WASHINGTON – Shtetet e Bashkuara mbështesin kontrollet e pavarura ndërkombëtare të “parregullsive zgjedhore” në zgjedhjet presidenciale të Bjellorusisë, tha të enjten Sekretari amerikan i Shtetit Mike Pompeo, ndërsa paralajmëroi në mënyrë implicite Rusinë që të mos ndërhynte në krizë.
Deklarata e Pompeos ishte më e forta nga Shtetet e Bashkuara qëkur forcat e sigurisë të Presidentit bjellorus Aleksandër Lukashenko filluan rrahjen dhe ndalimin e demonstruesve paqësorë që dolën në rrugë në dhjetëra mijëra, duke pretenduar se ai manipuloi zgjedhjet e 9 gushtit.
Lukashenko i bëri thirrje Presidentit rus Vladimir Putin për ndihmë për të siguruar sundimin e tij 26-vjeçar. Rusia, me të cilën Bjellorusia ka aleanca sigurie dhe traktate, u ka bërë thirrje forcave të huaja kundër përfshirjes në krizë, për të cilën thotë se duhet të zgjidhet nga brenda.
Pompeo, i cili zhvilloi bisedime në shkurt në kryeqytetin e Minsk me Lukashenkon për normalizimin e marrëdhënieve amerikane-bjelloruse, paralajmëroi në mënyrë implicite Rusinë – pa e përmendur atë – kundër ndërhyrjes në krizën më të madhe të Bjellorusisë që nga shpërbërja e Bashkimit Sovjetik në 1991.
“Ne qëndrojmë në përkushtimin tonë afatgjatë për të mbështetur sovranitetin dhe integritetin territorial të Bjellorusisë, si dhe aspiratën e popullit bjellorus për të zgjedhur liderin e tyre dhe për të zgjedhur rrugën e tyre, të lirë nga ndërhyrjet e jashtme”, tha ai. Ai nuk sqaroi se si do përgjigjej Uashingtoni.
Presidenti i SHBA Donald Trump të martën tha që ishte i gatshëm të diskutonte krizën me Putin “në kohën e duhur”.
Pompeo javën e kaluar tha që Shtetet e Bashkuara mund të konsiderojnë sanksione ndaj zyrtarëve bjellorusë të përfshirë në përplasje, një hap që Bashkimi Evropian ndërmori të mërkurën.
Opozita pretendon se kandidatja e saj, Sviatlana Tsikhanouskaya, fitoi zgjedhjet. Ajo iku në Lituaninë fqinje pasi filloi protesta.
Ajo dhe figura të tjera të opozitës formuan një këshill koordinimi për të negociuar transferimin e pushtetit, por qeveria nisi një çështje penale të enjten kundër këtij grupi, duke e akuzuar atë për një përpjekje të paligjshme për të marrë pushtetin.
Duke dënuar dhunën ndaj protestuesve dhe duke bërë thirrje për lirimin e menjëhershëm të “atyre që janë arrestuar padrejtësisht”, Pompeo tha se Uashingtoni mbështet përpjekjet ndërkombëtare për “hetimin e parregullsive zgjedhore, abuzimet e të drejtave të njeriut rreth zgjedhjeve dhe shtypjen e protestave.
“Shtetet e Bashkuara mbështesin zgjedhjet e lira dhe të ndershme që pasqyrojnë vullnetin e popullit bjellorus si një çështje parimore. Zgjedhjet e 9 gushtit nuk e përmbushën atë standard,” tha ai.
Pompeo i bëri thirrje Minskut të pranojë një ofertë të Organizatës së 57-vendeve për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë, (OSBE) e cila promovon dialogun politik dhe sigurinë, për të lehtësuar bisedimet me opozitën./Reuters/
(m.k/BalkanWeb)
