në detyrën e Presidentit për ato kompetenca që përcakton Kushtetuta do të bëj përsëri më të mirën në mënyrën më transparente.

-Kur i prisni rezultatet e para të reformës në drejtësi?

Presidenti Meta: Këto janë rezultate që do të vijnë në mënyrë të vazhdueshme, por është e rëndësishme të ecet në këtë frymë që unë thashë edhe më parë, të bashkëpunimit dhe transparencës për të garantuar një zbatim sa më të besueshëm të kësaj reforme dhe të çdo reforme tjetër. Një nga dy fjalët kyçe edhe të strategjisë së zgjerimit që është shumë e rëndësishme dhe për ne dhe për çeljen e negociatave që ne presim, është besueshmëria në zbatimit e reformave.

-Si kusht i hapjes së negociatave që ju sapo përmendët megjithatë, kërkohen kurbane të mëdha. Kërkohen peshq të mëdhenj, të paktën ky është togfjalëshi i përditshmërisë sonë i huazuar nga Ambasadori i SHBA. Çfarë kuptoni ju me togfjalëshin “peshq të mëdhenj” z. President?

Presidenti Meta: Kjo nuk është përdorur nga ana ime, por ajo që unë mund t’u them është që kërkohet besueshmëri në zbatimin e ligjit dhe kërkohet reformë dhe jo regji. Kështu që në këtë drejtim të gjithë janë të lumtur të zbatojnë ligjin, çdo institucion, në mënyrë që të ketë besueshmëri, të ketë rezultate të ketë hetime, të ketë dënime dhe të ketë sa më pak politizim të reformës apo ulje e besimit te një zbatim i besueshëm i saj.

-Kush po e bën regjinë sipas jush?

Presidenti Meta: Unë nuk fola për regji, por fola për reformë.

-A ka Shqipëria peshq të mëdhenj që duhen kapur z. President?

Presidenti Meta: Unë nuk jam shenja ujori, jam shenja e dashit, kështu që mos vazhdojmë me këtë përcaktim. Unë mendoj që kjo është një reformë mjaft serioze dhe është një reformë që kërkon një përgjegjësi nga të gjithë aktorët që janë angazhuar në këtë reformë.

Kërkon një zbatim korrekt të Kushtetutës së Shqipërisë dhe një ndërtim korrekt të gjithë institucioneve të reja kushtetuese të drejtësisë, sepse ky është themeli për të garantuar më pas vijimësinë. Nuk mund të jetë as thjesht qeveria garante e këtij procesi, qeveria ka përgjegjësi të tjera, ka rolin e saj, nuk mund të jetë as thjesht opozita, por do të jenë këto institucione të reja të drejtësisë.

-Prokuroria në fakt ka nisur me disa peshq të vegjël dhe për koincidencë vijnë vetëm nga opozita deri më tani. E kam fjalën për arrestimet e fundit të disa prej drejtorëve. Ka ndonjë domethënie kjo për ju?

Presidenti Meta: Nuk mund t’ia lejoj vetes të hyjë në komente politike. Për mua shqetësim kryesor nuk janë arrestimet që kanë ndodhur, sepse arrestime kanë ndodhur edhe mund të ndodhin edhe do të ndodhin. E rëndësishme është që gjithçka të bëhet në bazë të provave, që gjithçka të bëhet në bazë të vullnetit për të vendosur drejtësi, pa paragjykime dhe natyrisht që janë këto procese që do të shikohen do të monitorohen.

E rëndësishme është të rritet besimi te drejtësia, të rritet besimi te Prokuroria, të rritet besimi te gjykatat dhe problemet më shumë nuk janë arrestimet se sa mosarrestimet. Pra drejtues të cilët nuk arrestohen, ky mendoj që është një problem serioz që duhet adresuar. Edhe korrupsioni është një problem jashtëzakonisht serioz, por mendoj që është një problem tjetër madhor që është krimi i organizuar, ajo që deklaroi dje edhe Prokurori i Antimafias, që shqiptarët po i kalojnë edhe Ndragetës me pak fjalë dhe që Shqipëria po bëhet një shqetësim edhe për Italinë dhe për drogat e forta, sepse nuk po flasim për ato të lehtat që dihet se kush është shqetësimi.

