Detajet që pretendojnë të zbulojnë se sa pak taksa mbi të ardhurat paguajnë miliarderët amerikanë janë zbuluar nga një faqe në internet.

ProPublica thotë se ka parë kthimet e taksave të disa prej njerëzve më të pasur në botë, përfshirë Jeff Bezos, Elon Musk dhe Warren Buffettit.

Ueb-faqja pretendon se Bezos i kompanisë Amazon nuk ka paguar asnjë taksë në vitin 2007 dhe 2011, ndërsa Musk i Tesla-s nuk ka paguar asgjë në vitin 2018.

Një zëdhënëse e Shtëpisë së Bardhë e quajti rrjedhjen e dokumenteve “të paligjshme” dhe se FBI së bashku me autoritetet tatimore po e hetojnë rastin.

ProPublica tha se ishte duke analizuar atë që e quajti “një grup të madh të të dhënave të Shërbimit të Brendshëm të të Ardhurave” mbi taksat e miliarderëve dhe do të publikojë detaje të mëtejshme gjatë javëve të ardhshme.

Ndërsa BBC shkruan se nuk ka qenë në gjendje të konfirmojë pretendimet, rrjedhja e pretenduar vjen në një kohë kur debati është rritur rreth shumës së taksës së paguar nga të pasurit.

ProPublica tha se 25 amerikanët më të pasur paguajnë më pak taksa – një mesatare prej 15.8 për qind të të ardhurave të rregulluara bruto – sesa shumica e punëtorëve të zakonshëm amerikanë.

Jesse Eisinger, reporter dhe redaktor i lartë në ProPublica, pohoi: “Ne ishim shumë të habitur që mund të ulnit [taksën] në zero nëse do të ishit një multi-miliarder. Njerëzit ultra-të pasur mund ta anashkalojnë sistemin në një mënyrë krejtësisht ligjore”.

“Ata kanë aftësi të jashtëzakonshme për të gjetur uljet, për të gjetur kredi dhe për të shfrytëzuar boshllëqet në sistem”, tha ai.

Pra, ndërsa vlera e pasurisë së tyre rritet jashtëzakonisht përmes pronësisë së tyre mbi aksionet në kompaninë e tyre, kjo nuk regjistrohet si e ardhur.

Por ka edhe më shumë se kaq. Ai tha se “ata gjithashtu përfitojnë ulje agresive të taksave, shpesh sepse kanë marrë hua për të financuar stilin e tyre të jetës”.

Sipas tij, miliarderët amerikanë blejnë një pasuri, ndërtojnë një ose trashëgojnë një pasuri dhe pastaj marrin hua kundër pasurisë së tyre.

Për shkak se ata nuk realizojnë ndonjë fitim ose shesin ndonjë gjë, ata nuk marrin asnjë të ardhur, e cila mund të tatimohet.

“Ata më pas marrin hua nga një bankë me një normë interesi relativisht të ulët, jetojnë jashtë kësaj dhe mund të përdorin shpenzimet e interesit si zbritje të të ardhurave të tyre”, tha ai.

Planet e Joe Bidenit

Ueb-faqja njoftoi se “duke përdorur strategji të përsosura ligjore të taksave, shumë nga të pasurit janë në gjendje të zvogëlojnë faturat e tyre federale të taksave në asgjë ose afër saj” edhe kur pasuria e tyre u rrit gjatë viteve të fundit.

Të pasurit, si me shumë qytetarë të zakonshëm, janë në gjendje të ulin faturat e tyre të tatimit mbi të ardhurat përmes gjërave të tilla si donacionet bamirëse dhe tërheqjen e parave nga të ardhurat e investimeve sesa të ardhurat nga paga.

ProPublica, duke përdorur të dhënat e mbledhura nga revista Forbes, tha se pasuria e 25 amerikanëve më të pasur u rrit së bashku me 401 miliardë dollarë nga 2014 në 2018 – por ata paguan 13.6 miliardë dollarë në tatimin mbi të ardhurat gjatë atyre viteve.

