Sulmet ajrore izraelite në Rripin e Gazës vranë të paktën 27 persona të mërkurën, thanë autoritetet lokale, ndërsa Izraeli dhe lëvizja islamiste palestineze Hamas akuzuan përsëri njëri-tjetrin për shkelje të një armëpushimi të brishtë.
Ishte një nga ditët më të përgjakshme në Rripin e Gazës që kur një armëpushim i ndërmjetësuar nga SHBA-të hyri në fuqi më 10 tetor, duke i dhënë fund më shumë se dy viteve luftë.
Ushtria izraelite gjithashtu kreu sulme ajrore në Libanin jugor të mërkurën, pasi kërkoi që banorët të evakuonin zonat që ishin shënjestruar. Ajo akuzon lëvizjen shiite Hezbollah për riarmatosje në shkelje të një armëpushimi gati njëvjeçar përgjatë kufirit midis dy shteteve.
“Bombardimet dhe vrasjet kanë filluar përsëri. Ata nuk po na lënë të marrim frymë për asnjë moment”, tha për AFP-në Ashraf Abu Sultan, 50 vjeç, i cili sapo është kthyer në Qytetin e Gazës për të rindërtuar shtëpinë e tij pas më shumë se një viti zhvendosjeje në pjesën jugore të enklavës së vogël palestineze.
“Nuk ka shpresë për jetë në Gaza”, tha Nivin Ahmed, i zhvendosur në një tendë në Khan Younis, në jug, në një sfond shpërthimesh, tymi, njerëz që vraponin dhe sirena ambulancash që ulërinin.
“Nuk mund ta durojmë më, duam që lufta të mbarojë ose të hapen kalimet kufitare”, në mënyrë që njerëzit të mund të largohen, tha Noha Fathi, një person tjetër i zhvendosur në jug.
Sipas mbrojtjes civile, katërmbëdhjetë persona u vranë në qytetin e Gazës dhe trembëdhjetë të tjerë në zonën e Khan Younis. Dy spitale të kontaktuara nga AFP konfirmuan këtë numër viktimash.
“Përshkallëzim i rrezikshëm”
Ushtria izraelite njoftoi se kishte “goditur objektiva terroriste të Hamasit në të gjithë Rripin e Gazës” në hakmarrje për zjarrin “në drejtim të zonës ku ushtarët (e saj) po vepronin në Khan Yunis”.
Zjarri nuk rezultoi në ndonjë të lënduar, por përbënte një “shkelje të marrëveshjes së armëpushimit”, shtoi ajo.
Duke hedhur poshtë “përpjekjen e mjerueshme për të justifikuar (…) shkeljet e pandërprera” të marrëveshjes nga pala izraelite, Hamasi denoncoi “përshkallëzimin e rrezikshëm” dhe u bëri thirrje Shteteve të Bashkuara të “ushtrojnë presion të menjëhershëm dhe serioz” për ta detyruar Izraelin “të respektojë armëpushimin”.
Duke pasur parasysh kufizimet e vendosura ndaj medias në Rripin e Gazës dhe vështirësitë e aksesit në tokë, AFP vëren se nuk është në gjendje të verifikojë në mënyrë të pavarur llogaritë dhe deklaratat nga të dyja palët.
Armëpushimi i brishtë është shënuar nga disa shpërthime dhune në enklavën palestineze, e cila ka pësuar shkatërrime të mëdha pas dy vitesh lufte, të shkaktuara nga inkursioni i paprecedentë nga krahu ushtarak i Hamasit në territorin jugor izraelit më 7 tetor 2023.
Më shumë se 300 palestinezë janë vrarë në granatimet ose të shtënat me armë zjarri izraelite që nga 10 tetori, sipas Ministrisë së Shëndetësisë së Hamasit në Rripin e Gazës. Ushtria izraelite, nga ana tjetër, thotë se kryen operacione vetëm në përgjigje të shkeljeve nga pala tjetër.
Bastisjet më vdekjeprurëse izraelite u regjistruan më 29 tetor, kur më shumë se 100 persona u vranë në Rripin e Gazës, sipas mbrojtjes civile dhe të dhënave të ofruara për AFP nga pesë spitale.
Sipas mbrojtjes civile, e cila normalisht nuk jep shifra mbi numrin e vdekjeve të militantëve, bombardimet e djeshme vranë në mënyrë të dukshme një çift dhe tre fëmijët e tyre në Qytetin e Gazës dhe dy fëmijë në Khan Yunis.
Faza e dytë?
Zëdhënësi i Mbrojtjes Civile, Mahmoud Bassal, u shfaq në një video ku tregoheshin trupat e tre fëmijëve.
Marrëveshja e armëpushimit lejoi riatdhesimin e njëzet pengjeve të fundit të gjallë në fazën e saj të parë, në këmbim të lirimit të qindra të burgosurve palestinezë, si dhe mbetjeve të 25 pengjeve të vdekur nga 28 që Hamasi u zotua të dorëzonte.
Izraeli kërkon kthimin e tre pengjeve të fundit të vdekur dhe akuzon lëvizjen islamiste palestineze për pengim të qëllimshëm të procesit, ndërsa Hamasi thekson se është e vështirë t’i gjesh ata në enklavë duke u mbytur në ton mbeturina.
Fillimi i fazës së dytë të planit të Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, ende nuk është miratuar. Ai parashikon veçanërisht çarmatimin e Hamasit dhe lëvizjeve të tjera palestineze, formimin e një qeverie kalimtare për të qeverisur Rripin e Gazës dhe vendosjen e një force ndërkombëtare stabilizimi (ISAF).
Këshilli i Sigurimit i OKB-së miratoi një rezolutë të hënën duke mbështetur planin e Trump, por Hamasi, i përjashtuar a priori nga çdo rol në qeverisjen e Rripit të Gazës dhe duke refuzuar të çarmatoset sipas kushteve të vendosura nga Izraeli, e denoncoi tekstin si “mos përmbushjen e pritjeve dhe të drejtave politike dhe njerëzore” të popullit palestinez.
Në bastisjen e 7 tetorit 2023, 1,221 persona, shumica civilë, humbën jetën në anën izraelite, sipas një llogaritjeje të AFP bazuar në të dhëna zyrtare.
Në operacionet hakmarrëse ushtarake izraelite në shkallë të gjerë që nga ajo kohë, të paktën 69,500 persona kanë humbur jetën në Rripin e Gazës, shumica e tyre civilë, sipas shifrave nga Ministria e Shëndetësisë e Hamasit, shifrat e së cilës konsiderohen të besueshme nga OKB-ja. Sipas ministrisë, më shumë se gjysma e viktimave ishin gra dhe fëmijë.