Dhe të mos harrojmë se i gjithë ky buxhet i këtij krimi të organizuar është disa herë më i lartë se sa i gjithë buxheti i shtetit, që është përdorur dhe shpërdorohet dhe kjo është një fuqi shumë e madhe ekonomike në duart e krimit të organizuar e cila gjithmonë është një kërcënim për kapjen e shtetit. Pra, duhet punuar në të gjitha drejtimi për forcimit e sundimit të ligjit.

Tani të jap një për përgjigje më të drejtpërdrejtë: duhet të kuptojmë se kush është suksesi i reformës në drejtësi? Suksesi i reformës në drejtësi sipas vlerësimit tim është siguria qytetare, që të jetë më e fortë, më e garantuar. Është siguria juridike, që është edhe për qytetarin, edhe për sipërmarrësin vendas apo të huaj dhe është padyshim edhe ambient i biznesit në kuptimin sidomos të rritjes së investimeve të huaja dhe të cilësisë së këtyre investimeve.

Ta thjeshtojmë, në rast se në Shqipëri do të vijnë më shumë investime të huaja, sidomos gjermane, sidomos nordike, sidomos zvicerane, sidomos amerikane, sidomos kanadezë, jo vetëm që Shqipëria do të jetë një vend edhe më evropian, sepse natyrisht këto investime, kjo teknologji të gjitha këto ndihmojnë për integrimin dhe për anëtarësimin e vendit tonë në Bashkimin Evropian, kjo tregon se besimi te drejtësia te funksionimi i ligjit është shumë i lartë. Këto janë tregues të pakontestueshëm. Kjo është më serioze, sepse o do të vijnë ata këtu, ose do të vazhdojnë të ikin shqiptarë andej.

-Të qëndrojmë pak te arrestimet, disa prej tyre vijnë nga partia që dikur keni drejtuar ju z. Meta, janë pyetur në Prokurori edhe ish-ministra të LSI-së. A ndjehet sikur është vënë në shënjestër forca që ju keni drejtuar dikur? E di që jeni President tashmë dhe komentet politike nuk janë të lehta…

Presidenti Meta: Komenti është shumë i thjeshtë, nuk po i shmangem kësaj pyetjeje, pavarësisht se nuk është për mua, për pozicionin aktual, por nuk mund të bëj indiferentin për Ilir Metën përpara 24 korrikut dhe rolin që ai ka pasur në LSI.

Për mua ligji duhet të jetë i barabartë për të gjithë, që nga Presidenti që nga Kryeministri, Kryetari i Kuvendit, çdo politikan, kush ka qenë dhe çfarë është absolutisht. Së dyti, sa i takon forcës politike që unë kam drejtuar, ajo duhet të jetë tepër e qetë si forcë politike, sepse nuk ka asnjë detyrim ndaj asnjë ish-ministri, ndaj asnjë ish-drejtori, ndaj asnjë ish-zyrtari të lartë, i cili mund të ketë shkelur ligjin, i cili mund të ketë bërë korrupsion, i cili mund të ketë bërë krim për një arsye shumë të thjeshtë. Sepse në kohën kur kam drejtuar LSI-në nuk kam bërë asnjë njeri me pahir ministër, nuk kam bërë asnjë njeri me pahir drejtor, dhe të gjithëve u kam kërkuar edhe publikisht, edhe individualisht që gjithmonë të respektojnë ligjin, sepse në fund fare ata do të jenë përgjegjës për veten e tyre, për familjet e tyre, por edhe për pozitën publike që kanë dhe të mos bëjnë asnjë veprim të jashtëligjshëm.

Kështu që secili që ka shkelur ligjin të përgjigjet për shkeljen e ligjit, do të thoni ju mos janë këto politike dhe mos ka ndonjë gjë politike. Por edhe po të ketë politike nuk do të ishte fundi i botës, diçka politike përballohet në rrugë politike. Shqipëria është një vend demokratik pavarësisht nga vështirësitë që ka demokracia. Njerëzit nëse janë të pastër ta bëjnë luftën dhe t’i fitojnë këto çështje siç janë fituar edhe në të kaluarën politikisht. Kështu që nuk ka asnjë shqetësim dhe ish-partia nuk ka asnjë detyrim ndaj askujt. Se çfarë qëndrimesh mbajnë ata, kjo është një çështje e tyre dhe kjo çështje mua nuk më intereson.

