Jo të gjithë njerëzit plaken në të njëjtin ritëm. Disa njerëz rrudhen më shpejt dhe të tjerë duken dhjetë vjet më të rinj se mosha e tyre aktuale. Pse po ndodh kjo?
Ndërsa njerëzit jetojnë më gjatë, lëkura e tyre jo vetëm që i nënshtrohet konsumimit të plakjes biologjike, por edhe ekspozimit ndaj faktorëve mjedisorë si rrezatimi diellor që shkakton dëmtim të lëkurës që plaket para kohe.
Një përmbledhje e hulumtimit të publikuar nga Dr. Neelam Vashi në Klinikat e Dermatologjisë studion se si shfaqen shenjat e plakjes dhe ndryshimet që i atribuohen llojit të lëkurës, ekspozimit në diell dhe faktorëve gjenetikë. Studimi zbulon se cilët janë më të favorizuarit për sa i përket shpejtësisë së plakjes dhe konsumit që lë koha në fytyrën e tyre.
Studiuesit shqyrtuan 41 artikuj të botuar nga viti 1970 deri në 2018 që fokusoheshin në plakjen e lekurës. Të dhënat tregojnë se të gjitha llojet e lëkurës shfaqin shenja dëmtimi nga ekspozimi ndaj ultravjollcës, të tilla si zbardhja e lëkurës, humbja e kolagjenit dhe/ose kanceri i lëkurës. Megjithatë, ka disa dallime etnike në shkallën e plakjes së lëkurës së tyre.
Këtu janë disa nga gjetjet e rëndësishme:
Melanina është ndryshimi kryesor midis njerëzve me lëkurë të hapur dhe atyre me lëkurë të errët.
Pacientët me ngjyrë kanë më shumë gjasa të përjetojnë njollë të lëkurës.
Dallimet e rëndësishme në fibroblaste (qelizat që nxisin shërimin e lëkurës dhe prodhimin e kolagjenit) shpjegojnë rritjen e trashësisë së lëkurës tek pacientët afrikano-amerikanë që rezulton në shfaqjen e rrudhave disa vite më vonë në krahasim me kaukazianët.
Pacientët nga Lindja e Largët kishin më shumë gjasa të zhvillonin njolla, por nga ana tjetër, rrudhat u shfaqën më ngadalë në fytyrat e tyre me kalimin e viteve – i njëjti fenomen u pa tek njerëzit me prejardhje hispanike.
Pacientët kaukazianë zakonisht kanë lëkurë më të hollë dhe pësojnë rrudha të hershme, humbje të elasticitetit të lëkurës dhe ulje të vëllimit të buzëve.
“Plakja është e pashmangshme dhe çdo person do të përjetojë ndryshimet në fytyrën dhe lëkurën e tij ndryshe me kalimin e kohës”, thotë Dr. Vashi dhe tregon se i vetmi trajtim efektiv që rekomandon për mbrojtjen nga rrezet ultraviolet për çdo lloj lëkure është përdorimi i kremrave kundër diellit.
