Kryeministri japonez Shigeru Ishiba tha të dielën se kishte vendosur të jepte dorëheqjen, duke sjellë një periudhë potencialisht të gjatë paralize të politikave në një moment të pasigurt për ekonominë e katërt më të madhe në botë.
Ishiba, 68 vjeç, i udhëzoi Partisë së tij Liberal Demokratike – e cila ka qeverisur Japoninë për pothuajse të gjithë epokën e pasluftës – të mbajë një garë emergjente për udhëheqje, tha ai në një konferencë për shtyp, duke shtuar se do të vazhdonte detyrat e tij derisa të zgjidhej pasardhësi i tij.
Që kur erdhi në pushtet më pak se një vit më parë, Ishiba ka mbikëqyrur humbjen e shumicës në zgjedhjet për të dyja dhomat e parlamentit, mes zemërimit të votuesve për shkak të rritjes së kostove të jetesës.
Deri të dielën, ai kishte refuzuar thirrjet për të dhënë dorëheqjen pas humbjes së fundit në votimin e korrikut në Dhomën e Lartë. Ai ishte përqendruar në vend të kësaj në sqarimin e detajeve të një marrëveshjeje tregtare me Shtetet e Bashkuara mbi tarifat e Presidentit Donald Trump, të cilat kanë tronditur industrinë kritike të automobilave të Japonisë dhe kanë hedhur një hije mbi rritjen e dobët.
“Me Japoninë që ka nënshkruar marrëveshjen tregtare dhe presidentin që ka nënshkruar urdhrin ekzekutiv, ne kemi kaluar një pengesë kyçe”, tha Ishiba, zëri i të cilit dukej sikur përshkonte emocionet. “Do të doja t’ia kaloja stafetën brezit të ardhshëm.”
Shqetësimi për pasigurinë politike çoi në një shitje të monedhës japoneze, jenit, dhe obligacioneve të saj qeveritare javën e kaluar, me rendimentin e obligacionit 30-vjeçar që arriti një nivel rekord të mërkurën.
Spekulimet mbi fatin e Ishibës u nxitën nga vendimi i LDP-së për të caktuar një votim për të hënën nëse do të mbaheshin zgjedhje të jashtëzakonshme për udhëheqësinë.
Pasardhës të mundshëm
Ndërsa një garë e re për lidership mund të shtojë vështirësi për një ekonomi të goditur nga tarifat amerikane, tregjet po përqendrohen më shumë në mundësinë që Ishiba të zëvendësohet nga një avokat i një politike fiskale dhe monetare më të lirshme, siç është veterani i LDP-së, Sanae Takaichi, i cili ka kritikuar rritjen e normave të interesit nga Banka e Japonisë.
Ishiba e mundi ngushtë Takaichi-n në balotazhin e vitit të kaluar për udhëheqjen e LDP-së. Shinjiro Koizumi, pasardhësi politik telegjenik i cili ka fituar famë si ministër i Bujqësisë i Ishibas i ngarkuar me detyrën për të frenuar çmimet në rritje, është një tjetër pasardhës i mundshëm.
“Duke pasur parasysh presionin politik që po rritet mbi Ishibën pas humbjeve të përsëritura të LDP-së në zgjedhje, dorëheqja e tij ishte e pashmangshme”, tha Kazutaka Maeda, ekonomiste në Institutin e Kërkimeve Meiji Yasuda.
“Sa i përket pasardhësve të mundshëm, Koizumi dhe Takaichi shihen si kandidatët më të mundshëm. Ndërsa Koizumi nuk pritet të sjellë ndryshime të mëdha, qëndrimi i Takaichi-t ndaj politikës fiskale ekspansioniste dhe qasja e saj e kujdesshme ndaj rritjes së normave të interesit mund të tërheqë vëmendjen nga tregjet financiare”, tha Maeda.
Meqenëse partia nuk ka shumicën në asnjërën dhomë, nuk është e garantuar që presidenti i ardhshëm i LDP-së do të bëhet kryeministër.
Kushdo që bëhet udhëheqësi i ardhshëm mund të zgjedhë të thërrasë zgjedhje të parakohshme për të kërkuar një mandat, thanë analistët. Ndërsa opozita e Japonisë mbetet e përçarë, partia e ekstremit të djathtë dhe anti-imigracion, Sanseito, arriti fitore të mëdha në zgjedhjet e korrikut për Dhomën e Lartë, duke sjellë ide dikur periferike në rrjedhën politike.
Gati 55% e të anketuarve në një sondazh nga agjencia e lajmeve Kyodo të publikuar të dielën thanë se nuk kishte nevojë për të mbajtur zgjedhje të parakohshme.
Akti i fundit i Ishibës si kryeministër do të ketë qenë finalizimi i marrëveshjes tregtare me Shtetet e Bashkuara javën e kaluar, sipas së cilës Japonia premtoi 550 miliardë dollarë investime në këmbim të tarifave më të ulëta nga Presidenti i SHBA-së Donald Trump.