A keni besim tek Arta Marku, Kryeprokurorja e Përkohshme e Përgjithshme?

Presidenti Meta: Që të jem i sinqertë, por në tërësi nga përvojat e deritanishme unë kam dhe s’kam besim tek asnjë njeri. Në kuptimin që unë nuk besoj te njerëzit, në kuptimin që çdo njeri është produkt i një ambienti, është produkt i një rrethane, unë besoj vërtetë te sistemi.

Nëse prokuroria do të funksionojë në mënyrë transparente absolutisht që kjo do të jetë diçka pozitive dhe ky do të jetë ai standardi i ri që i duhet Shqipërisë, që i duhet drejtësisë. Zonja ka një provë që ka filluar, vetë Prokuroria si institucion është në provën e saj dhe unë nuk kam asnjë arsye që të kem paragjykime, por besim nuk kam edhe te njerëz që i njoh. Sepse kam pasur edhe zhgënjimet e mia nga njerëz të cilët i kam besuar dhe për të cilët kam shpresuar që vërtetë besimin do ta kthejnë në një investime shumë pozitiv edhe për veten e tyre si figura, si personalitete publike apo për vendin e kështu me radhë.

-Një shembull z. Meta? Ish-kryeprokurori Adriatik Llalla është një njeri që ju ka zhgënjyer? Po ju pyes se analistë dhe përfaqësues të mazhorancës kanë pretenduar për një lidhje me z. Llalla. A keni qenë ju mbështetës i tij dhe a e ka mbështetur LSI atë?

Presidenti Meta: Nuk dëshiroj të ul nivelin e kësaj bisede për t’iu përgjigjur disa analistëve, të cilët dalin shpesh nëpër studio për të përsëritur mesazhe të porositura dhe të pavërteta. Mund t’iu jap një përgjigje të drejtpërdrejtë dhe për z. Llalla, se kam dëgjuar sikur ka qenë propozim i LSI-së.

Asnjëherë, jo vetëm z. Llalla, po asnjë prokuror apo gjykatës në Republikën e Shqipërisë nuk ka qenë ndonjëherë propozim i LSI-së. A është votuar në vitin 2012 në kohën e koalicionit PD-LSI? Po është votuar. Kush ka qenë arsyeja? Ka qenë i pranueshëm si një figurë publike për arsye se ka qenë i votuar nga të gjithë më përpara në detyrën e kryeinspektorit të ILDKPI. Kjo është e vetmja arsye. Ka ndonjë arsye tjetër?

-Pak ditë më parë SHBA-të deklaruan se shpallin non-grata ish-Prokurorin e Përgjithshëm, Adriatik Llalla. A keni një koment për këtë vendim?

Presidenti Meta: Nuk kam unë asnjë arsye të bëjë komente për vendimet që marrin SHBA-të dhe çdo vend sovran. Është e drejtë e tyre të marrin këtë vendim jo vetëm për z. Llalla, por për cilindo në Shqipëri dhe kudo tjetër dhe kjo është një pyetje që mund të ishte për z. Llalla, por nuk ka ndonjë lidhje me mua. Ka qenë Prokuror i Përgjithshëm në atë kohë, unë nuk kam pasur ndonjë informacion si Kryetar i Kuvendit, përveç rastit të heqjes së vizave për arsye sepse bashkëshortja e tij kishte lindur fëmijën në SHBA.

Që ta dini dhe ju, jo vetëm që ky shqetësim që është krijuar nuk ka qenë i nevojshëm, por unë i kam thënë Ambasadorit të SHBA-ve, që edhe për djalin, që ai e përfiton automatikisht shtetësinë nëse lind atje, edhe djalit hiqjani shtetësinë. Kjo nuk ka pse të privilegjohet në kuptimin nëse mendohet që kjo gjë është bërë qëllimisht për të përfituar shtetësinë për djalin apo çfarëdo tjetër.

-Ish-kryeprokurori mendon se Ambasadori Amerikan ka dërguar informacione të rreme në DASH që kanë çuar pikërisht në shpalljen e tij non-grata. Ju e besoni këtë version?

