Presidenti i SHBA-ve Joe Biden ka thënë se mizoritë e rusëve në Ukrainë mund të përkufizohen si gjenocid.

Ja se si arritëm në këtë pikë:

• Presidenti amerikan përmendi për herë të parë gjenocidin të martën kur foli për rritjen e çmimit të gazit.

• Më vonë ai përsëriti vlerësimin e tij për gazetarët, duke thënë se “provat po shtohen, janë ndryshe nga sa ishte javën e kaluar, aq më shumë prova po dalin”.

• Biden më parë nuk e quajti gjenocid atë që po ndodh në Ukrainë. Ndihmësit e tij kanë thënë se ende nuk është ngritur në nivel.

• Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky – i cili gjithashtu ka përdorur termin – falënderoi Biden për përdorimin e tij, duke thënë se ato ishin “fjalë të vërteta të një lideri të vërtetë”.

• Javën e kaluar, Zelensky akuzoi Rusinë për kryerjen e gjenocidit pasi një numër i trupave civilë u zbuluan në Bucha pas tërheqjes së trupave ruse.

• Liderë të tjerë botërorë, si Boris Johnson i Britanisë së Madhe dhe Andrzej Duda i Polonisë, kanë përdorur gjithashtu fjalën “gjenocid” për të përshkruar veprimet ruse në Ukrainë.

Çfarë është gjenocidi?

• Gjenocidi u bë krim në vitin 1948, me një traktat të OKB-së që e përshkruan atë “si një krim të kryer me qëllimin për të shkatërruar një grup kombëtar, etnik, racor ose fetar, tërësisht ose pjesërisht”.

• Mizoritë përfshijnë vrasjen e anëtarëve të një grupi ose shkaktimin e lëndimeve të rënda trupore ose mendore.

• Konventa për Parandalimin dhe Dënimin e Krimit të Gjenocidit u miratua nga Kombet e Bashkuara pas Luftës së Dytë Botërore.

• Gjenocidi është përshkruar shpesh si ” krimi i krimeve “.

• Fjala gjenocid u shpik nga avokati polak Raphwel Lemkin në vitin 1944 për të përshkruar përpjekjen sistematike të nazistëve për të zhdukur hebrenjtë nga Evropa gjatë Holokaustit.

• Gjenocidi është i vështirë për t’u provuar në gjykatë sepse “qëllimi” duhet të vendoset, sipas OKB-së. Vendet madje ndryshojnë në përkufizimin e saktë të gjenocidit.

Kur e kanë përdorur më parë SHBA termin?

• Qeveria amerikane rrallëherë përcakton mizori duke përdorur termin gjenocid.

• Shembujt e fundit të mëparshëm përfshijnë fushatën kineze kundër myslimanëve ujgurë dhe persekutimin nga Myanmar të pakicës myslimane Rohingya.

• Emërtimi i SHBA-së nuk ka ndonjë degëzim ligjor, por ka peshë të konsiderueshme pasi Biden kërkon të mbledhë vendet pas një strategjie të izolimit dhe
ndëshkimit të Moskës.

• Disa ekspertë thonë se është shumë herët për të bërë një përcaktim me siguri në Ukrainë, por çështja duhet të hetohet “me rigorozitet”.

(BalkanWeb)