Thuajse mund të dëgjoje zhurmën kolektive të zemrave të BE-së që fundoseshin të dielën mbrëma ndërsa Viktor Orban mbajti fjalimin e tij të fitores.

“Fitorja jonë është aq e madhe sa mund ta shihni nga Hëna, nuk ka rëndësi nga Brukseli,” bëri Orban me gisht.

Një demokrat i vetëquajtur joliberal, kryeministri i Hungarisë është përplasur vazhdimisht me Brukselin për çështje të sundimit të ligjit, si liria e shtypit dhe migrimi.

Këto çështje jatë të njëjta edhe për Moskën.

Kjo është arsyeja pse kishte kaq shumë vëmendje ndërkombëtare për zgjedhjet e Hungarisë.

Orban është i famshëm për marrëdhëniet e tij të ngrohta me presidentin rus Vladimir Putin. Ai blen shumë energji nga Moska. Por kështu bëjnë edhe shumë vende të tjera të BE-së.

Është më shumë ngjashmëria që kritikët shohin mes dy burrave. Të dy, thonë ata, janë përçmues dhe shpërfillës ndaj Brukselit, ndaj opozitës politike, ndaj mediave në pyetje, ndaj komunitetit LGBTQ+.

Sigurisht që Orban nuk është Putin. Ndonëse një billbord zgjedhor në autostradat hungareze, i sponsorizuar nga partitë opozitare, sugjeronte të njëjtën gjë.

Pranë fotove bardh e zi të dy liderëve përballë njëri-tjetrit, mbishkrimi përmbledhte zgjedhjen që pretendohet se përballen votuesit: “Putin hungarez” ose Evropë.

Politikanë të shumtë populistë, nacionalistë ose të djathtë me prirje për politikat e forta të burrave (ose grave), e kanë admiruar Putinin gjatë viteve – ose kanë kërkuar të imitojnë disa nga tiparet e tij. Mendoni Matteo Salvinin e Italisë, Marine Le Pen e Francës, Donald Trumpin e SHBA-së.

Por Orban është lideri i një vendi anëtar të BE-së dhe NATO-s, në një kohë kur të dy janë thellësisht në mosmarrëveshje me Moskën për pushtimin e Ukrainës.

“Unë shqetësohem për mikun tonë në Budapest,” më tha me pëshpëritje një ministër i jashtëm nga një fuqi kyçe e BE-së, pak para pushtimit rus.

Në fakt, Hungaria nënshkroi sanksionet perëndimore, të cilat papritur e shpejtë, nëpërmjet Brukselit.

Por në të njëjtën kohë kundërshtarët në Budapest u ankuan se media shtetërore hungareze po nxirrte lajme të ngjashme me propagandën, “të stilit rus” për luftën në Ukrainë.

Politikanët e opozitës i bënë një ankesë zyrtare OSBE-së, Organizatës për Sigurinë dhe Bashkëpunimin që monitoron të drejtat e njeriut dhe zgjedhjet në fillim të marsit.

Shumica e mediave shtetërore dhe private në Hungari janë marrë nën kontroll nga aleatët e Orbanit gjatë 12 viteve të fundit në qeverisje.

Besnikët kryesojnë institucionet në të gjithë vendin, në biznes, akademi, media dhe OJQ gjithashtu.

Ky sistem patronazhi ka lindur një klasë elite miqsh të pasur konservatorë në Hungari.

Kritikët i quajnë oligarkët e Orbanit.

“Ka pasur një orgji dezinformimi mbi Ukrainën,” më tha komentatori politik Peter Kreko. Aq shumë, tha ai, sa shumë hungarez besojnë se lufta u shkaktua nga Kievi.

Lufta përfundoi duke dominuar javët e fundit të fushatës zgjedhore këtu.

Ju do të kishit menduar se opozita hungareze do të kishte pasur një ditë në terren duke shfrytëzuar lidhjet e njohura të Orbanit me Moskën. Në vend të kësaj, makina e PR-së e lyer mirë e shndërroi atë në Orban paqebërës – duke e lejuar atë të shmangte antagonizimin e drejtpërdrejtë të Moskës.

Ukraina kufizohet me Hungarinë dhe rreth 400,000 refugjatë kanë ikur këtu që kur forcat ruse pushtuan.

Por Orban tha se Hungaria duhet të qëndrojë jashtë vetë konfliktit – një luftë, tha ai, midis dy vendeve gjigante. Shumë i rrezikshëm, këmbënguli ai.

Ai ka refuzuar të dërgojë armë në Ukrainë ose të lejojë vendet e tjera të kalojnë tranzit armët e tyre të destinuara për në Ukrainë përmes Hungarisë.

Ai është i vetmi lider i BE-së që kritikon hapur presidentin e Ukrainës.

Rrethimi i Orbanit akuzoi Vlodymyr Zelensky se kishte krijuar një “pakt” me opozitën hungareze për të tërhequr ushtarët hungarezë në luftë me Rusinë.

Ishte befasuese këtë të dielë që përveç mbështetësve të tij, shumica e votuesve anti-Orban me të cilët fola në qendrat e votimit ishin të dyzuar se kush ishte fajtori për gjakderdhjen në Ukrainë.

Një kontrast i madh me opinionin publik që kam hasur diku tjetër në Evropën Qendrore dhe Lindore gjatë muajit të fundit, në kryeqytetet e mbushura me flamuj ukrainas.

Nuk është një pamje që ju përshëndet në Budapest.

Për vite me radhë, Orban është krenuar me “pragmatizmin e tij politik”. Një antikomunist i hapur pas rënies së Murit të Berlinit, ai tani është një konservator nostalgjik nacionalist.

Ai shoqërohet me aleatët në lindje dhe perëndim. Gjithmonë duke i shtyrë kufijtë. Thjesht për t’u larguar me të.

Por lufta në Ukrainë i ka ndryshuar gjërat. Është hedhur besnikëri në lehtësim të mprehtë.

Qëndrimi i Orban ndaj Ukrainës është i pakëndshëm me aleatët e BE-së dhe NATO-s.

Hungaria po bëhet gjithnjë e më e izoluar.

Orban madje ka arritur të largojë aleatin e tij më të ngushtë në BE. Qeveria me mendje të ngjashme “joliberale” në Poloni.

Varshava është një nga fuqitë perëndimore më të ashpër kur bëhet fjalë për Rusinë. Dhe për momentin është zemëruar me Viktor Orban.

E megjithatë, ai është udhëheqësi më jetëgjatë në tryezën e BE-së. Ai e di se si funksionojnë gjërat.

As NATO dhe as BE-ja nuk do të duan ta përjashtojnë atë krejtësisht. Perëndimi synon të paraqesë një front të bashkuar kur përballet me Vladimir Putin. Me fitoren e tij të re në zgjedhje, Viktor Orban do të mbetet një gjemb i paparashikueshëm në këmbë për disa kohë.

Përktheu: Balkanweb

Për t’u bërë pjesë e grupit "Balkanweb" mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë. Grupi Balkanweb
Etiketa: