Presidenti i SHBA Joe Biden doli të mërkurën nga katër orë bisedime me liderin kinez Xi Jinping i bindur se marrëdhëniet e tensionuara SHBA-Kinë po përmirësoheshin, duke mbrojtur marrëveshjet për frenimin e prodhimit të fentanilit dhe rivendosjen e komunikimit ushtarak, por duke pranuar se midis dy vendeve mbeten ende hendeqe të thella. Biden tha se ai dhe Xi kishin rënë dakord secili të merrnin telefonin dhe të flisnin gjatë periudhave të mosmarrëveshjeve dhe i quajti bisedimet “disa nga diskutimet më konstruktive dhe produktive që kemi pasur”.

Megjithatë, duke u larguar nga samiti pas një konference për shtyp, Biden tha se ai ende e konsideronte Xi një diktator, pavarësisht përparimit që ata kishin arritur gjatë takimit të tyre.

Rezultatet mbi fentanilin dhe komunikimin ushtarak priten përpara bisedimeve dhe përbëjnë një përparim të rëndësishëm në përmirësimin e marrëdhënieve ende të tensionuara midis Uashingtonit dhe Pekinit. Gjatë konferencës së tij për shtyp pas samitit, Biden përmblodhi qasjen e tij ndaj udhëheqësit kinez. “Beso, por verifiko, siç thotë thënia e vjetër,” tha ai.

Biden kishte synuar të përdorte takimin për të vendosur marrëdhëniet SHBA-Kinë në baza më të qëndrueshme pas muajsh tensioni midis dy superfuqive. Përpara bisedimeve, zyrtarët amerikanë ishin të kujdesshëm për të menaxhuar pritshmëritë, duke thënë se nuk prisnin një listë të gjatë rezultatesh apo edhe një deklaratë të përbashkët udhëheqësish, siç është zakon pas samiteve të tilla. Objektivi kryesor i bisedimeve dukej se ishte rivendosja e kanaleve të komunikimit, kryesisht nëpërmjet ushtrisë, për të shmangur keq komunikimit ose llogaritë e gabuara që zyrtarët amerikanë frikësohen se mund të çojë në konflikt të hapur. “Përgjegjësia ime është ta bëj këtë racionale dhe të menaxhueshme, në mënyrë që të mos rezultojë në konflikt”, tha Biden më pas.

Biden tha se Kina pranoi të ndjekë kompanitë që prodhojnë kimikate pararendëse të fentanilit, narkotikëve të fuqishëm që ka nxitur një krizë droge në Shtetet e Bashkuara. SHBA do të vëzhgojë nga afër për të parë nëse Kina do të ndjekë angazhimet e marra në samit.

Presidenti tha se marrëveshja nga Kina për të reduktuar kimikatet pararendëse për fentanilin do të “shpëtonte jetë” dhe tha se ai vlerësonte angazhimin e Xi për këtë çështje. Xi gjithashtu ra dakord për mekanizmat që do të adresonin llogaritjet e gabuara të mundshme ushtarake dhe ra dakord për forume për të dy palët për të paraqitur shqetësimet e tyre.

Zyrtarë të lartë të administratës së Bidenit thanë përpara samitit të së mërkurës se homologët e tyre kinezë kishin qenë “ngurrues” gjatë muajve të fundit për të rënë dakord për rivendosjen e komunikimeve midis ushtrive.

Por ishte një çështje që vetë Biden dhe këshilltarët e tij kryesorë si Sekretari i Shtetit Antony Blinken, këshilltari për sigurinë kombëtare Jake Sullivan dhe sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin e ngritën në “pothuajse çdo bisedë që kemi pasur me kinezët”, siç u përpoqën SHBA, duke nënvizuar se ishte “absolutisht kritike” që ky kanal të rihapej. Zyrtarët amerikanë thanë se incidenti i balonës së spiunazhit kinez, në veçanti, nënvizoi rëndësinë e komunikimit ushtarak.

