TIRANE-Presidenti i Republikës, Bujar Nishani ka bërë të ditur se brenda javës do të bëjë të ditur emrin e Guvernatorit të ri të Bankës së Shqipërisë.
“Nga 42 aplikime që u adresuan tek unë, ishte një numër prej 17 kandidatësh që plotësonin kriteret, nga të cilët unë zgjodha 7, që kishin eksperiencë në sistemin bankar. Katër prej këtyre 7 kandidatëve punojnë në bankat e Shteteve të Bashkuara dhe Gjermanisë. Emrin nuk e kam ende por më duhet të gjej zgjidhje përfundimtare ndoshta javën e ardhshme”, deklaroi Nishani i ftuar në emisionin “Top Story”.
Sipas tij, mungesa e një guvernatori është reflektuar tek bankat e nivelit të dytë në vend.
“Më kanë ardhur mjaft shqetësime nga bankat e nivelit të dytë. Për shkak të ngërçit të mungesës së guvernatorit të përgjithshëm de jure, sepse ka edhe zv.guvernatorë, është krijuar një ngërç komunikimi në bankat e nivelit të dytë dhe ne nuk mund ta tjerrim më tej këtë ngërç”, nënvizoi Nishani.
Ndërkaq mësohet se një grup deputetësh të mazhorancës kanë depozituar gjatë ditës së enjte në Kuvend një kërkesë për shfuqizimin e nenit, i cili kushtëzon se guvernatori i Bankës së Shqipërisë duhet të ketë nënshtetësi shqiptare.
Nëse ky propozim kalon u hapet rruga edhe të huajve për t’u bërë anëtarë të Këshillit Mbikëqyrës të BSH. Javën e kaluar u lakua emri i një argjentinasi për postin e guvernatorit.
Intervista e plotë e presidentit Nishani në “Top Story”
Sokol Balla: Zoti president, mirëmbrëma dhe mirëse erdhët në “Top Story”.
Presidenti Nishani: Mirëmbrëma. Faleminderit për ftesën.
Sokol Balla: Zoti president, jemi në prag të Festës së Çlirimit dhe ju habitët jo pak vetë kur në një intervistë me mua, pak pasi ishit zgjedhur president, thatë se Festa e Çlirimit është 29 nëntori. I qëndroni kësaj?
Presidenti Nishani: Përsa kohë ligji shqiptar e ka përcaktuar kështu, kryetari i shtetit është i pari që duhet ta respektojë në mënyrë strikte.
Sokol Balla: Nesër është një ditë me aktivitete, me rastin e 28 Nëntorit. Ju a keni mesazhe për këto aktivitete?
Presidenti Nishani: Kam disa aktivitete, do të marr pjesë tek një i organizuar nga qeveria në Vlorë, një homazh tek varri i Ismail Qemalit dhe pastaj në Krujë në një takim me shumë të ftuar. Në këtë të fundit është zgjedhur kalaja e Krujës me idenë e reflektimit mbi historinë, në mënyrë që të mendojmë për të ardhmen e shqiptarëve. Përfaqësues nga Shqipëria, Kosova, Maqedonia e arbëreshët do të prezantojnë fakte historike. Për herë të parë nga Gjergj Kastrioti u konsiderua ideja e një shteti të vetëm, por më së shumti ka të bëjë ideja se shqiptarët kanë vuajtur gjatë në historinë e tyre dhe në momente të caktuara kemi dalë të humbur sepse nuk kemi qenë të bashkuar. Sot mbetet aktuale rëndësia e të qenit së bashku. Shqipëria do ketë gjithmonë nevojë për të gjithë. Prandaj është një përgjegjësi e presidentit për ta dhënë këtë mesazh, ndaj dhe kam zgjedhur Krujën. Më pas do ketë një cermeoni në Pallatin e Brigadave për nderimin e disa prej figurave të luftëtarëve të Pavarësisë.
Sokol Balla: Nga erdhi kjo ide?
Presidenti Nishani: Ma ka propozuar kryetari i Komunës së Mitrovicës këtë dhe do ketë nderim të një seri figurash të Luftës Antifashiste Nacional Çlirimtare.
