Forcat sudaneze të sigurisë hodhën gaz lotsjellës të martën ndaj protestuesve që u mblodhën kundër pushtimit ushtarak të muajit të kaluar dhe një marrëveshjeje pasuese që rivendosi kryeministrin, thanë dëshmitarët.

Mijëra demonstrues u mblodhën në kryeqytetin Khartoum dhe marshuan drejt pallatit presidencial, përpara se forcat e sigurisë të hidhnin gaz lotsjellës për t’i shpërndarë.

“Unë jam këtu për të kërkuar rënien e sundimit ushtarak,” tha demonstruesi Mohamed Alaaldin për AFP.

Gjenerali më i lartë i Sudanit , Abdel Fattah al-Burhan, mori pushtetin dhe arrestoi kryeministrin Abdalla Hamdok më 25 tetor, por pas dënimit ndërkombëtar dhe protestave masive ai rivendosi kryeministrin gati një muaj më vonë .

Megjithatë, kritikët e kanë kritikuar marrëveshjen e 21 nëntorit si “zbardhje” dhe kanë akuzuar Hamdokun për “tradhti”, me aktivistët pro-demokracisë që zotohen të mbajnë presionin mbi autoritetin ushtarako-civil.

Të martën, forcat e sigurisë u vendosën rreth pallatit për të parandaluar afrimin e demonstruesve.

“Asnjë partneritet, pa negociata, pa legjitimitet,” brohoritën protestuesit, duke i kërkuar ushtrisë “të kthehen në kazermat e tyre”.

Të paktën 43 persona janë vrarë në protestat kundër grushtit të shtetit që nga muaji i kaluar, sipas mjekëve.

Mjekët kanë akuzuar forcat e sigurisë për përdorimin e raketave të drejtpërdrejta, por policia i mohoi akuzat, duke thënë se ato përdorën vetëm  për të shpërndarë protestat.

Të martën, forcat e policisë u panë duke ndjekur protestuesit në rrugët pranë pallatit presidencial me “kamzhikë”, thanë dëshmitarët.

“Lëndime të rënda në duar janë vërejtur në mesin e disa protestuesve,” tha Komiteti Qendror i pavarur i Mjekëve Sudanezë.

‘Përgjigje e qartë dhe vendimtare’

Shoqata e Profesionistëve Sudanezë (SPA), një ombrellë e sindikatave që bëri thirrje për protestat e së martës, akuzoi Hamdok dhe Burhan se po përpiqeshin të “riprodhonin regjimin e mëparshëm” të presidentit autokratik Omar al-Bashir.

Bashir u rrëzua dhe u burgos në prill 2019 pas protestave masive.

“Dalja në rrugë është një përgjigje e qartë dhe vendimtare ndaj marrëzive të puçistëve,” tha SPA, e cila ishte gjithashtu e rëndësishme në protestat anti-Bashir.

Hamdok, i cili ka qenë kryeministër në qeverinë kalimtare që nga viti 2019, ka mbrojtur marrëveshjen, të cilën e nënshkroi pasi u lirua nga arresti efektiv shtëpiak.

Ai ka thënë se ka bashkëpunuar me ushtrinë për të “ndaluar gjakderdhjen” dhe “të mos shpërdorojë fitimet e dy viteve të fundit”.

Marrëveshja Burhan-Hamdok u mirëprit nga Kombet e Bashkuara, Bashkimi Afrikan dhe vendet perëndimore, si dhe fuqitë arabe, Arabia Saudite dhe Egjipti, të cilat kanë lidhje të forta me ushtrinë sudaneze.

Ushtria është zotuar të lirojë të arrestuarit e mbajtur në paraburgim që nga grushti i shtetit dhe disa politikanë që atëherë janë liruar.

Burhan gjithashtu është zotuar të udhëheqë Sudanin në “zgjedhje të lira dhe transparente” në korrik 2023.

Ai ka këmbëngulur se masa e ushtrisë “nuk ishte një grusht shteti”, por një hap “për të korrigjuar tranzicionin”.