Presidenti Meta: Nuk mund të merrem unë më këtë çështje. Unë do të jap vetëm një sqarim, sepse SHBA-të mendoj që janë një shtet serioz edhe duke qenë një shtet serioz, por edhe demokratik në çdo rast merr vendimet e duhura apo di të pozicionohet si duhet.

Ajo që dua t’ju them është që kemi pasur një rast vetëm kur është hedhur shorti për KED-në nga Kuvendi i Shqipërisë për institucionet të ndryshme përfaqësuese, kur Prokuroria e Përgjithshme kishte detyrat e saj, përgjegjësitë e saj për të bërë propozimet përkatëse në bazë të ligjit dhe ka patur një shqetësim atëherë nga partnerët tanë nëse Prokuroria kishte shkelur ligjin apo kishte bërë veprime të mëparshme, të cilat cenonin konkurrencën apo mundësinë e shumë kandidatëve për të qenë kandidatë për në KED. Dhe sikurse janë bërë publike edhe qëndrimet e mia asokohe si Kryetar i Kuvendit, pasi janë hetuar le të themi apo verifikuar në mënyrë të plotë e të thelluar këto pretendime, ka rezultuar që Prokuroria i ka zbatuar në mënyrë tepër korrekte si institucion dhe transparente kërkesat dhe pretendimet e ligjit në atë kohë.

Kështu që nuk kam asnjë dijeni dhe asnjë informacion tjetër për këto lloj raportesh, por z. Llalla jo vetën si jurist, aq më tepër si prokuror që ka qenë dhe Prokuror i Përgjithshëm, patjetër që duhet të ishte dhe duhet të jetë shembull i respektimit dhe i zbatimit të ligjit dhe si drejtues apo si ish-drejtues i një institucioni edhe si qytetar i ligjeve shqiptare, i ligjeve amerikane, i ligjeve ndërkombëtare. Sepse çdo përgjegjësi ligjore besoj që është e qartë për çdo qytetar aq më tepër për çdo jurist dhe aq më tepër për një prokuror.

-Ju thatë që duhet të jetë shembull, por fakti që z. Llalla ndërpreu vetting-un nëpërmjet dorëheqjes e bën shembull?

Presidenti Meta: Nuk mund të komentoj një veprim individual dhe kush kanë qenë arsye për këtë veprim, por në rast se ka shkelur ligjin për çdo rast në të kaluarën, qoftë në detyrën e tij si kryeprokuror, qoftë si qytetar, natyrisht që ai ka përgjegjësitë e tij ligjore. Dhe kushdo që ka të dhëna për të dhe për cilindo tjetër, kushdo qoftë, në çfarëdo lloj detyre, çfarëdo lloj funksionari t’ia vendosë në dispozicion drejtësisë shqiptare, t’ia vendosë drejtësisë amerikane nëse ka shkelur ligjet e shtetit amerikan, drejtësisë gjermane nëse ka shkelur ligjet e Gjermanisë e kështu me radhë.

Nuk duhet kthyer reforma në drejtësi në një histori me individë. Ishte ky që kishim i keq apo tjetri që ka ardhur tani i mirë. Kush janë standardet që po ndryshojmë në Prokurori, në Gjykatë, që po ndryshojnë në institucionet e reja që po krijohen sepse këto japin besimin që ky është një sistem që do të funksionojë pavarësisht nga individët, të cilët mund të jenë të mirë apo mund të jenë të këqij nesër. Dhe shpesh mund të ndodhë që i vëmë të mirë dhe pastaj na dalin të këqij.

-Si e komentoni deklaratën e Kryeministrit Rama për një President të përbashkët me Kosovën. A ka pasur Kryeministri dakordësinë tuaj për këtë propozim?

Presidenti Meta: Kryeministri e ka dhënë vetë sqarimin edhe më pas dhe nuk mendoj se duhet të ndalemi te kjo çështje, ndërkohë që besoj se të gjithë e kemi të qartë se kemi gjëra shumë të thjeshta që mund t’i bëjmë më mirë dhe unë besoj se të dyja qeveritë do t’i bëjnë më mirë marrëdhëniet midis Shqipërisë dhe Kosovës. Që nga çështje të thjeshta të tregtisë të liberalizimit të tregut të punës, të disa pengesave që kemi apo të rëndësisë së unifikimit të disa elementëve në fushën e arsimit, të sigurisë ushqimore e shumë e shumë çështje të tjera.

