Oqeanet e botës, të cilët kanë thithur pjesën më të madhe të nxehtësisë së tepërt të shkaktuar nga ndotja e karbonit të njerëzimit, vazhduan të shohin temperatura rekord vitin e kaluar, sipas hulumtimit të botuar.

Ndryshimet klimatike kanë rritur temperaturat e sipërfaqes në të gjithë planetin, duke çuar në paqëndrueshmëri atmosferike dhe duke përforcuar ngjarjet ekstreme të motit si stuhitë.

Oqeanet thithin rreth 90 për qind të nxehtësisë së tepërt nga emetimet e gazeve serrë, duke mbrojtur sipërfaqet e tokës, por duke gjeneruar valë të mëdha të të nxehtit detar që zgjasin, që tashmë kanë efekte shkatërruese në jetën nënujore.

Studimi, i kryer nga studiues në Kinë, SHBA, Itali dhe Zelandën e Re, tha se viti 2022 ishte “viti më i nxehtë i regjistruar ndonjëherë në oqeanet e botës”.

Sipas autorëve, përmbajtja e nxehtësisë në oqeane tejkaloi nivelet e vitit të kaluar me rreth 10 Zetta joules, ekuivalente me 100 herë më shumë se prodhimi i energjisë elektrike në mbarë botën në vitin 2021.

“Oqeanet po thithin pjesën më të madhe të ngrohjes nga emetimet e karbonit njerëzor ,” tha bashkëautori Michael Mann, një profesor në Universitetin e Pensilvanisë.

“Derisa të arrijmë emetimet neto zero, kjo ngrohje do të vazhdojë dhe ne do të vazhdojmë të thyejmë rekordet e përmbajtjes së nxehtësisë së oqeanit, siç bëmë këtë vit,” tha ai. “Ndërgjegjësimi dhe kuptimi më i mirë i oqeaneve janë një bazë për veprimet për të luftuar ndryshimet klimatike.”

Të dhënat që kthehen në fund të viteve 1950 tregojnë një rritje të pamëshirshme të temperaturave të oqeanit me rritje pothuajse të vazhdueshme që nga viti 1985.

‘Makth për jetën detare’

Shkencëtarët kanë paralajmëruar se temperaturat në rritje kanë sjellë ndryshime të mëdha në stabilitetin e oqeanit më shpejt se sa mendohej më parë.

Hulumtimi, i botuar në revistën Advances in Atmospheric Sciences, u bazua në vëzhgimet e 24 shkencëtarëve në 16 institute në mbarë botën.

Ai gjeti gjithashtu indikacione të tjera që sugjerojnë se shëndeti i oqeanit po përkeqësohet.

Rritja e temperaturave të ujit dhe kripësia e oqeanit, gjithashtu në një nivel të lartë historik, kontribuojnë drejtpërdrejt në një proces “shtresëzimi”, ku uji ndahet në shtresa që nuk përzihen më.

Kjo ka implikime të gjera sepse ndikon në shkëmbimin e nxehtësisë, oksigjenit dhe karbonit midis oqeanit dhe atmosferës, me efekte që përfshijnë humbjen e oksigjenit në oqean.

“Deoksigjenimi në vetvete është një makth jo vetëm për jetën dhe ekosistemet detare, por edhe për njerëzit dhe ekosistemet tona tokësore”, thanë studiuesit në një deklaratë.

Valët e të nxehtit kërcënojnë jetën detare pasi Mesdheu arrin temperaturën rekord

Të dhënat e përditësuara të publikuara këtë javë treguan se temperaturat mesatare globale atmosferike përgjatë vitit 2022 e bënë atë vitin e pestë më të ngrohtë që nga fillimi i regjistrimeve në shekullin e 19-të, sipas Shërbimit Evropian të Ndryshimeve Klimatike Copernicus.

Vendet në mbarë botën janë përballur me një kaskadë fatkeqësish natyrore të paprecedentë, të bëra më të mundshme dhe vdekjeprurëse nga ndryshimet klimatike.

Shumë nga këto ndikime mund të lidhen me një oqean me ngrohje të shpejtë dhe ndryshimet e lidhura me ciklin hidrologjik.

“Disa vende po përjetojnë më shumë thatësira, të cilat çojnë në një rrezik të shtuar të zjarreve, dhe vende të tjera po përjetojnë përmbytje masive nga reshjet e dendura, shpesh të mbështetura nga rritja e avullimit nga oqeanet e ngrohta,” tha bashkëautori Kevin Trenberth, i Qendrës Kombëtare të SHBA për Kërkimet Atmosferike dhe Universitetin e Auckland.

Për t’u bërë pjesë e grupit "Balkanweb" mjafton të klikoni: Join Group dhe kërkesa do t’ju aprovohet menjëherë. Grupi Balkanweb