Qeveria italiane ka arritur një marrëveshje me Shqipërinë për të përmirësuar riatdhesimin e emigrantëve të paligjshëm. Qëllimi është të kufizohen kostot e qendrave të riatdhesimit dhe të përputhet me rregulloret e reja evropiane që do të hyjnë në fuqi në vitin 2025.
Por çështja ka ngjallur debat, veçanërisht në lidhje me kostot e qendrës Gjadwr, e cila është vënë nën shqyrtim nga organizata të tilla si ActionAid dhe një studim nga Universiteti i Barit.
Procedura më të shpejta dhe më pak burokratike: çfarë parashikon protokolli italo-shqiptar?
Protokolli i nënshkruar synon të thjeshtojë procedurat për kthimin në Shqipëri të atyre që ndodhen ilegalisht në Itali. Ideja është të përshpejtohet procesi, duke shmangur kështu pritjet e gjata që rëndojnë arkën e shtetit dhe i mbajnë njerëzit në kushte shpesh të kritikuara.
Ministria e Brendshme e ka përcaktuar marrëveshjen si një investim strategjik, i aftë të shërbejë si model edhe për Evropën. Falë kësaj, qëllimi është të ulen në mënyrë drastike kostot e menaxhimit të qendrave si ajo në Gjadër dhe të përmbushen standardet e reja evropiane që po hapen së shpejti.
Protokolli bazohet në kontrolle më të rrepta dhe bashkëpunim më të ngushtë midis Italisë dhe Shqipërisë. Të dhënat do të ndahen dhe do të organizohen fluturime të dedikuara riatdhesimi, duke rritur kështu kthimet, si vullnetare ashtu edhe të detyruara, duke zvogëluar kohën e kaluar në qendra dhe duke ulur kostot.
Gjadri nën kritika: Actionaid dhe Universiteti i Barit ngrenë shqetësime
Kostot e qendrës Gjadwr janë vënë nën shqyrtim nga ActionAid dhe një studim nga Universiteti i Barit. Sipas analizave të tyre, kostoja për person të ndaluar është shumë e lartë, duke hedhur dyshime mbi efektivitetin dhe qëndrueshmërinë e këtij sistemi.
ActionAid argumenton se kursime të konsiderueshme mund të arrihen përmes menaxhimit më të kujdesshëm të burimeve dhe procedurave më të shpejta të riatdhesimit. Organizatat gjithashtu bëjnë thirrje për transparencë më të madhe në mënyrën se si shpenzohen fondet dhe si funksionojnë qendrat, duke ngritur shqetësime në lidhje me problemet e mundshme të menaxhimit dhe pajtueshmërinë me të drejtat e njeriut.
Studimi i Universitetit të Barit shkon më tej, duke analizuar gjithashtu ndikimin e politikave të riatdhesimit në integrimin dhe kontrollin e flukseve të migracionit. Ai thekson nevojën për të gjetur një ekuilibër midis rigorozitetit administrativ dhe pajtueshmërisë me standardet ndërkombëtare, duke marrë parasysh me kujdes pasojat sociale, si dhe ato ekonomike.
Rregullat e reja evropiane dhe sfida që na pret
Rregullat evropiane mbi emigracionin dhe riatdhesimin do të ndryshojnë duke filluar nga viti 2025. Italia po përgatitet të rishikojë procedurat e saj për t’u përputhur me direktivat e reja, të cilat synojnë kryesisht të përshpejtojnë riatdhesimet dhe të zvogëlojnë kohën e kaluar në qendrat e paraburgimit.
Protokolli me Shqipërinë do të jetë thelbësor në këtë fazë tranzicioni. Ajo do të duhet të demonstrojë aftësinë e saj për të ulur kostot dhe për të përmirësuar efikasitetin. Megjithatë, autoritetet evropiane do të monitorojnë me kujdes nëse respektohen të drejtat e të ndaluarve dhe kushtet e pritjes.
Sfidat janë të shumta: bashkëpunimi duhet të zgjerohet në vende të tjera për të frenuar imigracionin e parregullt dhe për të rritur sigurinë e rrugëve. Aftësia për t’u përgjigjur shpejt dhe në mënyrë të koordinuar do të jetë një provë e politikave italiane të migracionit në muajt në vijim.
Marrëveshja midis Italisë dhe Shqipërisë do të monitorohet nga afër, veçanërisht në dritën e kritikave mbi kostot dhe kushtet e qendrave, çështje që mbeten në qendër të debatit publik.
(BalkanWeb)