Ndryshe, presidenti amerikan, Joe Biden është zotuar të rrisë taksën për amerikanët më të pasur si pjesë e një misioni për të përmirësuar barazinë dhe për të mbledhur para për programin masiv të investimeve në infrastrukturë.

Ai dëshiron të rrisë nivelin e taksave, të dyfishojë taksën për fituesit nga investimet dhe të ndryshojë taksën e trashëgimisë, transmeton Telegrafi.

Sidoqoftë, analiza e ProPublica arriti në përfundimin se “ndërsa disa amerikanë të pasur, të tillë si menaxherët e fondeve mbrojtëse, do të paguanin më shumë taksa nën propozimet aktuale të administratës së Bidenit, shumica dërrmuese e 25 të parëve do të shihnin pak ndryshime”.

Një nga miliarderët e përmendur, filantropi George Soros, gjithashtu pretendohet se ka paguar taksë minimale.

Zyra e tij nuk i ishte përgjigjur një kërkese të BBC-së për koment, por tha në një deklaratë për ProPublica se Soros nuk do të paguajë disa vjet taksa për shkak të humbjeve në investime.

Deklarata gjithashtu theksoi se ai kishte mbështetur prej kohësh taksat më të larta për njerëzit më të pasur të Amerikës.

E paligjshme

Sipas raporteve në SHBA, Michael Bloomberg, ish-kryetar i qytetit të New Yorkut, detajet e taksave të të cilit ishin midis dokumenteve, tha se zbulimi ngriti shqetësime mbi privatësinë dhe do të përdorte “mjete ligjore” për të zbuluar burimin e rrjedhjes.

ProPublica, një ueb-faqe hetimore, ka shkruar disa artikuj rreth asaj se si shkurtimet e buxhetit në Shërbimin e të Ardhurave të Brendshme të SHBA-së kanë penguar aftësinë e saj për të zbatuar rregullat e taksave mbi korporatat e pasura dhe të mëdha. Organizata e lajmeve tha se mori dokumentet e rrjedhura në përgjigje të këtyre artikujve.

Ndërkohë sekretarja e shtypit të Shtëpisë së Bardhë, Jen Psaki tha se “çdo zbulim i paautorizuar i informacionit konfidencial të qeverisë” është i paligjshëm, transmeton Telegrafi.

Ndërsa zëdhënësi i Departamentit të Thesarit, Lily Adams tha në një deklaratë me email për Reuters se çështja iu referua FBI-së, prokurorëve federalë dhe dy rojeve të brendshme të Departamentit të Thesarit, “të gjithë kanë autoritet të pavarur për të hetuar”.

E Komisioneri i Shërbimit të Brendshëm i të Ardhurave të SHBA, Charles Rettig ka thënë: “Unë nuk mund të flas me asgjë në lidhje me tatimpaguesit specifik. Mund të konfirmoj se ka një hetim, në lidhje me pretendimet se burimi i informacionit në atë artikull erdhi nga Shërbimi i Brendshëm i të Ardhurave”.

Çfarë nuk është në rregull?

Simon Jack, redaktor biznesi në BBC, ka bërë “një analizë shumë të thjeshtuar”.

Ndër tjerash ai shkruan: “Nëse aksionet që zotëroj në kompaninë që kam themeluar janë me vlerë 1 miliard funte në fillim të vitit tatimor dhe rriten në një vlerë prej 2 miliardë funte deri në fund të vitit tatimor – sa tatim mbi të ardhurat kam borxh? Lehtë – zero. Sepse ndërsa jam dy herë më i pasur, kam marrë zero të ardhura”.

“Nga ana tjetër, nëse kam zero pasuri dhe bëj 30 mijë funte të ardhura, do të paguaj afërsisht 6,000 funte në tatimin mbi të ardhurat dhe sigurimin kombëtar. Kjo është arsyeja pse zbulimet se disa nga amerikanët më të pasur paguanin pak ose aspak taksë mbi të ardhurat mund të provokojnë zemërim, por nuk duhet të vijnë si befasi”.