Negociatorët amerikanë zhvilluan të shtunën takime në Florida me zyrtarë rusë, në kuadër të një iniciative të re të administratës së Donald Trump për të çuar përpara përpjekjet drejt përfundimit të luftës në Ukrainë.
Takimet, të mbajtura në Majami, vijnë vetëm një ditë pas kontakteve që Shtetet e Bashkuara patën me përfaqësues të Ukrainës dhe vendeve evropiane, si pjesë e një plani paqeje që ka krijuar pritshmëri të kujdesshme për uljen e tensioneve në konfliktin e nisur me pushtimin rus në shkurt të vitit 2022.
I dërguari special i presidentit rus Vladimir Putin, Kirill Dmitriev, mbërriti në Majami për bisedime me të dërguarin amerikan Steve Witkoff dhe Jared Kushner, dhëndrin e Donald Trump. Sekretari amerikan i Shtetit dhe këshilltari për sigurinë kombëtare, Marco Rubio, ka lënë të hapur mundësinë e përfshirjes në një pjesë të këtyre takimeve.
Takime të ngjashme janë zhvilluar edhe më herët në klubin e golfit të Witkoff në Hallandale Beach, pranë Majamit. Zyrtarë amerikanë, ukrainas dhe evropianë kanë raportuar progres gjatë javës, veçanërisht sa i përket garancive të sigurisë për Kievin, megjithatë mbetet e paqartë nëse këto kushte do të pranohen nga Moska. Një burim rus theksoi se nuk parashikohet takim mes Dmitriev dhe negociatorëve ukrainas.
Nga ana tjetër, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky deklaroi se Ukraina do të mbështesë një propozim amerikan për bisedime trepalëshe SHBA–Rusi–Ukrainë, nëse ato ndihmojnë shkëmbimin e të burgosurve të luftës dhe krijojnë terrenin për një samit të liderëve. “Nëse këto iniciativa sjellin rezultate konkrete, ne do t’i mbështesim”, u shpreh Zelensky.
Megjithatë, përpjekja diplomatike e Donald Trump për t’i dhënë fund luftës përballet me qëndrime thellësisht të kundërta mes Moskës dhe Kievit. Presidenti rus Vladimir Putin vazhdon të këmbëngulë në kërkesat maksimale, duke paralajmëruar se Rusia do t’i arrijë objektivat e saj me mjete ushtarake nëse Ukraina nuk i pranon kushtet e vendosura. Ndërkohë, forcat ruse vijojnë përparimin e ngadaltë në vijën e frontit.
Në të njëjtën kohë, Bashkimi Evropian miratoi një paketë mbështetjeje prej 90 miliardë eurosh për Ukrainën për dy vitet e ardhshme, pa arritur megjithatë konsensus për përdorimin e aseteve ruse të ngrira. Fondet do të sigurohen përmes huamarrjes në tregjet financiare.
Sipas Fondit Monetar Ndërkombëtar, Ukraina do të ketë nevojë për rreth 137 miliardë euro shtesë gjatë periudhës 2026–2027, teksa ekonomia e vendit ndodhet në kufijtë e kolapsit dhe nevojat financiare konsiderohen urgjente.
Raportet e inteligjencës amerikane vijojnë të paralajmërojnë se Putin nuk duket i gatshëm për kompromis real dhe se synimi i tij mbetet kontrolli i plotë i Ukrainës. Ky qëndrim u ritheksua edhe gjatë konferencës vjetore për shtyp në Moskë, ku Putin deklaroi se kushtet e Rusisë për përfundimin e luftës mbeten të pandryshuara që nga qershori i vitit 2024, përfshirë heqjen dorë të Ukrainës nga aspiratat për anëtarësim në NATO dhe tërheqjen nga disa rajone.
Kievi ka refuzuar kategorikisht çdo lëshim territorial. Ndërkohë, negociatori kryesor ukrainas, Rustem Umerov, bëri të ditur se delegacionet ukrainase, amerikane dhe evropiane kanë rënë dakord të vijojnë koordinimin e ngushtë edhe në ditët në vijim. Uashingtoni pranon se është shënuar progres, por thekson se “ende ka rrugë për të bërë” drejt një marrëveshjeje përfundimtare.
