Presidenti çek Petr Pavel njoftoi të enjten në mbrëmje se synon të riemërojë miliarderin miqësor me Trump, Andrej Babis, si kryeministër, pasi biznesmeni premtoi të transferonte aktivitetet e grupit të tij të biznesit në një strukturë të pavarur për të shmangur konfliktet e interesit. Babis, 71 vjeç, i cili kishte mbajtur tashmë këtë post nga viti 2017 deri në vitin 2021, iu dha mandati për të formuar një qeveri nga Presidenti Pavel në fillim të nëntorit, një muaj pasi partia e tij ANO fitoi zgjedhjet parlamentare të tetorit.
“Kam vendosur ta emëroj atë kryeministër të martën, më 9 dhjetor, në orën 09:00” , tha zoti Pavel nëpërmjet X. “Në këtë mënyrë, unë respektoj rezultatet e zgjedhjeve … dhe rrjedhën e negociatave për formimin e një qeverie koalicioni”, shtoi ai.
ANO doli e para në zgjedhje, por nuk siguroi mjaftueshëm vende në parlament për të formuar një qeveri më vete, duke e shtyrë atë të arrinte një marrëveshje me SPD-në e ekstremit të djathtë dhe Zërin e Motoristëve më 3 nëntor.
Megjithatë, emërimi i tij përfundimtar binte ndesh me kërkesën e Pavel-it që të gjendej një zgjidhje për të parandaluar rrezikun e konflikteve të interesit për shkak të interesave dhe aktiviteteve të biznesmenit.
Miliarderi, kreu i grupit Agrofert ka pasurinë e shtatë më të madhe në Republikën Çeke me 10.9 milionë banorë, një shtet anëtar i BE-së dhe NATO-s, sipas renditjes së revistës Forbes.
Presidenti Pavel do të emërojë dhe do të betohet në qeveri më vonë, siç kërkohet nga kushtetuta çeke.
Mbeten pyetje mbi emërimin e Filip Turek, një figurë në Zërin e Shoferëve, si ministër i mjedisit, i cili është nën hetim për dhunë në familje dhe përdhunim pas një ankese nga ish-partnerja e tij.
Turek u hetua gjithashtu nga policia për gjoja përshëndetjen naziste në mënyrë të përsëritur, por kjo çështje u mbyll pa veprime të mëtejshme.
Andrej Babis bëri fushatë me premtime për të rritur përfitimet sociale, për të prerë ndihmën e Pragës për Ukrainën dhe për të vënë “Republikën Çeke në vend të parë”.
Kthimi i tij në pushtet mund të nënkuptojë rivendosjen e një aleance me Hungarinë dhe Sllovakinë, të cilat kanë refuzuar të ofrojnë ndihmë ushtarake për Ukrainën dhe kanë bllokuar sanksionet ndaj Rusisë.
Babis bashkëthemeloi, me Viktor Orbán, grupin parlamentar euroskeptik Patriotët për Evropën në PE.
Megjithatë, ai e ka hedhur poshtë idenë e organizimit të një referendumi për tërheqjen e Republikës Çeke nga Bashkimi Evropian, të cilin po e kërkon SPD.
Babis u përball me akuza penale për mashtrim në lidhje me subvencionet e BE-së në vitin 2007, akuza që ai i mohoi, duke pretenduar se ato ishin pjesë e një fushate shpifjeje kundër tij.
