Lufta e parë e njohur në botë midis një piloti njerëzor dhe një avioni luftarak të kontrolluar nga AI (inteligjenca artificiale) është kryer në Kaliforni, ka thënë ushtria amerikane.

Në një stërvitje mbi bazën e Forcave Ajrore Edwards, çifti i avionëve luftarakë F-16 fluturuan me shpejtësi deri në 1200 mph dhe u afruan deri në 600 metra gjatë luftimeve ajrore, të njohura gjithashtu si “lufta e qenve”. Njëri ishte i drejtuar, ndërsa avioni tjetër ishte një version i modifikuar i F-16, i quajtur X-62A, ose VISTA (avion testues simulator i ndryshueshëm gjatë fluturimit). Gjatë fluturimit, algoritmi i AI mbështetet në analizimin e të dhënave historike për të marrë vendime për situatat e tanishme dhe të ardhshme, sipas Agjencisë së Projekteve të Kërkimit të Avancuar të Mbrojtjes (DARPA), e cila kreu testin.

Ky proces quhet “mësimi me makinë” dhe është testuar prej vitesh në simulatorë në terren, tha DARPA, një agjenci kërkimore dhe zhvillimi e Departamentit të Mbrojtjes së SHBA. Në vitin 2020, të ashtuquajturit “agjentë të AI” mundën pilotët njerëzorë në simulime në të pesë ndeshjet e tyre, por teknologjia duhej të drejtohej realisht në ajër.

Pilotët ishin në bordin e X-62A në rast emergjence, por ata nuk kishin nevojë të kthenin kontrollet në asnjë moment gjatë betejës së provës, e cila u zhvillua në shtator të vitit të kaluar dhe u njoftua këtë javë. Rezultati përfaqëson një “moment transformues në historinë e hapësirës ajrore”, tha DARPA në një deklaratë. Ai nuk zbuloi se cili avion fitoi “luftën e qenve”.

“Potenciali për luftime autonome ajër-ajër ka qenë i imagjinueshëm për dekada, por realiteti ka mbetur një ëndërr e largët deri më tani, tha Sekretari i Forcave Ajrore Frank Kendall. “Në vitin 2023, X-62A theu një nga barrierat më të rëndësishme në aviacionin luftarak. Ky është një moment transformues, i gjithë i mundshëm nga arritjet e reja të ekipit X-62A ACE”, shtoi ai.