Ukrainë

Tymi i rëndë si një mjegull dimri u var në miljen e fundit apo më shumë të rrugës për në Irpin, vetëm 20 minuta me makinë në veri-perëndim të Kievit. Pemët dhe drithërat në pyllin me pisha në të dyja anët po digjeshin, të djegura nga granatimet. Rruga ishte pothuajse bosh. Kur ekipi ynë i BBC-së mundi të vinte këtu për herë të fundit, rreth tre javë më parë, qyteti u dëmtua rëndë. Tani është në rrënoja.

Irpin ulet në një hark qytetesh që përfshin gjithashtu Bucha dhe Hostomel, ku po zhvillohen luftimet më të rëndësishme për të ardhmen e Kievit. Nëse është e rëndësishme për Kievin, është e rëndësishme për pjesën tjetër të vendit. Kryeqyteti mbetet çmimi më i madh.

Duket e qartë tani se një pjesë qendrore e strategjisë së Rusisë, kur presidenti Putin urdhëroi pushtimin, ishte një goditje vendimtare në Kiev, për të zëvendësuar qeverinë problematike të Zelensky me një që do të bënte ashtu siç iu tha. Dështimi i kësaj strategjie është, pa dyshim, një fitore për Ukrainën. Prezenca e Presidentit Zelensky në kryeqytet është gjithashtu. Ndërsa qeveria është këtu dhe funksionon, dhe ndërkohë që Kievi mbetet i aksesueshëm, presidenti Putin kujton vazhdimisht se fillimi i “operacionit të tij të posaçëm ushtarak” – ai nuk quhet luftë nga Kremlini – ishte i keq. Ukraina po fiton një betejë tjetër me vendosmëri – luftën e Twittersferës. Nga video-mesazhet e krijuara me mjeshtëri të dorëzuara nga Presidenti Zelensky dhe ukrainasit me famë botërore si binjakët e boksit Klitschko, te gazetarët vendas që papritmas kanë qindra mijëra ndjekës, ata dominojnë mediat sociale. Është një strategji e zgjuar, pjesërisht e menaxhuar dhe pjesërisht spontane. Fusha e betejës së informacionit është një pjesë jetike e luftës moderne.

Por arritja në të vërtetën e asaj që po ndodh në një luftë do të thotë të jesh shumë i kujdesshëm në lidhje me deklaratat e fitores ose humbjes nga kushdo.

Për gazetarët, kjo kërkon përdorimin e syve dhe veshëve tuaj, prandaj ekipi ynë i BBC – dhe shumë kolegë të tjerë – kanë bërë udhëtime në zonat e vijës së parë për t’u përpjekur të bazojnë raportimin tonë në njohuritë e dorës së parë.

Një muaj pas luftës, është më e vështirë të arrish në vijën e frontit vendimtar në Irpin. Në ditët e para, gazetarët ishin në gjendje të vozisnin në atë drejtim, u tundën nëpër postblloqe dhe imazhet xhironin botën e mijëra civilëve të zhvendosur që kalonin rrënojat e një ure rrugore të hedhur në erë nga inxhinierët ukrainas për të ngadalësuar rusët nëse ia dilnin. deri te lumi Irpin.

Por ndërsa qeveritë dhe komandat ushtarake organizohen në luftëra pas konfuzionit të ditëve të para, është gjithmonë më e vështirë të lëvizësh. Pra, kur erdhi mundësia për të rivizituar zonën, ishte e rëndësishme ta shfrytëzoje atë. Nuk është kurrë një vendim i lehtë për të shkuar në rrugën e keqe.

Komandanti Oleg, drejtuesi i njësisë që do të na merrte, mbajti një konferencë të ashpër në bazën e tyre në Kiev. Pistoleta e tij ishte në tryezën përballë tij dhe pushka e tij kallashnikov ishte mbështetur në një karrige. Njësia ishte pjesë e mbrojtjes territoriale vullnetare.

Oleg, një burrë me veshje të trashë rreth të 40-tave, tha se kishte qenë menaxher fabrike përpara pushtimit. Ai tha se granatimet në veriperëndim të Kievit ishin të vazhdueshme. Nëse do të ishim me fat, mund të kishte një qetësi. Nëse nuk do të ishim gjithçka që ndodhi ishte përgjegjësia jonë, dhe do të kishte bodrume dhe bodrume që do të duhej të arrinim me nxitim.

Kur njerëzit e zhvendosur po largoheshin nga Irpin, rruga për në qytet ishte e mbushur me autobusë dhe ambulanca që i merrnin dhe i çonin në Kiev. Shumë shkuan drejt e në stacionin hekurudhor për t’u nisur drejt perëndimit, më larg nga rusët ose për të kaluar kufirin për t’u bërë refugjatë në Poloni, Rumani dhe më gjerë.