PËRPJEKJA PËR TË SHMANGUR KONFLIKTIN

Pavarësisht nga një marrëdhënie e thellë dhe në dukje e ngrohtë personale e kultivuar gjatë kohës së tyre si zëvendëspresidentë – Biden i uroi gruas së Xi ditëlindjen në një moment gjatë samitit, ndërsa kinez e falënderoi për kujtesën. Të dy burrat janë dëshmitar të një përkeqësimi të marrëdhënieve midis SHBA dhe Kinës në nivelin më të ulët në dekada. Bisedimet në Kaliforni ishin “shumë të drejtpërdrejta” dhe përfshinin më shumë diskutime të dyfishta midis dy burrave sesa takimi i tyre një vit më parë, tha një zyrtar i lartë amerikan. Presidenti amerikan ishte “shumë i drejtpërdrejtë” me Xi-n për një sërë temash, tha zyrtari, ndërsa Xi gjithashtu ngriti shqetësimet e tij për retorikën brenda Shteteve të Bashkuara për Kinën.

Sipas leximeve të ofruara nga zyrtarët amerikanë dhe media shtetërore kineze, dukej se të dy udhëheqësit ishin shumë të sinqertë me njëri-tjetrin. Xi në një moment u bëri thirrje Shteteve të Bashkuara që “të mos bëjnë skema për të shtypur ose frenuar Kinën”, raportuan mediat shtetërore kineze. “Kina nuk ka plane për të tejkaluar apo rrëzuar Shtetet e Bashkuara dhe Shtetet e Bashkuara nuk duhet të bëjnë plane për të shtypur ose për të frenuar Kinën”, tha Xi, sipas një leximi të lëshuar nga agjencia shtetërore e lajmeve kineze Xinhua.

Burrat patën një shkëmbim “të konsiderueshëm” mendimesh rreth Tajvanit ndërsa Xi e bëri të qartë se shqetësimet për ishullin ishin çështja më e madhe dhe më e rrezikshme në marrëdhëniet SHBA-Kinë. Xi tha se preferenca e Kinës ishte për ribashkim paqësor dhe përcaktoi kushtet në të cilat do të përdorej përdorimi i forcës. Biden u përgjigj duke përsëritur qëndrimin e SHBA-së për të ruajtur paqen dhe stabilitetin në rajon.

“Presidenti Xi u përgjigj: Shikoni, paqja është mirë, por në një moment ne duhet të shkojmë drejt zgjidhjes në përgjithësi”, tha zyrtari i lartë amerikan. Xi gjithashtu i kërkoi SHBA-së të ndalojë armatosjen e Tajvanit dhe të mbështesë “ribashkimin paqësor” të Kinës, sipas një leximi të publikuar nga Xinhua. Në takim, SHBA-të i kërkuan Kinës të respektojë procesin zgjedhor të Tajvanit përpara një votimi në janar. Pavarësisht shqetësimeve të vazhdueshme për grumbullimin masiv ushtarak të Kinës rreth Tajvanit, zyrtarët amerikanë dolën nga takimi duke besuar se Xi nuk po përgatitej për një pushtim masiv.

“Shiko, unë përsërita atë që kam thënë që kur jam bërë president, dhe atë që ka thënë çdo president i mëparshëm kohët e fundit: Duhet te sigurohemi qe te kemi një marrëveshje për politiken “Një Kinë e vetme” dhe unë nuk do ta ndryshoj këtë. Kjo nuk do te ndryshoje,” u tha Biden gazetarëve që udhëtonin me të në San Francisko. “Dhe kjo është rreth masës në të cilën ne e diskutuam atë.”

FUSHA TË TJERA DISKUTIMI

Gjatë një shkëmbimi mbi luftën midis Izraelit dhe Hamasit, Biden bëri pjesën më të madhe të bisedave dhe Xi kryesisht dëgjonte, tha një zyrtar i lartë amerikan. Biden e inkurajoi Xi-në të përdorte levën e Kinës me Iranin për të paralajmëruar kundër një përshkallëzimi më të gjerë. Në bisedime, Ministri i Jashtëm Wang Yi tha se ata tashmë kishin zhvilluar diskutime me iranianët për këtë temë. Më pas mbeti e paqartë për ndihmësit e Biden se sa seriozisht po i merrte Irani mesazhet e Kinës. Në bisedime, Biden i bëri të qartë Xi se ai e shikonte Hamasin si të ndarë nga palestinezët.