Sokol Balla: Por ne do ta festojmë sërish të ndarë festën e Çlirimit. Një pjesë nesër dhe një tjetër pasnesër. Kur është 70-vjetori i Çlirimit do të ishte mirë uniteti, por politika po e ndan sërish historinë… Mos është ende herët të trajtojmë historinë e LANÇ pa emocione?
Presidenti Nishani: Jo, nuk është herët. Duke parë pasojat që erdhën pas luftës apo shfrytëzimi i asaj lufte që më pas solli pasoja, unë mendoj se duhet t’i vlerësojmë figurat e LANÇ që u ngritën për të luftuar fashizmin. Pasojat që erdhën gjatë luftës kishin të bënin me vlerat e lirisë. Analizat dhe konkluzionet duhet të jenë së pari të historianëve që janë të çliruar nga ideologjitë. Këtë proces duhet ta udhëheqin historianët duke u bazuar tek faktet.
Sokol Balla: Thuhet që të bëhet një rivlerësim i historisë së LANÇ, mendoni se duhet bërë duke përjashtuar figurën e Enver Hoxhës?
Presidenti Nishani: Ndoshta nuk duhet përjashtuar, por ai ishte një diktator, një nga gjërat më të këqija që i ndodhën këtij vendi.
Sokol Balla: Mendoni se shfaqja e fotove të Hoxhës ishte e qëllimshme, përsa kohë nuk ka një ligj që i ndalon?
Presidenti Nishani: Nuk ka ligj për të ndaluar Partinë Komuniste, por ka ligj për të dënuar parti politike që promovojnë diktaturën dhe varfërinë. Megjithatë janë një numër fare i vogël njerëzish, që sa vjen e zvogëlohet. Gjithësecili duhet të ketë perceptimin e tij, përsa kohë nuk shkelet ligji dhe Kushtetuta. Por kur bëhet fjalë për angazhime shtetërore e institucionale që duhet të respektojnë sensibilitetin e shumicës së qytetarëve, atëherë kemi të bëjmë me një tjetër gjë. Unë e kam të vështirë t’u shpjegoj fëmijëve të mi se si e se sa të vështira ishin ato kohë. Ka pasur njerëz që janë vrarë, qoftë pa bërë krime apo tradhëti ndaj atdheut, njerëz që janë internuar e që kanë bërë jetë prej skllavi. Kështu që unë i takoj atij grupi njerëzish që nuk drejtohet nga e shkuara por që duhet ta shohë atë.
Sokol Balla: Megjithatë, opozita e sotme, në zgjedhjet lokale, bëri aleancë me Hysni Milloshin…
Presidenti Nishani: Nuk bëj as avokatin e opozitës së sotme apo qeverisjes së djeshme, pavarësisht se kam qenë pjesë e saj. Për hir të së vërtetës nuk ka pasur një aleancë me ish-opozitën. Ajo e pa atë si një mundësi për t’i marrë votat së majtës, por jo si një aleancë. Kjo është një analizë e imja si qytetar. Pati thjesht një kandidat që garoi.
Sokol Balla: Është e vërtetë që keni thënë së fundmi se mazhoranca duhet të distancohet nga Enver Hoxha?
Presidenti Nishani: Po, e kam thënë. Mazhoranca nuk duhet të mbetet peng e një grupi nostalgjikësh, apo reminishencave të një grupi nostalgjik që janë vendimmarrës tek e majta. Duhet të artikulohet qartë tek të gjithë se diktatura solli krime çnjerëzore.
Sokol Balla: Nuk do ishte më korrekte që ju si president të kërkonit më mirë që partitë të nxjerrin një ligj ku këto simbole të së shkuarës të ndalohen?
Presidenti Nishani: Kjo ka qenë konteksti i asaj që kam dashur të them. Kuvendi duhet të miratojë një ligj që të ndalojë shfaqjen e fotove të simbolikave të diktatorit në publik. Nga ana tjetër, Shqipëria duhet të shkojë drejt ligjit të lustracionit, që nuk ka të bëjë me individë të veçantë por me një praktikë që duhet të izolojë ndikimet që kanë njerëz që janë ende nostalgjikë ndaj asaj ideologjie që ishte më e keqja në Evropë. Gjithashtu kam kërkuar që të gjenden pasuritë e disa shqiptarëve gjatë kohës së diktaturës, asetet që ata kanë përdorur dhe do ishte mirë që të kishte një verifikim të këtyre pasurive, si janë përdorur ato, a kanë gjeneruar pasuri të tjera, etj.
