Sekretari i përgjithshëm i NATO-s tha të mërkurën se aleanca duhet të sigurojë që ushtritë e saj të jenë të përgatitura për një mjedis sigurie që ndryshon me shpejtësi, duke theksuar se rritja masive e shpenzimeve të mbrojtjes nga Rusia kërkon një përgjigje po aq të fuqishme nga aleatët.
“Kur bëhet fjalë për t’u siguruar që ushtritë tona janë të përgatitura në çdo moment për situatën në fjalë… ne e dimë për momentin se Rusia po shpenzon rreth 40% të buxhetit të saj shtetëror për mbrojtje, rreth 200 miliardë dollarë në vit”, tha Mark Rutte në përgjigje të një pyetjeje nga Anadolu, duke iu drejtuar përpjekjeve evropiane për të zgjeruar rekrutimin dhe për të përfshirë gratë në shërbimin ushtarak.
Duke folur pas një takimi të ministrave të jashtëm të NATO-s në Bruksel, Rutte tha se shpenzimet e mbrojtjes të Rusisë janë ekuivalente me afërsisht 10% të PBB-së së saj dhe përfitojnë nga avantazhet e fuqisë blerëse, duke i lejuar Moskës të zgjerojë forcat e saj të armatosura dhe prodhimin e armëve me shpejtësi.
“Pra, duke pasur parasysh këtë fakt dhe një ndërtim të shpejtë të Forcave të Armatosura Ruse, (kjo) do të thotë që ne duhet të reagojmë, dhe ky është premtimi i mbrojtjes prej 5% (të PBB-së), duke përfshirë 3.5% të shpenzuar për mbrojtjen thelbësore. Dhe kjo ka të bëjë, sigurisht, me burrat dhe gratë në uniformë”, tha ai.
Ai theksoi se gatishmëria nuk ka të bëjë vetëm me fuqinë punëtore, duke thënë se ka të bëjë edhe me “sigurimin që baza industriale e mbrojtjes të mund të ofrojë prodhimin e nevojshëm. Ashtu si baza juaj industriale e mbrojtjes në Turqi, mbi 3,000 kompani, një pjesë e asaj baze industriale të mbrojtjes ofron prodhimin për t’u siguruar që ne mund të pengojmë dhe mbrohemi”.
Rutte tha se aleatët evropianë dhe Kanadaja kanë bërë përparim “të rëndësishëm”, por këmbënguli që të 32 anëtarët duhet të përmbushin angazhimet për të forcuar forcat, për të rritur ndërveprimin dhe për të zgjeruar prodhimin e industrisë së mbrojtjes.
Lidhur me Ukrainën, Rutte theksoi se mbështetja e vazhdueshme ushtarake mbetet jetike si për mbijetesën e Kievit ashtu edhe për sigurinë e vetë NATO-s, duke mirëpritur kontributet e reja në programin e NATO-s për Sigurimin e Rezistencës dhe Vdekshmërisë së Ukrainës (PURL) nga disa aleatë, duke vënë në dukje se më shumë se dy të tretat e anëtarëve tani kanë premtuar fonde.
“Dëgjuam nga Australia dhe Zelanda e Re, të cilat gjithashtu do të kontribuojnë në PURL, partnerët e parë të NATO-s që e bëjnë këtë. Dhe kjo do të thotë që aleatët dhe partnerët tashmë kanë angazhuar, tani në të vërtetë, mbi 4 miliardë dollarë për PURL, duke na futur në rrugën e duhur për të arritur 5 miliardë dollarë për të gjithë vitin”, tha ai.
“Presidenti rus Vladimir Putin beson se mund të na mbijetojë, por ne nuk do të shkojmë askund”, tha ai.
Rutte tha se “sjellja e pamatur” e Rusisë – nga sulmet e intensifikuara ndaj Ukrainës deri te shkeljet e dyshuara të hapësirës ajrore, operacionet kibernetike dhe përdorimi i anijeve spiune për të hartuar infrastrukturën kritike nënujore – nënvizon “nevojën për vigjilencë të palëkundur”.
Rusia ka mohuar çdo përfshirje në shkelje të qëllimshme të hapësirës ajrore ose përpjekje sabotimi.
Aleatët diskutuan gjithashtu rolin e Kinës, me Rutte-n që e përshkroi Pekinin si “një nga mundësuesit kryesorë” të përpjekjeve të luftës së Rusisë përmes anashkalimit të sanksioneve dhe eksporteve të mallrave me përdorim të dyfishtë.
Ndërsa NATO përgatitet për samitin e vitit 2026 në kryeqytetin e Turqisë, Ankara, Rutte tha se prioritetet e aleancës mbeten të qarta: rritja e investimeve në mbrojtje, forcimi i prodhimit industrial dhe sigurimi që Ukraina të ketë atë që i nevojitet për të përballuar dimrin e ardhshëm dhe më tej.
