Kur fillon lufta? Kur fillon vërtet? Sidomos sot, në epokën digjitale të sulmeve kibernetike? “Nëse një nëndetëse ruse do të sulmonte dhe fundoste një korvetë gjermane, do ta quanit luftë”, thotë Sönke Marahrens, kolonel dhe strateg ushtarak i Bundeswehrit. “Por çfarë ndodh nëse do të futeshin pjesë metalike në ingranazhet e asaj anijeje dhe anija nuk do të ishte më funksionale: a është kjo luftë atëherë?”

Mahrarens është një ekspert për kërcënimet hibride. Në konferencën e vjeshtës të Policisë Federale Kriminale (BKA) në Wiesbaden, ai po diskuton sfidat e së ardhmes me ekspertë gjermanë dhe ndërkombëtarë të sigurisë. Skenari i tij i sabotimit të aftësive operacionale të një anijeje luftarake gjermane është real: incidenti ndodhi në janar 2025 në korvetën “Emden”, pak para se ajo të merrej në kontroll nga marina gjermane.

Evropa po përjeton një rritje të vazhdueshme të sulmeve hibride. Ushtria, policia, politikanët dhe shkencëtarët paralajmërojnë në një konferencë sigurie: situata është serioze.

Alarmi është unanim. “Po shohim një përshkallëzim intensiv të situatës”, përmbledh Silke Wilms, nënkryetare e shërbimit të inteligjencës së brendshme të Gjermanisë.

“Gjermania është shënjestër e sulmeve hibride çdo ditë”, thekson Ministri i Brendshëm gjerman Alexander Dobrindt nga Unioni Kristiansocial (CSU). “Demokracia është nën presion nga brenda dhe nga jashtë”, paralajmëron Holger Münch, drejtor i Policisë Federale Kriminale.

“Test stresi për demokracinë”
Ministri Dobrindt e quan intensitetin e sulmeve ndaj shoqërisë së hapur një “test stresi për demokracinë”. Regjimi i Vladimir Putinit duket se po sulmon në një front të gjerë. “Po përjetojmë sulme kibernetike, anashkalimin e sanksioneve, zjarrvënie, të gjitha në një shkallë që nuk e kemi parë kurrë më parë”, thekson Silke Wilms nga Zyra Federale për Mbrojtjen e Rendit Kushtetues.

Një sfidë e veçantë: shpesh është e vështirë të provohet ligjërisht se kush qëndron pas sulmeve individuale. Shpesh nuk është e qartë për policinë dhe shërbimet e inteligjencës nëse është një sulm rus, infrastrukturë e dobët apo një akt kriminal. Vetëm një krahasim me incidente të ngjashme zakonisht jep një pamje më të qartë. Rusia po vepron qëllimisht në një zonë gri, gjë që e bën të vështirë për vendet nën sulm të reagojnë.

Dobrindt: Ne do të mbrohemi
Sipas vlerësimit të shërbimeve të sigurisë, Rusia po përdor gjithnjë e më shumë operacione të ndryshme. “Kjo tani po kryhet përmes të ashtuquajturve ‘agjentë të nivelit të ulët'”, shpjegon kreu i Policisë Kriminale Federale, Holger Münch, në një intervistë me DW. “Përmes njerëzve të punësuar që shpesh as nuk e dinë për kë punojnë – të cilët e bëjnë këtë për pak para.”

Autorët janë kryesisht të rinj në rrethana të vështira jetese, me të kaluar kriminale, të cilët janë zhvendosur në Gjermani nga vendet e ish-Bashkimit Sovjetik. Ata punësohen për një pagesë të vogël, për shembull, përmes rrjetit social rus Telegram. Ministri Dobrindt njofton se Gjermania do të ashpërsojë përgjigjen e saj ndaj sulmeve: “Kushdo që na sulmon në hapësirën kibernetike duhet të jetë i vetëdijshëm: ne do të mbrohemi në të ardhmen! Ne gjithashtu mund të prishim dhe shkatërrojmë.”