Sokol Balla: Kryeministri Rama ka lënë të kuptohet se kjo mazhorancë ndoshta do t’i hapë dosjet…
Presidenti Nishani: Hapja e dosjeve është një gjë dhe ligji i lustracionit një tjetër. Ka eksperienca nga vende të tjera si nga Gjermania, Polonia, etj dhe mbi këto modele ne mund të veprojmë.
Sokol Balla: Kur thoni se duhet të verifikohen pasuritë dhe asetet e përdorura nga disa persona në kohën e komunizmit doni të thoni se jeni dakord me hapjen e dosjeve?
Presidenti Nishani: Sigurisht. Pse të mos dalin detajet? Duhet të qetësohen shpirtrat. Ajo nuk do ketë një sens për të dënuar njerëzit.
Sokol Balla: Por ndonjëherë dënimi moral është më i rëndë se ai penal…
Presidenti Nishani: Shoqëria shqiptare ka bërë një hap të madh, nuk është më ajo e 20 viteve më parë, 10 viteve më parë… Shqiptarët kanë ecur shumë si shoqëri.
Sokol Balla: Thatë se ka një pjesë nostalgjikësh, por në fakt prej atëherë nuk ka kaluar ndonjë kohë e madhe. Ne e kemi treguar se e kemi shumë të lehtë të përçahemi në raste të tilla. Ndoshta për brezat e rinj hapja e dosjeve është diçka e mirë, por për njerëz të së kaluarës ndoshta jo…
Presidenti Nishani: Ne kemi mjaft raste që viktimat e atij regjimi kanë njohur xhelatët dhe nuk ka pasur asnjë rast të hakmarrjes. Kjo vlen të nënvizohet dhe në këtë sens, për shkak të nivelit që ka arritur shoqëria, në aspektin e dimensionit njerëzor.
Sokol Balla: Këtë vit ka pasur përpjekje mediatike apo politike për të rivlerësuar LANÇ dhe figurat e saj. Por për herë të parë kam vënë re goditjen e disa figurave, si ato të klerit që ishin jashtë luftës. Kjo më duket shqetësuese dhe shoh që po rikthehet një valë akuzash në mungesë të një versioni zyrtar…
Presidenti Nishani: Provokimet që bëhen me diktatorin janë të papranueshme. Unë jam i shqetësuar për sensibilitetin që ka krijuar shumica e shoqërisë, pa dallim kohe.
Sokol Balla: E shihni publikimin e fotove të Hoxhës si vepër të politikës së sotme apo të figurave të së kaluarës?
Presidenti Nishani: Unë nuk kam ndonjë informacion, por publikimi i atyre fotove më shqetëson.
Sokol Balla: Ç’mendim keni për bunkerin?
Presidenti Nishani: Unë e kam parë kohë më parë atë bunker. Unë kam qenë pedagog në Akademinë Ushtarake. Pas rënies së komunizmit filloi ndryshimi i shumë strukturave dhe ai bunker administrohej nga një repart ushtarak, repart elitë dhe për shkak të ndryshimit të regjimit mua më kërkuan që në marsin e vitit 1993 të kaloja nga pedagog në Shkollën e Bashkuar në drejtimin e këtij reparti. Mbaj mend që kam zëvendësuar komandantin e asaj kohe dhe e kam parë atë bunker sepse ishte në administrim të drejtpërdrejtë. Por ai ishte një objekt tërësisht i karakterit ushtarak që ka qenë një investim kolosal në kuadrin e propagandës së kohës. Ishte pjesë e propagandës pasi nuk ofronte mbrojtje për qytetarët. Ajo nuk është një memorie e krimeve të komunizmit. Që të identifikojmë pasojat e komunizmit duhet të shkojmë në kampet e internimit, për të treguar se ç’bën mendja e njeriut kur del jashtë kontrollit.
