Nga: VJOLLCA KONGJONI*
TIRANE – Korporata Financiare Ndërkombëtare, IFC ka reaguar për “News24” në lidhje me koncesionin e Autostradës Milot-Morinë, duke theksuar se tarifa e parashikuar reflekton nivelin e jetesës së popullsisë dhe është më e ulët se mesataret e rajonit.
IFC bën të ditur se tarifa do të paguhet vetëm në një pikë, në tunelin e Thirrës dhe do të aplikohet një skemë zbritjeje për përdoruesit e shpeshtë të autostradës.
1. Duke qenë se IFC-ja ka qenë pjesë e konsultimeve për dhënien me koncesion të kësaj autostrade, mendoni se tarifa e vendosur nga ministria është e duhura?
Niveli i tarifave është analizuar me kujdes dhe është marrë çdo masë me qëllim që të sigurohet që ajo është e përballueshme, dhe që reflekton nivelin e jetesës së popullsisë shqiptare. Tarifa e parashikuar është më e ulët se mesataret rajonale, dhe do të paguhet vetëm në një pikë, në tunelin e Thirrës, me qëllim që të sigurohet që kryesisht udhëtuesit e distancave të gjata të paguajnë tarifën, ndërkohë që banorët lokalë të cilët bëjnë udhëtime të shkurtra do të vazhdojnë të përdorin autostradën falas. Gjithashtu do të ketë një skemë zbritjeje në tarifë për përdoruesit e shpeshtë, ku drejtuesit e mjeteve të cilët do ta përdorin autostradën më shpesh do të kenë ulje, gjë që do të jetë një përfitim për bizneset shqiptare.
Niveli i tarifës është përcaktuar në bazë të kostove të rehabilitimit të rrugës, si dhe kostove të mirëmbajtjes dhe operimit të autostradës. Autostrada Milot-Morinë është një infrastrukturë shumë komplekse. Për shkak të një terreni shumë të vështirë malor, Autostrada përfshin tunelin më të gjatë në rajonin e Evropës Juglindore, ura të shumta, prerje dhe argjinatura. Prandaj, natyra e autostradës e bën atë relativisht të shtrenjtë për shfrytëzim dhe mirëmbajtje, veçanërisht krahasuar me autostradat në vendet e tjera të rajonit, të cilat janë ndërtuar shpesh në terrene të sheshta ose vetëm kodrinore.
Megjithatë, pavarësisht këtyre specificikave, niveli i tarifës është i ngjashëm ose më i ulët se sa tarifat në në vendet me standard të ngjashëm jetese në rajon. Për shembull, tarifa mesatare në Greqi është 4.9 qindarka euro për km, në Maqedoni varion nga 3.2 në 4.3 qindarka euro, në Kroaci është 4.92 qindarka euro, dhe mbi 5.0 qindarka euro në Bosnjë.
2. A është kjo tarifë më e lartë se vlera e vendosur nga kompania konsulente sikurse akuzon opozita?
Në vitin 2015, një shoqëri konsulente sugjeroi që niveli i tarifës duhet të jetë rreth 3.5 qindarka euro për km (pa përfshirë TVSH-në). Tarifa tani propozohet të jetë 3.63 qindarka euro për km (pa përfshirë TVSH-ne), që është shumë afër dhe tërësisht brenda diapazonit të rekomandimit të mëparshëm.
3. Mbi ҫ’baza është vendosur kjo tarifë dhe cili është argumenti juaj mbi të?
Niveli i tarifës u përcaktua bazuar në një gamë të gjerë faktorësh, që përfshin parashikimet për të ardhurat, kostot kapitale, kostot e operimit dhe mirëmbajtjes, kushtet e financimit të cilat do të jepen nga huadhënësit, si dhe supozimet rreth kthimit mbi kapitalin e investitorit. Të gjithë këto faktorë u studjuan dhe analizuan për të përcaktuar kufijtë e pranueshëm të tarifave dhe subvencioneve.
4. Përse duhet që autostrada Durrës-Kukës të jepet me koncesion?
Që nga përfundimi i autostradës përpara pesë vitesh, ajo është përkeqësuar ndjeshëm, dhe nëse nuk bëhen investime të mëdha që janë të nevojshme për operimin dhe mirëmbajtjen e saj, ajo do të përkeqësohet dhe më tej. Koncesioni do të sigurojë që në autostradë të bëhen më shumë investime, dhe që ajo të funksionojë në nivel të lartë cilësor duke u ofruar drejtuesve të mjeteve siguri dhe kushte më të mira për 30 vitet e ardhshme. Cilësia e lartë e autostradës do të rrisë aktivitetin ekonomik në vend dhe rajon. Gjithashtu, portet shqiptare do të bëhen më konkurrues nga këndvështrimi i bizneseve nga vendet pa det në rajon (Kosova, Serbia, Hungaria), shumë prej të cilëve do të jenë në gjendje të përdorin Shqipërinë si lidhjen e tyre detare.
(er.nu/BalkanWeb)
