Zubeid Ali-Maleki nga Sheberghan dhe Salim nga Kabuli u ekzekutuan të dy pasi kaluan afërsisht tre vjet në burg.

Sipas të dhënave më të fundit nga Organizata e të Drejtave të Njeriut në Iran, të paktën 35 qytetarë afganë janë ekzekutuar në Iran që nga fillimi i vitit 2025 – një shifër alarmante që ka rritur shqetësimet në lidhje me statusin ligjor të migrantëve afganë në Iran.

Organizata e të Drejtave të Njeriut në Iran shkroi: “Zubeid Ali-Maleki, me origjinë nga Sheberghan, ishte arrestuar tre vjet më parë për akuza të lidhura me drogën dhe ishte dënuar me vdekje. Salim, nga Kabuli, u arrestua gjithashtu rreth tre vjet më parë për akuza të ngjashme dhe mori një dënim me vdekje.”

Asif Faqiri, një ekspert ligjor, deklaroi: “Rastet e migracionit si kjo bien nën juridiksionin e organizatave ndërkombëtare të refugjatëve, të cilat duhet të ndërhyjnë dhe të veprojnë si organe mbikëqyrëse për të siguruar transparencë në procedurat ligjore.”

Disa analistë theksojnë se Emirati Islamik i Afganistanit ka përgjegjësinë për të mbrojtur të burgosurit afganë në vendet e huaja dhe për të parandaluar ekzekutimin e qytetarëve të tij, veçanërisht në Iran.

Sayed Qareebullah Sadat, një analist politik, tha: “Fatkeqësisht, si qeveritë e mëparshme afgane ashtu edhe Emirati Islamik aktual nuk kanë arritur të mbrojnë në mënyrë adekuate të drejtat e qytetarëve të tyre jashtë vendit. Çdo i dyshuar, i akuzuar ose i dënuar duhet të ketë qasje në një avokat mbrojtës në të gjitha fazat e procesit ligjor – nga gjykimi fillestar deri në gjykatën supreme.”

Sayed Hamed Hosseini, një tjetër analist politik, shtoi: “Zyrtarët tanë janë të detyruar të përdorin kanale diplomatike për të marrë informacion të qartë në lidhje me akuzat me të cilat përballen qytetarët afganë. Nëse një vrasje vërtetohet me prova të forta dhe i akuzuari ka pasur qasje në mbrojtje ligjore, ekzekutimi mund të justifikohet. Megjithatë, nëse dikush ekzekutohet për posedim vetëm të një sasie të vogël droge – vetëm disa gramë – kjo do të ishte kundër Sheriatit Islamik.”

Irani ka një nga normat më të larta të ekzekutimeve në botë, me një pjesë të konsiderueshme të ekzekutimeve që lidhen me veprat penale të drogës. Aktivistët e të drejtave të njeriut argumentojnë se shumë shtetas të huaj të kapur në këtë sistem janë viktima të varfërisë, papunësisë dhe migrimit të pasigurt.