Sokol Balla: Si shpjegohet që një president, nga një parti që e bazon orientimin kundër komunizmit, nuk kanë bërë asgjë në këtë drejtim?
Presidenti Nishani: Nuk mund të them se nuk është bërë asgjë. Jam dakord që duhet të ishte bërë shumë më tepër, por ka pasur përpjekje për një ligj lustracioni.
Sokol Balla: Që u kundërshtua fort…
Presidenti Nishani: U kundërshtua dhe pastaj u rrëzua nga Gjykata Kushtetuese.
Sokol Balla: Dukej sikur ishte bërë apostafat që të rrëzohej…
Presidenti Nishani: Jo, nuk ishte kështu. Megjithatë nuk është bërë aq sa duhet. Ndaj dhe duhet të bëhet diçka jo për të ndëshkuar personat, por për të frenuar fenomenin dhe për ta mbajtur në memorie për të treguar se çfarë mund t’i ndodhë një vendi.
Sokol Balla: Në fakt një shikues në Twitter shkruante se ka në Itali njerëz që thonë ‘ah sikur të kthehet Musolini’, edhe në Shqipëri thonë ‘ah sikur të kthehej Enver Hoxha’, kjo është një ndjesi trishtimi që klasa politike nuk ka krijuar besim të ri tek shtetasit e vet.
Presidenti Nishani: Është kthyer edhe në batutë kjo ‘ah sa mirë kur ishim keq’. Njerëzit kanë probleme nga më të ndryshmet. Ka njerëz që bien në dëshpërim ekstrem. E rëndëishme është që shoqëria të jetë e përgatitur dhe shteti të shfaqë një fytyrë sociale për grupe të ndryshme shoqërore. Sot nuk të akuzon askush dhe s’të dënon askush. Nuk duhet të harxhojmë kohë me hipoteza. Qytetarët kanë probleme punësimin, arsimin, energjinë që zgjidhen me punë. Tek këto duhet të investohemi, të harxhojmë mendje dhe të gjejmë resurset e nevojshme për të zgjidhur këto probleme.
Sokol Balla: Zoti President si po qeveriset vendi?
Presidenti Nishani: Shqipëria ka ecur dhe do të ecë përpara kjo nuk ka pikë dyshimi. Pas 1 vit e gjysmë që kemi një qeveri të re, qeveria e re sjell një dinamizëm të ri, të ketë ambiciet e saj, ka shpalosur një program dhe projekt politik dhe është angazhuar në disa reforma. Presidenti nuk mund të vlerësojë një qeveri, as opozita jo. Qeveria dhe opozita e kanë ditën e gjykimit me qytetarët.
Sokol Balla: Jemi në një krizë ku opozita është jashtë parlamentit dhe një afat ligjor ku mund të humbin mandatet; brenda 20 dhjetorit duhet të hyjnë në parlament.
Presidenti Nishani: Nuk është e këndshme as e shëndetshme për demokracinë që opozita të mos jetë në parlament, por nga ana tjetër është e domosdoshme që opozita të ketë hapësirën e nevojshme në Kuvend. Mazhoranca ka të gjithë hapësirën për të marrë vendime dhe gjykime, por kjo s’do të thotë që të ngushtohet hapësira e opozitës.
Sokol Balla: Thoni që mazhoranca e ka në dorë , pra kjo mazhoranca s’po sillet mirë me opozitën?
Presidenti Nishani: Çështjet janë të dyanshme. Mazhoranca ka më shumë mekanizma për të realizuar programin e saj politik, por edhe opozita nuk është atje për shkak të vullnetit të mazhorancës, por për shkak të një vullneti të një grupi qytetarësh tjetër. Do të ishte një pjekuri e dëshiruar që të shikonim një bashkëpunim më të sinqertë dhe më të drejtpërdrejtë. Ka edhe mjaft udhë që janë të trashëguara nga përvojat e demokracive europiane, ku forcat kryesore politike në parlament të bashkëpunojnë, të ofrojnë qendrimet e tyre institucionale. S’është e vështirë që të vendoset dhe mbahet dialogu. Racionaliteti mungon.
