Regjistrimi automatik në pensionet e financuara do të siguronte që të investoheshin më shumë kontribute pensioni, duke fuqizuar rritjen e Evropës.
Evropa po përballet me një paradoks. Nga njëra anë, kontinenti përballet me nevoja të mëdha për investime – nga financimi i tranzicionit të gjelbër dhe përmirësimi i infrastrukturës deri te mbështetja e inovacionit dhe konkurrueshmërisë kundrejt rivalëve globalë.
Nga ana tjetër, familjet evropiane mbajnë triliona euro në kursime, shumica e të cilave qëndrojnë pasive në depozita bankare që japin pak fitim dhe bëjnë shumë pak për të nxitur rritjen.
Një dokument i ri pune i Bruegel, “Mbulimi i hendekut të investimeve në Evropë: Kuptimi i potencialit të shfrytëzimit të investitorëve institucionalë”, e shqyrton këtë mospërputhje përmes këndvështrimit të investitorëve institucionalë të Evropës, përkatësisht kompanive të sigurimeve dhe fondeve të pensioneve, të njohura edhe si ICPF.
Këto institucione qëndrojnë në zemër të problemit dhe, potencialisht, ofrojnë një nga zgjidhjet.
Ku i mbajnë paratë e tyre evropianët?
Evropianët janë përgjithësisht investitorë konservatorë, me shumicën e njerëzve që i mbajnë kursimet e tyre në banka ku ato grumbullojnë pak ose aspak vlerë me kalimin e viteve.
Një investitor institucional është një organizatë e madhe që investon para në emër të njerëzve ose familjeve. Ndryshe nga një individ, i cili mund të blejë disa aksione ose të hapë një llogari kursimi, këto institucione menaxhojnë sasi të mëdha parash dhe i investojnë ato në tregje të ndryshme financiare.
Llojet më të zakonshme të investitorëve institucionalë janë fondet e pensioneve, të cilat menaxhojnë kursimet e pensionit për punëtorët, dhe kompanitë e sigurimeve, të cilat investojnë primet ose abonimet që njerëzit paguajnë për të mbuluar kërkesat e ardhshme të sigurimit.
Pensionet shtetërore të financuara kundrejt atyre të rregullta
Raporti i paraqet pensionet dhe investimet si dy anët e së njëjtës medalje.
Popullsia në plakje e Evropës ushtron presion mbi sistemet e pensioneve “paguaj sipas përdorimit”, ndërsa në të njëjtën kohë kontinenti përballet me nevoja të mëdha financimi.
Sipas sistemit “paguaj sipas përdorimit”, paratë që fuqia punëtore jo në pension e sotme i vendos në fondin e pensioneve tërhiqen menjëherë dhe u jepen pensionistëve të sotëm. Në të ardhmen, kur punëtorët e sotëm të dalin në pension, punëtorët e ardhshëm do të paguajnë për pensionet e tyre.
Përveç, nëse keni një popullsi në plakje, atëherë grupi i pensionistëve do të jetë shumë më i madh se grupi i punëtorëve të ardhshëm që do t’i mbulojnë ata.
Një skemë pensionesh e financuar është një plan pensioni ku një pjesë e parave që ju dhe punëdhënësi juaj paguani në fakt ruhen dhe investohen, në vend që të shpenzohen menjëherë. Me kalimin e kohës, këto investime në gjëra si aksione ose obligacione rriten, kështu që ju krijoni një fond parash për kur të dilni në pension.
Skemat e pensioneve të financuara, nëse zgjerohen, mund të ndihmojnë në adresimin e të dy problemeve njëherësh. Duke siguruar më shumë kursime pensioni për familjet dhe duke i kanalizuar këto para në projekte afatgjata, ato bëhen një urë lidhëse midis pasurisë private dhe nevojave për investime kolektive.
Evropa kundër Shteteve të Bashkuara
Debati shpesh përqendrohet nëse Evropa po “humbet” kapital ndaj Shteteve të Bashkuara. Në fakt, pensionet dhe siguruesit evropianë mbajnë asete amerikane, veçanërisht aksione.
Midis viteve 2013 dhe 2023, pjesa e aksioneve amerikane në portofolet evropiane të ICPF-ve u rrit nga 23% në 39%. Gjatë së njëjtës periudhë, zotërimet e borxhit amerikan u rritën në mënyrë më modeste, nga 6% në 11%.
Por në krahasim me madhësinë e tregjeve të kapitalit në SHBA, kjo nuk është aq e madhe sa mund të duket.
“Pra, ndërsa është e vërtetë që shumë kursime në fondet e pensioneve dhe kompanitë e sigurimeve shkojnë në SHBA, është gjithashtu e vërtetë se në krahasim me madhësinë e tregut amerikan, në fakt nuk është aq shumë. Kjo në thelb tregon se, dhe rezultatet tona tregojnë, në fakt ka një mungesë investimesh në SHBA nga e gjithë BE-ja”, tha për Euronews Marie-Sophie Lappe, një nga autoret e raportit.
Me fjalë të tjera, investitorët institucionalë të Evropës janë ende të prirur drejt investimeve vendase. Ata preferojnë në masë të madhe t’i mbajnë paratë brenda Evropës, veçanërisht në obligacione qeveritare dhe të korporatave. Kjo është në kontrast të thellë me fondet e pensioneve amerikane, të cilat i ndajnë shumë më tepër aksionet dhe investimet alternative, duke përfshirë kapitalin sipërmarrës.
Pse ky ndryshim? Njohja, aktualiteti dhe kujdesi luajnë të gjitha një rol.
“Shpjegime të mundshme janë, për shembull, se njerëzit janë më të njohur me tregun e tyre të brendshëm dhe politikën e tyre të brendshme. Fondi belg i pensioneve ka më shumë gjasa të jetë një ekspert në ekonominë belge sesa çdo fond tjetër.”
“Gjuha është një tjetër faktor nxitës. Rreziqet e monedhës luajnë gjithashtu një rol, veçanërisht kur fondet e pensioneve dhe kompanitë e sigurimeve janë të detyruara t’i paguajnë klientët e tyre në euro”, vazhdoi Lappe.
Dizajni i pensioneve mbetet plotësisht në duart e qeverive kombëtare, por BE-ja mund të luajë ende një rol mbështetës.
Dokumenti Bruegel argumenton se Brukseli duhet të përqendrohet në zbatimin e praktikave më të mira, të tilla si regjistrimi automatik, ndërkohë që punon gjithashtu për t’i bërë tregjet e kapitalit të Evropës më të integruara dhe efikase. Nëse investitorët institucionalë janë në gjendje të investojnë më lehtë përtej kufijve, ata mund të zgjerojnë dhe diversifikojnë portofolet e tyre.
Por çdo reformë, theksojnë autorët, duhet ta mbajë kursimtarin në qendër të saj – pensionet kanë të bëjnë para së gjithash me sigurinë e daljes në pension, jo vetëm me një mjet për të mbushur boshllëkun financiar të Evropës.
(BalkanWeb)