-A është i unifikuar shteti në politikën e jashtme z. Meta? Ua bëj këtë pyetje edhe si rrjedhojë e një interviste të gjatë edhe për marrëveshjen e detit me Greqinë?

Presidenti Meta: Tani këtë pyetje unë po e lidh edhe më pyetjen e mëparshme që do të jetë shumë mirë që ne të jemi të unifikuar, jo vetëm në Shqipëri, në çështje të rëndësishme të politikës së jashtme përfshirë këtu edhe opozitën, por edhe në qëndrime të caktuara. Sepse Shqipëria e ka një përgjegjësi për shkak të pozitës që ka edhe të konsultohemi edhe në Kosovë, edhe me shqiptarët e Maqedonisë, për çështje të rëndësishme të cilat ndikojnë në vendimet e partnerëve tanë për rajonin sidomos.

-Pas fushatës së ashpër zgjedhore, cili është raportoi që keni sot me Kryeministrin Rama dhe a shkon ai përtej raportit institucional?

Presidenti Meta: Mendoj që është një raport korrekt, institucional dhe bashkëpunues. Mendoj që kjo është e rëndësishme për publikun.

-A jeni takuar përveçse institucionalisht me z. Rama gjatë kësaj kohe pas fushatës?

Presidenti Meta: Jemi takuar sa herë kemi pasur mundësi. Marrëdhënie shumë bashkëpunuese, shumë funksionale.

-Si mendoni se po e menaxhon z. Rama tepsinë e pushtetit, a keni vërejtje apo sugjerime për ish-aleatin tuaj?

Presidenti Meta: Të them që kjo është një pyetje provokuese, nuk po e bëj, por që keni ngatërruar kohën dhe jeni kthyer një vit pas në kohë, nuk mendoj se ju mërziteni për këtë vërejtje.

-Gjithë faji i dështimeve të Ramës në mandatin e parë ishit ju të LSI-së, forca politike që ju drejtonit. Kush do të jetë rrufepritësi i radhës për z. Rama? Keni ndonjë ide?

Presidenti Meta: Mendoj që ne të gjithë të zhvillojmë një kulturë, atë të marrjes së përgjegjësive, jo të transferimit të përgjegjësisë. Në pamje të parë nëse diçka nuk shkon mirë nuk është vetëm faji i njërës palë, prandaj duhet gjithmonë e më shumë bashkëpunim, marrjes përgjegjësish, duhet një kulturë e re nga të gjithë.

-A ka diçka që nuk shkon me emrin e propozuar nga z. Rama si drejtor i SHISH? Pse po vonoheni për ta dekretuar z. Meta?

Presidenti Meta: Mendoj që SHISH vazhdon t’i përmbushë detyrat e veta dhe nëndrejtori po ashtu. Është e në çështje e parëndësishme, ai është një institucion që funksionon normalisht.

-Përballë aleancës së Ramës është opozita e drejtuar nga Lulzim Basha dhe Monika Kryemadhi. Si të duket kjo perfomancë e liderëve të rinj të opozitës?

Presidenti Meta: Nuk jam këtu për të gjykuar performancën e liderëve të opozitës apo të gjithë politikanëve në vend, unë jam këtu të bashkëpunuar me të gjithë për ato çështje që janë në interes të përbashkët të vendit. Duhet ta vlerësoj qëndrimin e opozitës sa i takon përkrahjes për çeljen e negociatave të Shqipërisë me Bashkimin Evropian për anëtarësimin pavarësisht nga vërejtjet, qëndrimet apo mospajtimet që ato kanë për çështje të ndryshme. Mendoj që kjo është pozitive dhe për çështje më të rëndësishme që ka vendi, interesi im si President është që të nxis dhe të motivoj energji pozitive dhe bashkëpunuese midis të gjithëve.

-I ndiqni punimet e Kuvendit të Shqipërisë të enjteve z. President?

Presidenti Meta: Shumë pak, mund të them që mund të ndjek ndonjë diskutim të caktuar, sepse gjithmonë jam nëpër angazhime, takime.

-A keni nostalgji për Kuvendin apo po iu pëlqen më tepër zyra e Presidentit?