Sokol Balla: Duket se mazhoranca është tërhequr nga qëndrimet e saj për komisionet hetimore dhe hetimin e incidenteve të pakëndshme në Kuvend, unë e shoh bojkotin si mjet për të realizuar një objektiv të caktuar, por fryma e bojkotit këtë herë më duket se qëndrimi është i ekzagjeruar. Të kërkosh që deputetët të përjashtohen është një kërkesë e tepruar. Është tjetër të marrësh një nismë ligjore…
Presidenti Nishani: Ne duhet të jemi të drejtpërdrejtë dhe çështja e aktualitetit të parlamentit, është çështje prioritare dhe serioze. Atje shkojnë ata që marrin mbështetjen e qytetarëve dhe cdo deputet janë të vlerësuar dhe të njohur për ata që përfaqësojnë nga shumica dërrmuese e qytetarëve. Në parament merren vendimet më të rëndësishme për hallet e njerëzve, ndaj çështja e cilësisë dhe integritetit të njerëzve duhet të merret seriozisht. Nuk ka qytetar sot që të mos jetë i interesuar, pavarësisht për cilën parti, që në parlament të ketë njerëz seriozë, të ndershëm, pa probleme me ligjin.
Sokol Balla: E vetmja gjë që më shqetëson është mos po përdoret si pretekst për një bojkot të tejzgjatur? Sepse nuk mund të vendosë kush për të përjashtuar ata.
Presidenti Nishani: Nuk i di kushtet që kanë palët me njëra-tjetrën. Për mua është e domosdoshme që partitë të jenë në komunikim të përhershëm me njëri-tjetrin. Nga përvoja ime ka mjaft deputetë nga të dyja krahët që komunikojnë me njëri-tjetrin edhe është normale. Duhet të shkojmë drejt një qasje që duhet të rrisë besimin. Unë shikoj një mungesë besimi. Shoh që ka nisur të rrënohet besimi tek ajo që konkludojmë. Duhet të jemi të kujdesshëm të mos cënojmë besimin se është e vështirë të rindërtohet ky besim.
Sokol Balla: Pse në një pjesë e mirë e opinionit ju po shiheni dhe konsideroheni si pjesë e problemit që ka sot vendi, për shkak të një përplasje të vazhdueshme që institucioni juaj ka me qeverinë dhe parlamentin?
Presidenti Nishani: Ky perceptim kishte zënë një vend jo pak të konsiderueshëm deri gjysmën e parë të qeverisjes aktuale. Kjo për faktin që në fillim kjo qeverisje kishte një platformë duke e konsideruar Presidentin si një institucion që do të ishte tërësisht palë me qeverinë dhe një frymë për të dominuar çdo institucion. Ishte krijuar me pa të drejtë një perceptim që një President është i pavarur nëse ai lufton PD dhe Sali Berishën. Nuk e kam patur as nuk do e kem objektiv timin as të shaj PD as PS, as Ramën, as Bashën. Jam i vendosur që të respektoj Kushtetutën. S’kam asnjë objektiv nën tavolinë, por integritetin e institucionit e kam detyrë kushtetuese që ta mbroj.
Sokol Balla: Ca lidhje ka ruajtja e integritetit, që është e rëndësishme, por c’lidhje ka qe keni bllokuar të gjitha nismat ligjore të mazhorancës?
Presidenti Nishani:Cilat kam bllokuar?
Sokol Balla: Një pjesë të madhe që u votuan në fund të korrikut, dhe ajo ha diskutim dhe debat, keni kthyer hartën territoriale, pse? Jeni zgjedhur president me 71 vota, kemi një mazhorancë që ka 85 mandate, duhet të ishit bashkëpunues me një shumicë politike që tejkalon shumicën që u zgjodhët ju?
Presidenti Nishani:Jam zgjedhur me 73 vota të një shumice që ndryshoi konfiguracionin pas zgjedhjeve për një mandat të plotë. Kemi mjaft komunikim dhe mjaft gjëra të përbashkëta me Kryeministrin Rama.
Sokol Balla: Ku bini dakort me Kryeministrin?
