Shkencëtarët njoftuan vëzhgimin e parë të dritës nga prapa një vrime të zezë.

Vrimat e zeza janë të njohura për faktin se kanë një tërheqje kaq të fortë gravitacionale saqë as drita nuk mund t’i shpëtojë, por kjo nuk do të thotë se drita nuk mund të përkulet rreth saj – në fakt, graviteti jashtëzakonisht i fortë e bën atë më të mundshëm.

Një studim i ri nga studiuesit vëzhgoi këtë fenomen për herë të parë, njoftoi të mërkurën Agjencia Evropiane e Hapësirës.

Hulumtuesit, të udhëhequr nga Dan Wilkins nga Universiteti Stanford, përdorën teleskopët hapësinorë ESA XMM-Newton dhe NASA NuSTAR për të vëzhguar dritën nga prapa një vrime të zezë supermasive të vendosur në qendër të një galaktike spirale aty pranë të quajtur I Zwicky 1, rreth 800 milionë dritë vjet nga Toka.

Studimi nuk priste të shihte asgjë, përkundrazi synonte të zbulonte më shumë informacion në lidhje me “koronën” e një vrime të zezë.

“Korona”, teorizuan studiuesit, ishte rezultat i gazit që bie vazhdimisht në vrimën e zezë, duke krijuar një disk rrotullues rreth saj.

Gazi, megjithatë, krijon një shteg që drita të përkulet rreth vrimës së zezë në vetvete: Gazi nxehet deri në miliona gradë dhe gjeneron fusha magnetike që rrotullohen në nyje derisa të kapen, duke liruar energjinë e ruajtur brenda saj. Shpërthimi gjithashtu prodhon dritë me rreze X aq të ndritshme saqë reflekton nga disku i gazit dhe bie në vrimën e zezë si dhe rreth saj.

Drita quhet një “jehonë”, dhe kthesa është një fenomen që Albert Ajnshtajni e parashikoi në teorinë e tij të Relativitetit të Përgjithshëm.

Fenomeni është më shumë se vetëm një truk i lezetshëm: Drita gjithashtu ndryshon ngjyrën ndërsa përkulet në varësi të mjedisit. Astronomët besojnë se mund ta përdorin këtë dritë për të krijuar një hartë 3D të një vrime të zezë dhe rrethinës së saj.

“Ashtë një pjesë kyçe e enigmës për të kuptuar se si u krijuan galaktikat dhe si u bë universi siç e njohim,” tha Dr Wilkins, sipas ABC 7.

(BalkanWeb)