Çfarë do të thotë kjo konkretisht? Shefi i BKA-së, Münch, i thotë DW-së: “E kemi bërë këtë që nga viti 2021. Kjo tërhoqi shumë vëmendje kur ne, së bashku me partnerët ndërkombëtarë, çaktivizuam malware-in më agresiv.” Kriminelët kibernetikë e dërguan atë në institucione dhe kompani me qëllim prishjen e sistemeve të tyre të IT-së ose zhvatjen e shpërblimeve.

Ndërkohë, Policia Federale Kriminale ka zgjeruar ndjeshëm aftësitë e saj për të luftuar sulmet kibernetike në mënyrë që të mund të përgjigjet në një mënyrë të qartë, thotë Münch. “Ne nuk e bëjmë me sëpatë. Ne e dimë se në cilët serverë ndodhen të dhënat e autorëve dhe mund t’i fshijmë ose ndryshojmë ato të dhëna.” Edhe nëse mendjet kriminale në të gjithë botën marrin me qira qindra ose mijëra servera, BKA mund t’i çaktivizojë ata.

Në luftën kundër kërcënimeve hibride, qeveria gjermane vendosi këtë javë: në të ardhmen, Bundeswehri do të lejohet të rrëzojë dronë në territorin gjerman. Kjo më parë ishte përgjegjësi ekskluzive e policisë. Policia, megjithatë, po planifikon të krijojë “njësi shtesë dronësh”.

Kërcënimi nga brenda
Por nuk janë vetëm dronët rusë, pajisjet ndezëse dhe dezinformimi që po shqetësojnë politikanët dhe ekspertët e sigurisë. Një sfidë tjetër e madhe është se shoqëria gjermane po u beson gjithnjë e më shumë institucioneve të veta demokratike. Kjo humbje e besimit po përkeqësohet nga realiteti digjital: lajmet e rreme, dezinformimi, të pavërtetat rreth institucioneve dhe mbajtësve të zyrave ushqehen të gjitha nga fushatat komplekse dhe të përhapura ruse të dezinformimit. Qëllimi i tyre, sipas shërbimeve të sigurisë, është të destabilizojnë Gjermaninë dhe Perëndimin përmes luftës hibride.

Në këtë kontekst, vëmendja shpesh përqendrohet te Alternativa për Gjermaninë (AfD). Kur disa anëtarë të AfD njoftuan se do të udhëtonin në një konferencë propagande ruse në Soçi të Rusisë, politikani i CDU-së, Roderich Kiesewetter, i akuzoi ata se po shndërroheshin në një instrument të luftës hibride të Rusisë kundër Gjermanisë dhe Evropës. AfD po tërheq vazhdimisht vëmendjen për afërsinë e saj me Putinin.

“AfD demonstron hapur afërsinë e saj me Putinin dhe sillet si partia gjermane e Putinit”, tha Ministri i Brendshëm Dobrindt në një intervistë me Handelsblatt. Ministri i Brendshëm i Tyringisë shkoi edhe më tej, duke shprehur dyshime se AfD mund të jetë duke spiunuar për Rusinë.

Mbrojtja e Gjermanisë
Ajo që lidh shumë anëtarë të AfD-së me Putinin është refuzimi i tyre i një shoqërie moderne dhe të larmishme emigrantësh. Kreu i BKA-së është gjithashtu i shqetësuar, duke paralajmëruar se AfD mund të vijë në pushtet në disa shtete federale në vitin 2026, gjë që do t’i jepte asaj akses në shërbimet e sigurisë. Që Gjermania të mbetet rezistente ndaj sulmeve, strategu ushtarak dhe koloneli i Bundeswehrit, Sönke Marahrens thotë: lufta hibride duhet të shihet si një sfidë e përgjithshme shoqërore.

Mahrarens iu kundërvu trendeve shqetësuese në një konferencë sigurie me një apel: “Nuk ka pasur kurrë një Gjermani më të mirë. Le të vazhdojmë ta mbrojmë atë së bashku!”./DW