Presidenti Nishani:Nga 31 ligje unë kam kthyer vetëm katër,të tjerët janë miratuar. Ka patur dhe do ketë cdo ditë ligje që do dekretohen, janë një numër i madh ambasadorësh që janë ndryshuar me kërkesë të qeverisë pa patur asnjë kontakt me Presidentin. Ligji për reformën territoriale, përtej rëndësisë, në 2006 kur u krijua grupi i ndryshimit të kodit zgjedhor, ku u shtrua edhe nevoja për një reformë territoriale, por nuk u mbështet nga opozita e asaj kohe. Por reforma territoriale nuk mund të bëhet në mënyrë të njëanëshme si nga PS ashtu edhe nga PD. Kam patur kërkesa të shumta nga komuna të drejtuara nga socialistët dhe demokratët që pretendonin moskonsultimin e tyre që është kusht në Kushtetutë. Ishte shkelur ky parim dhe do të ketë probleme dhe këtë e them me keqardhje. Implementimi i reformës aktuale do të kërkojë ndryshimin e kodit zgjedhor, çfarë do të bëhet? Do të ndryshohet kodi në mënyrë të njëanëshme?! Unë nuk i hyj pjesës politike, por rezultatit. Presidenti ka një zë moral që duhet ta ruajë fort që të jetë i ndershëm dhe i paanshëm dhe i drejtë.
Sokol Balla: Kemi në Gjykatën Kushtetuese ligjin e KLD-së…
Presidenti Nishani:Gjykata Kushtetuese nuk ka rrëzuar ligjin, ka rrëzuar një kërkesë paraprake për pezullimin e ligjit deri në kohën kur të shprehet gjykata. Nuk kam kthyer ligjin për KLD, kam kthyer një nen për kompetencat e Presidentit.
Sokol Balla: Mendoni që po rrezikohet Gjykata Kushtetuese? Po bëhet pre e lojërave politike?
Presidenti Nishani:Thashë që gjykata është e rëndësishme të qendrojë larg interesave politike. Të qendrojë jashtë interesave të palëve. Për ligjin ndaj KLD Kushtetuta thotë që Presidenti emëron nënkryetarin nga anëtarët e KLD-së, anëtarët janë 15 dhe nënkryetari zgjidhet nga Presidenti. Ligji e kufizon kur thotë se Presidenti mund të zgjedhë nënkryetarin nga 3 anëtarët që sillen nga Kuvendi, ky është kundërshtimi që është cuar në Gjykatën Kushtetuese. Nuk mund të jenë individët garantë të lirive tona, as Presidenti i Republikës. Garante të lirive tona do të jenë vetëm ligjet, njerëzit janë të përkohshëm dhe me mandate të përkohshme.
Sokol Balla: Ju jeni kryetar i KLD dhe nuk mund të prisni deri kur të marrë vendim gjykata për të mbledhur KLD.
Presidenti Nishani:Do të mblidhet javën e ardhshme. Kjo javë është javë festash. Mos e paragjykojmë sjelljen e Presidentit.
Sokol Balla: Nuk do e zgjidhni nënkryetarin para vendimit të Gjykatës Kushtetuese?
Presidenti Nishani:Jo pasi nuk ka asnjë afat ligjor dhe të presim vendimin e Gjykatës Kushtetuese.
Sokol Balla: Para 1 viti keni deklaruar se nënkryetari i KLD është traditë që zgjidhet nga njerëzit që vijnë nga Kuvendi…
Presidenti Nishani: Kjo është një traditë dhe unë zgjodha Çefën, por është një traditë e Presidentit, dhe jo e Kuvendit. Është në dorë të Presidentit dhe jo e parlamentit.
Sokol Balla: Ju takoheni rregullisht me kreun e kuvendit dhe me kryeministrin, ndoshta duke mos gjetur gjuhën e përbashkët me ju, kjo mazhorancë merr vendime të nxituara dhe antikushtetuese?
Presidenti Nishani: Unë nuk mund të negocioj mbrojtjen e Kushtetutës.
Sokol Balla: Më lini përshtypjen që në qendrimet publike, po mbani një qendrim refraktar. Thoni që një nga cështjet delikate, e Këshillit Mbikqyrës të BSH, gjykatësve, jeni në ngërç shumë të madh. Takoheni me kryeministrin dhe bini dakort të mos bini dakort, si marrëdhënie institucionale që po mbani një qendrim të caktuar, pse të mos e ndiqni këtë herë një traditë të caktuar?
