Një mozaik mahnitës i epokës bizantine është zbuluar për publikun për herë të parë, duke ofruar një pamje të jetës në rajonin Negev të Izraelit mbi 1,600 vjet më parë. I zbuluar në vitin 1990 në vendin e Khirbat Be’er Shema, ky mozaik i madh dhe i ndërlikuar fillimisht ishte fshehur për ta mbrojtur nga erozioni.
Megjithatë, konservimi dhe zhvendosja e saj e fundit e bëjnë të mundur përjetimin e artit të detajuar dhe rëndësisë historike në një dritë të re.
Sipas Interesting Engineering, mozaiku është një vepër e vërtetë arti, që paraqet 55 medaljone të dizajnuara në mënyrë të ndërlikuar. Këto medaljone përshkruajnë një larmi të pasur skenash, duke filluar nga figurat dhe kafshët mitologjike deri te skenat e gjalla të gjuetisë dhe përshkrimet e jetës së përditshme gjatë epokës bizantine.
«Mozaiku përmban personazhe mitologjike, shporta me fruta, kafshë ekzotike, skena nga jeta e përditshme, skena gjuetie dhe shumë të tjera», thuhej në njoftim.
Ky mozaik daton rreth viteve 324-638 të erës sonë, kur rajoni ishte nën kontrollin e Perandorisë Bizantine, konkretisht të provincës së Palaestina Secunda. Zbulimi i tij shënon një moment të rëndësishëm në zbulimet arkeologjike, pasi hedh dritë mbi historinë komplekse dhe të larmishme të zonës.
Zbulimi i mozaikut dhe rivarrimi i mëvonshëm ishin pjesë e një përpjekjeje për të mbrojtur vendin nga forcat natyrore të erozionit. Për shumë vite, vepra e artit mbeti e fshehur, pasi Autoriteti Izraelit i Antikiteteve (IAA) ndërmori hapa për të siguruar ruajtjen e tij.
Megjithatë, me kalimin e kohës, kushtet në vendndodhjen origjinale çuan në përkeqësimin e mozaikut, duke e shtyrë IAA-në ta zhvendoste atë në një vendndodhje më të sigurt brenda kompleksit të Këshillit Rajonal të Merhavimit.
Mozaiku u gjet përgjatë rrugës së lashtë të erëzave nabateane-romake, një rrugë e rëndësishme tregtare që kalonte nëpër shkretëtirë. Ky vend u njoh më vonë si qendra e fundit e madhe e popullsisë përpara se udhëtarët të arrinin në rajonet e shkretëtirës. Vendi kishte gjithashtu rëndësi strategjike, duke ofruar mbrojtje dhe strehim për udhëtarët përgjatë rrugës së erëzave.
Më herët këtë muaj, publiku më në fund pati mundësinë të shihte mozaikun gjatë një ceremonie ku morën pjesë figura të shquara, përfshirë Ministrin e Trashëgimisë Amichai Eliyahu, Kryetarin e Këshillit të Merhavimit Shay Hajaj dhe Eli Escusido, Drejtorin e Autoritetit të Antikiteteve të Izraelit . Ceremonia e zbulimit theksoi rëndësinë kulturore dhe historike të mozaikut, i cili ofron një lidhje të gjallë me një të kaluar të humbur prej kohësh.
Shay Hajaj, Kryetari i Këshillit Rajonal të Merhavimit, ndau entuziazmin e tij për zbulimin, duke deklaruar: “Ky mozaik i bukur është një dëshmi e gjallë e jetës që ekzistonte në Negev rreth 1,600 vjet më parë. Është një kapitull tjetër në historinë që po shkruajmë këtu në Merhavim – një histori që lidh të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen.”
