Përpara se të bëhej lideri i Kremlinit dhe të niste luftën me Ukrainën, presidenti rus Vladimir Putin ishte pjesë e rrjetit rus të spiunazhit KGB.
Një historian nga Shën Petersburgu zbuloi një dokument që tregon se Putin ka marrë pjesë në hetimin e një prej shembujve të parë të artit protestues në BRSS.
Në vitin 1976, në moshën 23-vjeçare, Putin ndihmoi në hetimin e shtëpisë së një artisti që pikturoi sloganin “Ti mund ta kryqëzosh lirinë, por shpirti i njeriut nuk njeh pranga!” në murin e kalasë Petropavlovsk në Shën Petersburg.
Emri i Putinit përmendet në raporton që tashmë ndodhet në arkivin e Muzeut të Historisë Politike.
Slogani “Ju mund ta kryqëzoni lirinë, por shpirti i njeriut nuk njeh pranga!” u shfaq në murin e kalasë Petropavlovsk, përballë lumit Neva, në mëngjesin e 3 gushtit 1976. Ishte një e martë dhe artistëve sovjetikë Juliy Rybakov dhe Oleg Volkov iu deshën 15 minuta për të shkruar sloganin duke përdorur bojë të bardhë me bazë uji dhe një rul për ta shkruar.
Mbishkrimi ishte 42 metra i gjatë dhe secila shkronjë ishte 120 centimetra e lartë. Rybakov më vonë kujtoi se ai dhe Volkov shkuan në një urë aty pranë pasi mbaruan për të parë më mirë punën e tyre nga larg.
Rybakov tha se oficerët e KGB-së e mbuluan mbishkrimin me kapakë arkivoli të marra nga punëtoria e ekspozitës në kala, gjë që tërhoqi edhe më shumë vëmendjen ndaj sloganit.
Sipas një raporti të gjetur në Muzeun e Historisë Politike, Vladimir Putin dhe oficerë të tjerë të KGB-së kontrolluan shtëpinë e Oleg Volkov, një muaj pasi artistët pikturuan sloganin, më 7 shtator 1976, dhe një raport kërkimi u shkrua disa ditë më vonë , më 13 shtator, kur dy artistët u arrestuan.
Ata akuzoheshin për huliganizëm dhe dëmtim të pronës shtetërore dhe monumenteve historike e arkitekturore. Ribakov u dënua me gjashtë vjet burg. Volkov u dënua me shtatë vite.
Dyzet vjet më vonë, më 3 gusht 2016, slogani “Lirinë mund ta kryqëzosh, por shpirti i njeriut nuk njeh pranga!” u shfaq sërish në Shën Petersburg, këtë herë pa pikëçuditëse.
Timofey Radia, një artist nga Yekaterinburgu, e vuri në pah atë slogan në shëtitoren përgjatë bregut të djathtë të Neva, ku “mbijetoi” vetëm për disa orë.
“Mund të them vetëm se slogani nuk e ka humbur rëndësinë e tij. Unë i përshëndes autorët e rinj”, tha Ribakov.
(BalkanWeb)
