Izraeli dhe Irani po i afrohen një jave të disa prej luftimeve më të ashpra të parë ndonjëherë midis tyre. Por sa gjatë mund të vazhdojnë armiqësitë dhe çfarë ndikimi po ka konflikti në rezervat e armëve amerikane?
Analistët dhe zyrtarët aktualë dhe ish-zyrtarë amerikanë besojnë se konflikti nuk ka gjasa të zhvillohet në një fushatë afatgjatë. “Është më afër ditëve sesa muajve, dhe Irani ka më shumë probleme sesa Izraeli”, tha një ish-zyrtar i lartë amerikan.
Izraeli ka rezerva më të thella dhe aftësi ushtarake më të përparuara se Irani. Teherani, thonë zyrtarët, jo vetëm që po përballet me mungesa armësh, por edhe me probleme serioze koordinimi pasi Izraeli vrau disa gjeneralë të lartë dhe ndihmës të lartë.
“Kjo e bën shumë më të vështirë për ushtrinë e Iranit që të bashkëpunojë dhe të nisë sulme”, tha një ish-zyrtar i dytë.
Pavarësisht kësaj, në Uashington ka shqetësime në rritje për pakësimin e interceptorëve të raketave amerikane dhe sistemeve të tjera të mbrojtjes ajrore, të cilat ose janë transferuar në Izrael ose janë përdorur nga forcat amerikane për të mbrojtur veten nga sulmet iraniane me raketa dhe dronë.
“Ky konflikt Izrael-Iran po na gërryen rezervat”, tha një nga ish-zyrtarët amerikanë. Por ky person shtoi, “koha punon kundër Iranit më shumë sesa kundër Izraelit”.
Gjatë dy viteve të fundit, ushtria amerikane përdori gjithashtu një numër të konsiderueshëm municionesh për të kundërshtuar sulmet e rebelëve Huthi në Detin e Kuq. Kjo vazhdoi derisa administrata Trump nisi një fushatë ofensive që synonte udhëheqjen dhe infrastrukturën e armëve të rebelëve Huthi brenda Jemenit. Përpjekja konsumoi sasi të mëdha raketash amerikane, duke përfshirë interceptorët SM-2, SM-3 dhe SM-6.
Ndërkohë, baza industriale e mbrojtjes amerikane ka qenë nën presion të konsiderueshëm që kur Shtetet e Bashkuara i dhanë armë Ukrainës me vlerë miliarda dollarë pas pushtimit rus. Fushata disamujore e rebelëve Huthi i varfëroi më tej rezervat amerikane përpara se të arrihej armëpushimi muajin e kaluar, duke i dhënë fund përdorimit të përditshëm të armëve në rajon.
Michael Eisenstadt, drejtori i Programit të Studimeve Ushtarake dhe të Sigurisë të Institutit të Uashingtonit, tha se SHBA-të duhet të jenë të shqetësuara për inventarët e armëve të tyre jo vetëm për shkak të krizave në Lindjen e Mesme, “por në rast se do të ndodhte një krizë me Kinën ose në Gadishullin Korean, në të cilën pritet që nivelet e shpenzimeve për municione të jenë shumë më të larta”.
Të mërkurën, Kryetari i Komitetit të Senatit për Shërbimet e Armatosura, Roger Wicker, ngriti alarmin gjatë një seance dëgjimore me shefin e Pentagonit dhe komandantin më të lartë ushtarak amerikan, ndërsa ata shqyrtuan buxhetin e mbrojtjes të propozuar nga administrata.
“Ky është momenti më i rrezikshëm i sigurisë kombëtare që nga Lufta e Dytë Botërore. Diktatorë të pakufizuar dhe agresivë janë në lëvizje. Dhe, e rëndësishmja, karakteri i luftës po ndryshon me shpejtësi”, tha Wicker.
Ai gjithashtu kritikoi kërkesën për buxhet, duke paralajmëruar se i mungojnë investimet strategjike të nevojshme për të rindërtuar bazën industriale të mbrojtjes së SHBA-së.
Ambasadori i Izraelit në SHBA tha këtë javë se Irani zotëron rreth 2,000 raketa balistike. Raportet e medias izraelite sugjerojnë se rreth 400 prej tyre janë lëshuar tashmë. Besohet gjithashtu se Irani zotëron një numër të panjohur raketash lundrimi dhe dronësh me kosto të ulët, të cilët shpesh i përdor në sulme masive që synojnë mposhtjen e mbrojtjes ajrore izraelite dhe amerikane.
SHBA-të aktualisht kanë të paktën një — ndoshta dy — bateri Terminal High Altitude Area Defense (THAAD) të vendosura në Izrael. Këto u përdorën për të ndihmuar në ndërprerjen e sulmeve raketore iraniane gjatë përshkallëzimit të vitit të kaluar.
Zyrtarët amerikanë i thanë Wall Street Journal se Izraeli po përballet me vështirësi në rritje në rimbushjen e rezervave të tij të raketave interceptuese. Ushtria izraelite varet nga një arkitekturë shumështresore e mbrojtjes ajrore, e mbështetur pjesërisht nga sistemet amerikane, për të menaxhuar kërcënimet e qëndrueshme të raketave. Kjo përfshin sistemet Arrow 2 dhe Arrow 3 për interceptimin e raketave balistike me rreze të mesme dhe të gjatë veprimi, si dhe David’s Sling dhe Iron Dome për raketa dhe predha me rreze të shkurtër veprimi.
Eisenstadt tha se Izraeli po “djeg” inventarin e tij të mbrojtjes nga raketat. Megjithatë, ai theksoi se aftësia e Izraelit për të shkatërruar raketat iraniane ka ndihmuar në uljen e numrit të raketave që vijnë, duke e bërë kërcënimin më të menaxhueshëm.
Nëse SHBA-të do t’u bashkohen apo jo sulmeve të drejtpërdrejta kundër Iranit, kjo mund të ndikojë më tej në nevojën e Izraelit për interceptorë shtesë.
“Megjithatë, Irani mund të jetë në gjendje ta zvarrisë luftën, por mund të vijë një kohë kur kjo nuk do t’i shërbejë më interesit të tij për shkak të dëmit që po u shkaktohet forcave të tij të armatosura, industrive ushtarake dhe infrastrukturës kombëtare, dhe kjo mund të përshkallëzohet… diku tjetër për të ushtruar presion mbi Izraelin dhe Shtetet e Bashkuara që t’i japin fund luftës”, sipas Eisenstadt.
Të mërkurën, Presidenti i SHBA-së Donald Trump tha se ende nuk kishte marrë një vendim për të sulmuar Iranin. “Nuk po kërkoj të luftoj”, tha ai gjatë fjalimeve në Zyrën Ovale. “Por nëse është një zgjedhje midis luftimit dhe Iranit që të ketë një armë bërthamore, duhet të bësh atë që duhet të bësh.”
