Ish-kryeministri britanik, Boris Johnson i parë si aleat i Volodymyr Zelenskyt bëri deklaratën befasuese se nëse trupat ruse do të ktheheshin në tokat që ata mbanin brenda Ukrainës përpara pushtimit të 24 shkurtit, kjo do të përfaqësonte një bazë për rihapjen e bisedimeve mes Ukrainës dhe Rusisë.
Deklarata nënkupton se Ukraina do të duhet të pranojë se largimi i trupave ruse nga Krimea nuk do të ishte një parakusht për fillimin e bisedimeve.
Toka e pushtuar gati një dekadë më parë, duke përfshirë Krimenë, “mund të jetë subjekt i një negocimi pas një armëpushimi”.
Nëse negociatat dështojnë në zgjidhjen e territoreve veçanërisht përçarëse, “mund të zbatohen referendume të mbikëqyrura ndërkombëtarisht në lidhje me vetëvendosjen”.
Historikisht dhe etnikisht Krimea është e ndryshme nga pjesa tjetër e Ukrainës. Ka gjithashtu 30,000 forca ruse.
Mbajtja e Krimesë në një farë forme është aq e çmuar për Vladimir Putinin, saqë nëse ai ndjen se po i del nga kontrolli , ai mund të veprojë.
Në publik Ukraina kundërshton një armëpushim me Putin që mban çdo tokë të aneksuar që nga viti 2014.
Zelensky në Forumin e Ekonomisë së Re të Bloomberg në Singapor: “Një armëpushim i thjeshtë nuk do të bëjë mashtrimin. Nëse nuk e çlirojmë të gjithë territorin tonë, nuk do të sjellim paqe.” Zelensky ka investuar gjithashtu në mënyrë diplomatike në ngritjen e Platformës së Krimesë , një organ koordinues për të ushtruar presion mbi botën për të mbajtur pushtimin e paligjshëm të Krimesë në horizontin e saj.
Në një takim të zhvilluar në gusht, presidenti polak, Andrzej Duda, tha: “Krimeja është dhe ishte pjesë e Ukrainës po aq sa Gdańsk ose Lublin janë pjesë të Polonisë”.
Ai shtoi: “Unë mendoj se shumë prej nesh duhet të bëjnë një ekzaminim të ndërgjegjes për atë që ka ndodhur vitin e kaluar. A ishte pëlqimi de facto për pushtimin e Krimesë një sinjal i gabuar nga shumë vende për Rusinë?”
Sondazhet në Ukrainë tregojnë 85% mbështetje për përfundimin e luftës pasi Ukraina ka ripushtuar tokat e saj të konfiskuara që nga viti 2014.
Ushtria ukrainase ka qartë një plan për t’u vendosur në jug, duke izoluar gadishullin dhe duke ndërprerë linjat ruse të furnizimit dhe zbritur nga ana lindore e lumit Dnipro dhe më pas duke arritur në digën që furnizon 85% të ujit të freskët të Krimesë.
Por fushata ushtarake për të minuar papërshkueshmërinë e Krimesë është në fillimet e saj.
Më 7 tetor, forcat speciale ukrainase goditën urën 19 km të ruajtur shumë mbi ngushticën e Kerçit, simbol i aneksimit të Rusisë dhe i një ribashkimi gati mistik të Rusisë me vendlindjen e kishës ortodokse ruse.
Ura që lidh Krimenë me Rusinë kishte qenë një arritje e madhe inxhinierike që Putin e hapi personalisht pas tre vjet ndërtimi.
Me linjën e saj hekurudhore shoqëruese dhe tubacionet e ujit, ajo vepron si rruga kryesore e furnizimit nga Rusia për trupat që luftojnë në Kherson dhe rajonin përreth.
Baza më e madhe ushtarake ruse në Krime, pranë Dzhankoi, u godit në nëntor. Por a është kapja e Krimesë praktike – apo mençuri? Zyrtarët ushtarakë britanikë theksojnë dobësitë e Krimesë duke përfshirë varësinë e saj nga Ukraina kontinentale për ujë. Në fillim të pushtimit të shkurtit 2022, Rusia rimori digën hidroelektrike Kakhovka në Ukrainën jugore. Rezervuari prapa digës Kakhovka lejon që uji të rrjedhë në kanalin 250 milje të Krimesë së Veriut, i ndërtuar në epokën sovjetike për të furnizuar me ujë të freskët nga lumi Dnipro në zonat e thata të Ukrainës jugore dhe Krimesë.
(BalkanWeb)
