Kredia e dëmshpërblimeve për Ukrainën do t’i provojë Uashingtonit se Evropa po ndërmerr hapa “shumë të besueshëm” për t’i dhënë fund luftës së Rusisë, tha të hënën Përfaqësuesja e Lartë Kaja Kallas. Kjo vjen pasi kryeministri belg paralajmëroi se propozimi i paprecedentë rrezikonte të prishte procesin diplomatik.
Miratimi i kredisë së dëmshpërblimeve për Ukrainën do t’i japë Bashkimit Evropian më shumë ndikim në tryezën e negociatave për t’i dhënë fund luftës së Rusisë, tha Përfaqësuesja e Lartë Kaja Kallas në përgjigje të paralajmërimeve të fundit nga kryeministri belg.
“Kjo patjetër do ta forcojë pozicionin evropian përballë Moskës, kjo është shumë e qartë. Ne duhet të ecim përpara me këtë”, tha Kallas të hënën pas një takimi të ministrave të mbrojtjes të BE-së.
Kredia, argumentoi ajo, do të dërgojë një mesazh të trefishtë në këtë fazë të procesit.
“Për Ukrainën, se jemi aty për t’i ndihmuar ata të mbrohen. Mesazhi i dytë për Moskën, se ata nuk mund të mbijetojnë më shumë se ne. Dhe mesazhi i tretë është për Uashingtonin, se po ndërmarrim hapa shumë të fortë dhe shumë të besueshëm”, tha ajo.
Rusët “nuk duan që kjo kredi dëmshpërblimi të ndodhë. Prandaj, përgjigjja jonë duhet të bëjë pikërisht të kundërtën”, shtoi ajo.
Kredia për dëmshpërblime është një nga tre opsionet e paraqitura nga Komisioni Evropian për të përmbushur nevojat financiare dhe ushtarake të Ukrainës për dy vitet e ardhshme.
Sipas skemës, blloku do të kanalizonte asetet e palëvizshme të Bankës Qendrore Ruse në Ukrainë si një linjë krediti me interes zero . Kievit do t’i kërkohej të shlyente kredinë vetëm nëse Moska pranonte të kompensonte dëmet e shkaktuara nga lufta e saj e agresionit.
Pjesa më e madhe e aseteve, rreth 185 miliardë euro, mbahet në Euroclear, një depozitë qendrore e letrave me vlerë në Belgjikë. Kjo e ka bërë vendin votën kryesore në debat.
Javën e kaluar, kryeministri belg Bart De Wever i dërgoi një letër të ashpër Komisionit, duke e kritikuar propozimin si “thelbësisht të gabuar” dhe të mbushur me “rreziqe të shumëfishta” që mund të çojnë në humbje shumëmiliardëshe në gjykatë.
“Unë kurrë nuk do ta angazhoj Belgjikën për të përballuar vetë rreziqet dhe ekspozimet që do të lindnin nga opsioni i (një) kredie dëmshpërblimi”, shkroi De Wever.
De Wever e përshkroi gjithashtu projektin e patestuar si një pengesë për përpjekjen e vazhdueshme të Shtëpisë së Bardhë për të arritur një marrëveshje midis Ukrainës dhe Rusisë.
“Ecja e shpejtë përpara me skemën e propozuar të kredisë për dëmshpërblime do të kishte, si dëm kolateral, se ne, si BE, po pengojmë në mënyrë efektive arritjen e një marrëveshjeje përfundimtare paqeje”, shkroi kryeministri belg.
Që kur u kapën në befasi nga drafti me 28 pika, evropianët janë përpjekur të rivendosin zërin e tyre në procesin që po ecën me shpejtësi dhe të ndihmojnë Kievin të ndryshojë aspektet më problematike të tekstit, duke përfshirë një model shumë të diskutueshëm për t’i kthyer asetet ruse në mundësi investimi si për Uashingtonin ashtu edhe për Moskën.
Teksti ka ndryshuar ndjeshëm pas disa raundeve negociatash.
“Kam frikë se i gjithë presioni do të ushtrohet mbi anën më të dobët sepse kjo është mënyra më e lehtë për të ndaluar këtë luftë kur Ukraina të dorëzohet, por kjo nuk është në interesin e askujt”, tha Kallas. “Nëse ky (pushtim) jep rezultate, do ta shohim këtë diku tjetër, në të gjithë botën.”