Në Irpin munda të shihja qartë se javët e fundit të bombardimeve kishin dëmtuar pothuajse çdo ndërtesë. Ura e rrënuar tani ishte rruga për në fushën e betejës për grupet e trupave ukrainase, të ngarkuara rëndë me armë dhe municione, të cilët po ecnin përpara në këmbë.

Disa civilë po dilnin ende nga rrënojat e qytetit të tyre, njerëz që ishin përpjekur të rrinin në këmbë. Një burrë i quajtur Pavlo, i cili ecte me dhimbje ngadalë me një shkop, tha se po dilte jashtë sepse një predhë i kishte shkatërruar shtëpinë. Një ushtar po e ndihmonte, duke mbajtur disa gjëra që Pavlo kishte shpëtuar të paketuara në një qese plastike për blerje supermarketi. E pyeta plakun si ishte.

“Unë jam keq,” tha ai. “Fëmijët po vdesin, të gjithë po vdesin. Nuk e mendoja se do të arrija në urë.”

Një burrë dhe një grua po largoheshin me nëntë qen. Kafshët u tmerruan dhe Slava po i tërhiqte zvarrë në një plumb. Ajo tha se ata ishin prerë, por tani duhej të lëviznin.

ta ishin përjashtimet. Ndryshe, ishte një zonë ushtarake, e përfshirë nga luftimet. Automjetet morën ushtarët ukrainas për t’i transportuar më thellë në fushën e betejës. Zhurmat e artilerisë së rëndë ruse gjëmonin vazhdimisht rreth terrenit të rrafshët dhe me moçal.

Irpin, Bucha dhe Hostomel, të gjitha tani në rrënoja, dikur ishin vende të dëshirueshme për të jetuar, një udhëtim i lehtë në qytet, i kryqëzuar nga rrugë ujore, me shumë pyje për të shëtitur qentë. Rezulton se ajo që ishte e mirë për banorët është gjithashtu e mirë për mbrojtësit ukrainas. Siç më tha një nga gjeneralët që komandonte mbrojtjen e Kievit në fillim të luftës, topografia i ndihmon ata. Pranvera është në ajër, akulli dhe bora janë shkrirë; balta dhe uji janë një makth për tanket. Pyjet janë vende të mira për të fshehur armët dhe për të ndërtuar pozicione mbrojtëse.

Në qytet këtë javë, më shumë vullnetarë po shpërndaheshin nga sektorë më të qetë në periferitë veriperëndimore të shkatërruara. Ishte qetësi, paksa e tensionuar, ndërsa prisnin autobusët që do t’i çonin në vijën e parë.

Katrine, një nga gratë e pakta me uniformë, përqafoi djalin e saj 18 muajsh Nikita. Do të ishte një ribashkim i shkurtër pasi edhe ajo po shkonte në Irpin. Katrine tha se ajo kishte qenë një snajpere që nga viti 2015 në luftën e gjatë kundër separatistëve të mbështetur nga Rusia në Ukrainën lindore. Tani ajo ishte kthyer.

“Unë jam gati të vras,” tha ajo, duke puthur djalin e saj, “për të mbrojtur të ardhmen e tij”.

Lufta ka ndryshuar gjithçka për Ukrainën dhe Rusinë. Tani bota ndihet më e rrezikshme. Çfarëdo që të ndodhë në fushat e betejës së Ukrainës, është e qartë pas një muaji se pushtimi rus është kërcënimi më i madh për paqen dhe sigurinë ndërkombëtare që nga fundi i Luftës së Ftohtë.

Pasojat e saj po ndihen tashmë përtej kufijve të Ukrainës, në formën e sigurisë evropiane, politikës së aleancës së NATO-s dhe presionit në rritje mbi ekonomitë dhe furnizimet ushqimore. Sekretari i përgjithshëm i OKB-së paralajmëroi këtë javë se ndërprerja në eksportet bujqësore të Ukrainës dhe Rusisë mund të rrisë urinë në botë.

Jashtë selisë së tyre, vullnetarët më të rinj po kontrollonin telefonat e tyre ndërsa prisnin autobusët. Ata lindën kur Evropa ishte shpresëdhënëse, në vitet 1990. Shumë burra të moshuar, disa në të 60-at ishin gjithashtu atje. Dy prej tyre thanë se ishin shokë të peshkimit. Ata u rritën kur Ukraina ishte pjesë e Bashkimit Sovjetik.

Tani rrahja e vjetër e daulles së Luftës së Ftohtë, rreziku i konfrontimit midis fuqive të mëdha që ishte aq i njohur kur Evropa u nda nga një perde e hekurt, është kthyer për një brez të ri./BBC

(BalkanWeb)