Në një shkëmbim në lidhje me kufizimet që SHBA ka aplikuar në eksportet e teknologjisë në Kinë, Xi i krahasoi hapat me “përmbajtjen teknologjike”. Biden u përgjigj drejtpërdrejt duke thënë se SHBA nuk do t’i ofronte Kinës teknologji që mund të përdorej ushtarakisht kundër saj.

Biden gjithashtu ngriti shqetësime të drejtpërdrejta te Xi për shqetësimin e bizneseve amerikane në Kinë, tha zyrtari. Dy burrat diskutuan për inteligjencën artificiale dhe ranë dakord të punojnë së bashku duke ecur përpara në teknologjinë e re. Dhe Biden i tha Xi se ishte e rëndësishme që Kina të ishte më transparente në çështjet bërthamore, pasi ajo zgjeron me shpejtësi arsenalin e saj.

NJË TAKIM SHUMË KOREOGRAFIK

Me konfliktet të ndezura në Lindjen e Mesme dhe Evropë, ndërsa ai përgatitet të luftojë për rizgjedhje, Biden shpresonte të parandalonte që një krizë tjetër të shpërthente. Ai nuk po kërkonte vetëm t’u tregonte amerikanëve-por edhe Xi-t drejtpërdrejt-pse një marrëdhënie e përmirësuar me Pekinin është në interesin e të gjithëve. “Mendoj se është e rëndësishme që ju dhe unë ta kuptojmë njëri-tjetrin qartë, nga lideri tek lideri, pa keqkuptime apo keqkomunikim”, i tha Biden Xi-t ndërsa bisedimet e tyre po zhvilloheshin në një pronë të izoluar në jug të San Franciskos. Duke folur më pas, Xi ofroi pikëpamjen e tij për momentin kompleks në lidhjet SHBA-Kinë. “Planeti Tokë është mjaft i madh që të dy vendet të kenë sukses”, tha ai.

Optika e samitit u negociua me kujdes midis dy palëve dhe mirëpritja formale në pasuri ishte shumë koreografike. Si mikpritës i takimit, Biden doli nga ndërtesa i pari për të mirëpritur Xi. Një tapet i kuq ishte shtrirë, me roje marine dhe flamuj nga të dy vendet. Sedani i zi i presidentit kinez u tërhoq dhe u ndal në fund të tapetit. Xi doli me një buzëqeshje dhe të dy burrat shtrënguan duart. Ndërsa takimi po zhvillohej, Biden i tha Xi se është thelbësore që të dy burrat të kenë një mirëkuptim të sinqertë për njëri-tjetrin.

Biden tha se udhëheqësit kishin një përgjegjësi ndaj popullatës së tyre për të punuar së bashku, duke përfshirë çështjet e ndryshimeve klimatike, kundër trafikimit të narkotikëve dhe afrimit të inteligjencës artificiale. Ai shtoi se konkurrenca midis SHBA dhe Kinës nuk mund të anonte drejt konfliktit.

“Si gjithmonë, nuk ka asnjë zëvendësim për diskutimet ballë për ballë. Unë i kam parë gjithmonë diskutimet tona të drejtpërdrejta dhe të sinqerta, “tha Biden. Duke folur pas Bidenit, Xi ofroi një pamje më të ashpër të lidhjeve SHBA-Kinë. “Marrëdhënia Kinë-SHBA nuk ka qenë kurrë të qeta gjatë 50 viteve të fundit e më shumë, dhe gjithmonë përballet me probleme të një lloji apo tjetër. Megjithatë, ajo ka vazhduar të ecë përpara mes kthesave dhe vështirësive,” tha ai përmes një përkthyesi.

“Për dy vende të mëdha si Kina dhe Shtetet e Bashkuara, kthimi i shpinës nga njëri-tjetri nuk është një opsion,” vazhdoi ai. “Është joreale që njëra palë të rimodelojë tjetrën dhe konflikti dhe konfrontimi kanë pasoja të mëdha për të dyja palët.”

Në dukje sikur kundërshtoi pikëpamjen e Biden për “konkurrencën” midis SHBA-së dhe Kinës, Xi tha se ai ishte “ende i mendimit se konkurrenca e vendeve kryesore nuk është tendenca mbizotëruese e kohës aktuale dhe nuk mund të zgjidhë problemet me të cilat përballen Kina dhe Shtetet e Bashkuara apo bota në liri.”