Në kryeqytetin e Kilit, Santiago, bari po bëhet një luks i rrallë mes një thatësire dhjetëvjeçare që ka detyruar qytetin të ndërmarrë masa urgjente për të kufizuar përdorimin e ujit dhe ka bërë që autoritetet lokale dhe peizazhistët të zëvendësojnë bimët e gjelbërta me florën e shkretëtirës.

Pamja në ndryshim e qytetit me rreth 6 milionë banorë nënvizon se si vendi i Andeve, një prodhues i madh i bakrit dhe ushqimit, duhet të përshtatet me një klimë të ndryshueshme dhe më të thatë, me një periudhë të zgjatur thatësire, tashmë në vitin e trembëdhjetë.

“Peizazhi i Santiagos është i viteve më parë, i projektuar për një klimë mesdhetare. Tani jemi në një klimë gjysmë të shkretëtirës,” tha për Reuters Valentina Vega, drejtoresha e zonave të gjelbra  në qytetit të Providencia. “Ne nuk mund ta harxhojmë më gjithë atë ujë.”

Kili në fillim të këtij muaji njoftoi një plan për racionimin e ujit në kryeqytet, i paprecedentë në historinë gati 500-vjeçare të qytetit, me një sistem alarmi me katër nivele, duke përfshirë kufizimet e presionit të ujit deri në ndërprerjet e ujit me rotacion.

Në bashkinë e Vegës, qeveria vendore planifikon të transformojë hapësirat përgjatë rrugëve dhe autostradave nga hapësira të gjelbra në kopshte të qëndrueshme me bimë që konsumojnë pak ujë ose kërkojnë ujitje me pika.

“Kjo kursen pothuajse 90% të ujit në krahasim me peizazhin tradicional,” shtoi ajo.

Qyteti është gjithashtu i ndarë. Zonat e pasura kanë më shumë livadhe të gjelbërta dhe rrugë me pemë me gjethe, të cilat shihen pak në lagjet më pak të pasura. Por të gjithë po bëjnë ndryshime, duke përfshirë bimësinë vendase dhe ujitjen e modernizuar për të shmangur mbeturinat.

Studentja e ekonomisë Aracely Rodriguez, 26 vjeç, jeton në Pudahuel, një zonë e klasës së mesme të ulët në veriperëndim të Santiago.

“Aty ku jetoj nuk ka parqe apo zona të gjelbra, nuk ka shumë ujë,” tha Rodriguez. “Ne përpiqemi të kujdesemi për ujin. Ne kemi një ndërgjegje.”

Rodrigo Fuster, një ekspert në menaxhimin e ujit nga Universiteti i Kilit, tha se njerëzit duhet të përshtasin përdorimin e tyre të ujit duke pasur parasysh klimën më të thatë me më pak reshje shiu dhe borë në Andet aty pranë, gjë që ka reduktuar rrjedhën e lumenjve në qytet.

“Ka shumë hapësirë ​​për të reduktuar konsumin e ujit,” tha Fuster. “Në një qytet si Santiago, me një klimë gjysmë të thatë që po përkeqësohet, është e papranueshme që të kemi bar dhe të përdorim ujin sikur të ishim në Londër”.

Në parkun e rëndësishëm metropolitan të Santiagos, kanalet që transportojnë ujë nga lumenjtë Maipo dhe Mapocho në park janë 80% më të ulëta se normalja. Zyrtarët e parkut kanë rregulluar rrjedhjet, kanë përditësuar sistemet e ujitjes dhe kanë zhvilluar pyje “bërthamë vendase” me pemë të përshtatura më mirë për klimat më të thata.

“Thatësira na godet të gjithëve,” tha Eduardo Villalobos, zëvendësdrejtor i parkut, duke shtuar se njerëzit kishin nevojë për një “ndryshim paradigme” në zakonet e tyre të përditshme për të ndihmuar në kursimin e ujit.

Në park dhe në të tjera në të gjithë Santiago, një sipërfaqe e kombinuar prej pesë hektarësh me bar tashmë është zëvendësuar, tha ai. Kjo kursen 300,000 litra ujë në çdo cikël ujitjeje.

Banorët ishin të ndarë për ndryshimet. Disa thanë se peizazhi i ri në vende dukej si një grumbull gurësh, por të tjerë thanë se duhej kohë dhe gjithashtu mund të ishte i bukur.

Dina Robles tregoi një kopsht të qëndrueshëm përpara shtëpisë së saj plot me shkurre, lule shumëngjyrëshe që lëkunden në erën e pasdites me aromën e mentes dhe rozmarinës nga bimët aty pranë.

“Një grua tjetër tha se i vinte keq për ndryshimin, se atyre u ishin premtuar lule dhe kishte vetëm gurë, duke shtuar se u deshën tre muaj që bimët afër shtëpisë të lulëzojnë.

“Më pas gjithçka shpërtheu në nuancat e vjollcës dhe blusë. Është shumë e bukur”, tha ajo.

R2dgghyvwvlwfkznao5zi2c2py 885x500

Për t’u bërë pjesë e grupit "Balkanweb" mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë. Grupi Balkanweb