Presidenti Meta: Kjo është një detyrë e re. Natyrisht kur thashë për Kuvendin, është i pazëvendësueshëm për cilindo që ka qenë atje, aq më tepër për mua që kam kaluar pjesën më të madhe të jetës sime si parlamentar dhe kam përjetuar momente shumë interesante, dinamike ndonjëherë dhe të paimagjinueshme në të dyja drejtimet pozitive, por edhe ndonjëherë dramatike. Sigurisht që ka pasur dhe gjëra që më kanë ndihmuar duke mos qenë atje mendoj për momentin.

-Si e konsideroni drejtimin e seancave plenare nga z. Ruçi nëse keni një koment?

Presidenti Meta: Unë mendoj që z. Ruçi ka të gjithë eksperiencën dhe përvojën që ta drejtojë shumë mirë Kuvendin dhe natyrisht nuk mund të bëjë dot një gjykim se si kjo gjë po ndodh, sepse nuk është diçka që unë e ndjek në mënyrë të vazhdueshme. Por përvoja e tij është tërësisht e mjaftueshme për ta bërë shumë mirë atë punë.

-Në Tiranë këtë javë ishte për vizitë Presidenti i Komisionit Evropian, z. Jean-Claude Juncker. Çfarë mesazhi morët prej tij z. President?

Presidenti Meta: Vetë vizita e Presidentit Juncker besoj që ka qenë një mesazh pozitiv, duke pasur në konsideratë që në fillimet e tij si president ai ishte mjaft skeptik sa i takon avancimit të zgjerimit dhe kjo vizitë në Shqipëri dhe në të gjithë rajonin, aq më tepër pas lançimit të strategjisë së zgjerimit të pak javëve më parë është tepër inkurajuese dhe shpresojmë që mesazhet e tij të reflektohen nga të gjithë ne për të pasur një përmbajtje dhe më të besueshme të gjithë zbatimit të reformave, sidomos sa i takon pesë prioriteteve kyçe.

-Kur vjen puna te negociatat, tek integrimi të gjithë bëhen më të mirë…

Presidenti Meta: Integrimi prandaj është gjë e mirë, sepse të bashkon

-A mendoni vërtetë z. President se Shqipëria apo politika shqiptare i ka bërë mirë detyrat e shtëpisë? Kështu quhen ato që lë Brukseli zakonisht…

Presidenti Meta: Unë besoj se Shqipëria e meriton çeljen e negociatave. Jo vetëm kaq por edhe një vendim i tillë do ta ndihmonte që t’i bënte detyrat edhe më mirë në të ardhmen.

-Juncker nuk u takua me kryetarët e partive të opozitës. A është ky një qëndrim sipas jush refuzimi i Brukselit për opozitën shqiptare?

Presidenti Meta: Nuk e lexoj aspak si një gjë të tillë. Ishte vizitë protokollare, kam përshtypjen se kjo gjë ka ndodhur edhe në vendet e tjera të Ballkanit dhe e rëndësishme është që opozita ka qenë qartësisht përkrahëse dhe mbështetëse e çeljes së negociatave të Shqipërisë me Bashkimin Evropian.

-Jemi të fundit në rajon përveç Kosovës dhe Bosnjes, të gjitha vendet e tjera janë së paku një hap para nesh në këtë proces z. Meta. Është përgjegjësi e politikës?

Presidenti Meta: Natyrisht që është edhe përgjegjësi e politikës dhe unë apeloj për të bashkëpunuar të gjithë më shumë që t’i zhvillojmë këto përgjegjësi më mirë.

-Serbia, Mali i Zi duket se në 2025-n do të shohin dritën jeshile. Kemi ndonjë target optimist për Shqipërinë? Ju kur e parashikoni momentin tonë?

Presidenti Meta: Përderisa Presidenti i Komisionit Evropian nuk jep data kjo është natyrisht jo e lehtë edhe për mua dhe për cilindo tjetër për të dhënë data për Shqipërinë. Ky është një proces që nuk e përjashton mundësinë që Shqipëria të jetë po kaq ambicioze sa edhe këto vende dy vende dhe të fitojë kohën në këtë proces. Pra, çdo gjë do të jetë mbi bazë të meritave individuale dhe shpejtësia e procesit do të varet nga besueshmëria dhe ritmi i zbatimit të reformave.

(m.a/el.sp/d.d/i.ç/BalkanWeb)