Presidenti Nishani: Është e drejtë e Presidentit dhe nuk mund të ketë diskutime për emrat e nënkryetarit të KLD. Unë nuk mund t’i them qeverisë pse ke emëruar këtë drejtor të KESH. Këtu bëhet fjalë që Presidenti ka mbështetur dhe miratuar mbi 95 përqind të ligjeve të parlamentit, është një numër i konsiderueshëm, 95 përqind e ambasadorëve të propozuar, megjithëse kërkohet konsulta me presidentin. Kjo duhet kur presidenti ka ndonjë rezervë që mund ta shprehë. Nuk ka asnjë rast të vetëm kur presidenti ka vepruar me qëllim për të penguar një reformë.
Sokol Balla: Megjithatë ju thoni për emërime ambasadorësh, unë e kuptoj që mos të emëroni një person se ka ofenduar institucionin e Presidentit, por rastin e zotit Ceka, sic ju kontestuat emërimin e një ambasadori në Vatikan edhe kjo e Cekës e keni penguar?
Presidenti Nishani: Nuk është saktësisht kështu. Në rastin e kandidaturës në Vatikan, njerëzit sot janë aq të lirë sa të bëjnë ofendime, por ka qenë cështje të denigrimit të institucionit të kreut të shtetit. Një njeri i tillë nuk ka të drejtë morale që të përfaqësojë shtetin dhe presidentin në arenën ndërkombëtare. Në rastin e zotit Ceka ai është në mandatin e tij ligjor dhe është në kushtin tonë që të mos shkelim mandatin.
Sokol Balla: Thoni që mazhoranca nuk konsultohet me ju, ndërsa mazhoranca ankohet për zgjedhjet e anëtarëve të gjykatës, presidenti duhet të konsultohet me parlamentin për emrat e anëtarëve të Gjykatës së Lartë…
Presidenti Nishani: Elementë nga mazhoranca hedhin gjëra jo shumë korrekte dhe jo sic janë ndonjëherë. Ambasadorët propozohen nga qeveria dhe emërohen nga presidenti, në rastin e gjyqtarëve, Presidenti i emëron dhe Kuvendi i voton. Kur Gjykata Kushtetuese ka thënë që presidenti duhet të konsultohet për kritere shtesë për listën e kandidatëve dhe unë këtë kam bërë kam shpallur listën dhe i kam cuar grupeve parlamentare dhe u kam kërkuar kriteret shtesë. Kjo është respektuar në mënyrë rigoroze nga ana ime dhe nuk ka gjetur mbështetjen sepse kërkojnë të propozojnë emra.
Sokol Balla: Kjo po ndodh edhe më Guvernatorin e BSH?
Presidenti Nishani: Kam patur konsulta serioze me kryeministrin, kreun e opozitës, kreun e kuvendit. Është një proces intensiv dhe që po vjen drejt fundit, janë 7 emra që përtej kritereve ligjore kishin një përvojë të gjatë, katër që punojnë në banka më të dëgjuara të SHBA dhe Gjermanisë, pjesë e menaxhimit të aseteve prej miliarda dollarësh dhe eurosh.
Sokol Balla: E keni emrin në kokë?
Presidenti Nishani: Nuk e kam ende, por më duhet të gjej zgjidhjen përfundimtare javën e ardhshme.
Sokol Balla: Paralelisht me ju, mazhoranca po tenton të ndryshojë ligjin sa i përket faktit që anëtari dhe Guvernatori mund të jenë edhe shtetas të huaj?
Presidenti Nishani: Ndryshimet e ligjeve janë të qeverisë dhe parlamentit. Për këtë është parlamenti. Nuk di me detaje për këtë, por ndryshimi i ligjit të BSH është ndryshim i madh nëse ndodh për FMN.
Sokol Balla: Mendoni se mund të shkojë kjo përplasje e juaj, nëse propozoni një emër Guvernatori që nuk është konsultuar, mund ta rrëzojë Kuvendi?
