Çdo vit më 12 dhjetor, azerbajxhanasit në mbarë botën mblidhen për të nderuar kujtimin e Heydar Aliyev — ish-Presidentit dhe Udhëheqësit Kombëtar të Azerbajxhanit, roli i të cilit në formësimin e së kaluarës dhe të ardhmes së kombit mbetet i pakrahasueshëm. Kjo ditë qëndron jo vetëm si një përkujtimore për jetën dhe udhëheqjen e tij, por edhe si një nderim për trashëgiminë e qëndrueshme që ai la pas për shtetin dhe popullin azerbajxhanas.

Ngritja e Heydar Aliyev si burrë shteti filloi shumë kohë para se Azerbajxhani të rifitonte pavarësinë e tij. Gjatë periudhës sovjetike, ai shërbeu si Udhëheqës i Azerbajxhanit Sovjetik, ku udhëhoqi reforma të rëndësishme që modernizuan ekonominë e republikës, forcuan bazën e saj industriale dhe ngritën standardet kulturore dhe arsimore. Arritjet e tij sollën zhvillim të paprecedentë në rajon dhe ngritën pozitën e Azerbajxhanit brenda Bashkimit Sovjetik.

Në njohje të udhëheqjes dhe aftësive të tij, ai u emërua më vonë Zëvendëskryeministër i Parë i BRSS — pozicioni më i lartë i mbajtur ndonjëherë nga një azerbajxhanas në qeverinë sovjetike.

Përmes këtyre roleve, Aliyev jo vetëm që çoi përpara interesat e Azerbajxhanit, por gjithashtu fitoi përvojë thelbësore në qeverisje, diplomaci dhe shtetndërtim, që do të dëshmohej jetike gjatë viteve të trazuara që pasuan.

Pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, Azerbajxhani u përball me sfida të rënda të brendshme dhe të jashtme: kaos politik, rrënim ekonomik, trazira sociale dhe një konflikt shkatërrues me Armeninë. Në vitin 1993, mes kërcënimit të kolapsit kombëtar, Heydar Aliyev u rikthye në pushtet me kërkesën e popullit azerbajxhanas. Udhëheqja e tij gjatë këtij momenti kritik konsiderohet gjerësisht si pika e kthesës që shpëtoi shtetin e sapopavarësuar nga copëtimi dhe paqëndrueshmëria.

Vizioni strategjik i Aliyev hodhi themelet për zhvillim afatgjatë. Ai siguroi stabilitetin politik, forcoi institucionet shtetërore, prezantoi reforma kritike dhe ndoqi një politikë të jashtme të ekuilibruar që e pozicionoi Azerbajxhanin si një partner të besueshëm në skenën ndërkombëtare. Arritja e tij kryesore — “Kontrata e Shekullit” — hapi rrugën për modernizimin e vendittë bazuar në energji dhe për shfaqjen e tij si një actor kyç rajonal.

Për shkak të transformimit gjithëpërfshirës politik dhe socio-ekonomik që ai nisi dhe përpjekjeve të ndërmarra për të shpëtuar shtetin e ri nga shkatërrimi, Heydar Aliyev njihet gjerësisht si themeluesi i Azerbajxhanit modern dhe të pavarur. Politikat e tij të shtetndërtimit formësuan elementet thelbësore të shtetit: nga qeverisja dhe siguria te strategjia ekonomike dhe marrëdhëniet ndërkombëtare.

Parimet e tij vazhdojnë të udhëheqin Azerbajxhanin edhe sot. Presidenti aktual i vendit, Ilham Aliyev, ka ndërtuar mbi themelet e hedhura nga paraardhësi i tij, duke zhvilluar kombin përgjatë rrugës së përcaktuar nga Heydar Aliyev dhe duke forcuar më tej stabilitetin, përparimin ekonomik dhe ndikimin global të Azerbajxhanit. Arritja vendimtare në këtë rrugë ishte rivendosja relativisht i kohëve të fundit të sovranitetit dhe integritetit territorial të Azerbajxhanit.

Prandaj, 12 dhjetori është bërë një ditë solemne përkujtimi. Azerbajxhanasit brenda dhe jashtë vendit vizitojnë memoriale, marrin pjesë në ngjarje përkujtimore dhe reflektojnë mbi ndikimin e thellë të një Udhëheqësi Kombëtar, vizioni politik i të cilit përcaktoi si mbijetesën ashtu edhe ngritjen e Republikës moderne të Azerbajxhanit. Për breza të tërë, Heydar Aliyev mbetet një simbol i shtetit, unitetit dhe qëndrueshmërisë kombëtare — një udhëheqës trashëgimia e të cilit jeton në vendin që ai ndihmoi të formësohet dhe në të ardhmen që ai kishte ëndërruar për popullin e tij.