Kur Koreja e Veriut kreu testin e saj të fundit bërthamor më 3 shtator 2017, presidenti i Kinës Xi Jinping po përgatitej të priste liderët e Brazilit, Rusisë, Indisë dhe Afrikës së Jugut në një samit që synonte të ‘ndriçonte’ imazhin e tij si një burrë shteti global përpara kritikave.

Shpërthimi nëntokësor, testi i gjashtë i tillë i Phenianit, shkaktoi një tërmet me magnitudë 6.3 që tronditi shtëpitë përgjatë kufirit Kore-Kinë dhe ringjalli frikën e ndotjes bërthamore në zonë. Ai gjithashtu zhvendosi shpatet e malit ku ishin vendosur vendet e testimit nëntokësor të Koresë së Veriut deri në 3.5 metra (11.5 këmbë).

Testi, të cilin Pheniani e shpalli një “sukses të përsosur” dhe tha se përfshinte një bombë hidrogjeni, kufizoi muaj të tërë të lëshimeve të përshpejtuara të armëve, duke përfshirë atë të raketave me rreze të gjatë veprimi të aftë për të goditur Shtetet e Bashkuara kontinentale.

Analistët në Kinë dhe SHBA e dënuan menjëherë provën atomike si një “fyerje” për Pekinin, i cili ka qenë prej kohësh aleati kryesor i Koresë së Veriut dhe partneri kryesor tregtar i saj, si dhe një “turpërim diplomatik” për Xi, i cili në atë kohë ishte vendosur të konfirmohej për një mandat të dytë si drejtues i Partisë Komuniste.

Kina u përgjigj duke iu bashkuar sanksioneve të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara të udhëhequr nga SHBA, të cilat mbytën furnizimet me karburant të Koresë së Veriut dhe urdhëruan kthimin në shtëpi të rreth 100,000 punëtorëve të Koresë së Veriut, puna e të cilëve jashtë shtetit financonte programin e armëve të qeverisë së tyre.

Por pesë vjet më vonë, ambiciet ushtarake të Koresë së Veriut vetëm janë rritur.
“Nëse Kim Jong Un do ta kryente këtë provë gjatë Kongresit të Partisë Komuniste, do të konsiderohej një shuplakë e vërtetë kundër Kinës”, tha Einar Tangen, një analist me bazë në Pekin, i cili vuri në dukje se vetëm javën e kaluar të dy vendet kishin rifilluar shërbimet e trenave të mallrave pas një pezullimi pesë-mujor për shkak të shpërthimit të COVID-19 të Koresë së Veriut.

Të tjerë, megjithatë, thonë se Kim nuk ka parasysh shqetësimet e Kinës dhe se konsiderata e tij e vetme është arritja e objektivit të tij për një raketë bërthamore operacionale, për të cilën ai pretendon se është i vetmi parandalues kundër “forcave armiqësore”.

Mbyllja e syve
Kjo pikëpamje fitoi besim të mëtejshëm të martën kur Koreja e Veriut kreu testin e saj të raketave me rreze të gjatë veprimi, duke dërguar një predhë që fluturonte mbi Japoni dhe duke shkaktuar sirena paralajmëruese në pjesët veriore të vendit fqinj. Hera e fundit që Pheniani gjuajti një raketë mbi Japoni ishte gjithashtu në vitin 2017, rreth një javë para se të testonte bombën e tij me hidrogjen.

Të enjten, ajo lëshoi dy raketa me rreze të shkurtër veprimi në një përgjigje, tha ajo, ndaj stërvitjeve ushtarake të SHBA-së dhe Koresë së Jugut.

“Pritet që Koreja e Veriut do të përpiqet të përmbahet nga provokimet derisa të përfundojë Kongresi i CCP. Kjo pritshmëri është shkatërruar tani me testin e raketës balistike me rreze të mesme veprimi të Koresë së Veriut”, tha Ellen Kim, bashkëpunëtore e lartë në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare me qendër në SHBA, duke iu referuar raketës mbi Japoni.

“Koreja e Veriut duket se nuk kujdeset më për ngjarjen më të rëndësishme politike të Kinës këtë vit, duke demonstruar sërish paparashikueshmërinë e Phenianit”.

Por ndryshe nga përgjigja e fortë e Kinës ndaj provës së fundit bërthamore të Koresë së Veriut, nuk është e qartë se si do të vepronte në rast të një lëshimi të ri.

Jaechun Kim, profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Sogang në Seul, vuri në dukje se Pekini ishte kundër testimit të armëve bërthamore nga Koreja e Veriut, sepse mund të “destabilizonte situatën e sigurisë në Azinë Verilindore” dhe të ofronte një arsye që SHBA të lëvizë asetet strategjike ushtarake në rajoni, duke përfshirë kthimin e armëve taktike bërthamore në Korenë e Jugut, ku ka pasur baza ushtarake dhe trupa që nga fundi i Luftës Koreane në 1953.

“Kina nuk është e kënaqur me luftën ruse në Ukrainë. Ata nuk duan një dhimbje koke tjetër në Azinë Verilindore”, tha ai, veçanërisht ndërsa tensionet me SHBA-në rriten mbi ishullin e vetëqeverisur të Tajvanit.

“Kina do të lëshojë një deklaratë keqardhjeje”, tha Lee. “Koreja e Veriut ka shkelur në mënyrë të hapur 10 rezoluta të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, që i ndalojnë të zhvillojë dhe testojë raketa balistike, si dhe armë bërthamore. Dhe çfarë ka bërë Kina? Çfarë ka bërë Rusia?

“Ata kanë mbyllur një sy ndaj saj, nuk ka pasur asnjë rezolutë të re të OKB-së për sanksione. Kështu që Koreja e Veriut e di se mund t’i bëjë këto gjëra pa u ndëshkuar.”