Presidenti Nishani: Unë kam 7 kandidatë dhe po konsultoj këta emra dhe kam detyrën të emëroj Guvernatorin, mospërmbushja për një kohë të gjatë dhe përgjegjësia bie mbi presidentin. Nëse presidenti shkon në parlament me një figurë që është i ngarkuar politikisht, sigurisht që presidenti do të vendosë pozicionin e vet në raport të vështirë me parlamentin dhe opinionin publik. Nëse opinioni sheh që personi është dinjitoz, unë besoj pastaj që përgjegjësitë janë të ndara.
Sokol Balla: Pse kundër një guvernatori të huaj?
Presidenti Nishani: Për faktin se nuk mendoj kurrë që një i huaj e njeh psikologjinë e shoqërisë shqiptare, mënyrën e funksionimit të institucioneve shqiptare, problematikat e ekonomisë shqiptare. Unë besoj që një shqiptar do t’i dalë për zot vendit të tij më shumë se sa një i huaj.
Sokol Balla: Një pjesë e perceptimit që ju identifikon është fakti që nxitoni të deklaroheni dhe kritikoni ngjarje të caktuara që ndodhin në vend, por nuk reagoni për ngjarjen e Lazaratit, vizitën në Beograd dhe nuk ju kemi dëgjuar për të folur për këtë?
Presidenti Nishani: Duhet të kisha qenë edhe më aktiv në kritika. Presidenti nuk është zyrë shtypi për cdo ngjarje që ndodh. Në momentin kur pyetet kam patur mundësi dhe jam pyetur nga një analist për këtë çështje dhe kam dhënë mendimin tim që kam qenë plotësisht në mbështetje të aksionit. Kjo ndërhyrje ishte shumë e thellë, ishte në kohën e duhur dhe unë e kam mbështetur. Për vizitën në Beograd nuk kam patur një kërkesë. Jam pyetur për përshtypjet e vizitës dhe kam patur një prononcim. Vizita në Beograd është një hap pozitiv, një konfirmim i politikës së jashtme të konsoliduar të Shqipërisë, veçanërisht asaj rajonale të promovimit të dialogut dhe diskutimit të problemeve që kemi me fqinjët apo vende të tjera. Çështjet teknike nuk i diskuton presidenti. E kam quajtur pa etikë reagimin e kryeministrit serb ndaj deklaratës së Ramës. Unë besoj që kontaktet dhe diskutimet janë dhe i kemi si vlerë. Vizita tregoi që nuk ishim ne ata që kishim mbajtur në ngërç këtë kontakt.
Sokol Balla: Mazhoranca ka ndërmarrë disa aksione, shembjet e ndërtimeve pa leje, ndëshkimi i vjedhjes së energjisë, të gjitha këto bëhen në emër të ligjit. Si i shikoni?
Presidenti Nishani: Reformat nuk ka dyshim që janë të domosdoshme, preferoj që të jenë të fokusuara në 3-4-5 apo më shumë elementë. Të prevalojë respekti i ligjit dhe shtetit ligjor, të mbrohet dhe respektohet interesi qytetar përmes zbatimit të politikave sociale sepse nuk jemi të gjithë me mundësi për të përballuar koston e energjisë. Energjia është një çështje për sigurinë, cfarë situate kemi. Cfarë mundësish kanë shqiptarët? S’kanë as gazin, as drurin dhe po përdorin energjinë që është e shtrenjtë. Cfarë duhet të bëjmë?
Sokol Balla: Po thoni që të vjedhin?
Presidenti Nishani: Absolutisht jo. Ka abuzim dhe unë nuk jam për këtë, por ka njerëz që kanë mundësi ta paguajnë dhe e vjedhin dhe shpenzojnë më shumë se ata që s’kanë mundësi ta paguajnë. Asnmjëri prej nesh sot nuk abuzon me impulset e telefonisë celulare, ka projekte dhe kompani serioze që ofrojnë që energjia të blihet në dyqan ashtu sikundër impulset e telefonisë, pse mos përq2endrohemi tek kjo? Jam tërësisht pro reformave, të prevalojë shteti dhe fytyra sociale?
Sokol Balla: Shqiptarët jetojnë më mirë apo më keq se para 23 qershorit?
Presidenti Nishani: Uroj, shpresoj dhe pretendimet janë që të jetojnë më mirë.
(d.b/BalkanWeb)
