Një projekt-marrëveshje e re për të shmangur ndikimet më të këqija të ndryshimeve klimatike pritet të shpallet në orët e ardhshme pasi bisedimet në samitin COP26 në Skoci kaluan afatin e së premtes.
Pikat kryesore kanë përfshirë subvencionet për qymyrin dhe lëndët djegëse të tjera fosile, dhe ndihmën financiare për kombet më të varfra.
Të premten, të dërguarit nga vendet e vogla ishullore të kërcënuara nga rritja e nivelit të detit thanë se toka e tyre po zhdukej me shpejtësi.
Presidenti i konferencës, Alok Sharma, kërkoi një injeksion të “shpirtit mund të bëjë”.
Z. Sharma tha se kishte në plan të publikonte një projekt-marrëveshje të ndryshuar në orën 08:00 GMT të shtunën bazuar në konsultimet që vazhduan deri në orët e vona të natës.
Një seancë plenare formale për të miratuar vendimet përfundimtare të samitit u parashikua më pas të shtunën pasdite, shtoi Sharma.
Shkencëtarët thonë se kufizimi i ngrohjes në 1.5C krahasuar me nivelet para-industriale do të na mbrojë nga ndikimet më të rrezikshme të ndryshimeve klimatike. Është një pjesë kyçe e marrëveshjes së Parisit, të cilën shumica e vendeve e nënshkruan.
Përmbushja e qëllimit kërkon që emetimet globale të reduktohen me 45% deri në vitin 2030 dhe në zero në përgjithësi deri në vitin 2050. Një shembull i ndikimit të rritjes së temperaturës globale mbi 2C është vdekja e pothuajse të gjithë shkëmbinjve koralorë, thonë shkencëtarët. Një projekt-marrëveshje e lëshuar herët të premten përfshinte angazhime të pakësuara për t’i dhënë fund përdorimit të qymyrit dhe lëndëve të tjera djegëse fosile. Ndërsa kjo u kritikua nga aktivistët, disa vëzhgues theksuan se kjo do të ishte hera e parë që qymyri përmendet në mënyrë eksplicite në dokumentet e OKB-së të këtij lloji.
Ndërkohë, Kina dhe Arabia Saudite thuhet se janë mes një grupi vendesh që kërkojnë të heqin referencat nga marrëveshja që kundërshtojnë subvencionet e karburanteve fosile, njoftoi agjencia e lajmeve Reuters, duke cituar burime pranë negociatave.
Teksti i rishikuar i draftit kërkoi gjithashtu afate shumë më të rrepta për qeveritë për të zbuluar planet e tyre për të reduktuar emetimet e gazit serrë.
Duke folur nga Londra, kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Boris Johnson tha se vendet e pasura duhet të vendosin më shumë “para në tavolinë” për të ndihmuar botën në zhvillim të largohet nga karburantet fosile.
Ish-kryeministri Tony Blair i tha podkastit të BBC-së se do të ishte përgjegjësia e zotit Johnson “të mbaronte çështjen në fund”, diçka që ai tha se do të ishte “e vështirë për t’u bërë… kur shumica e udhëheqësve [të tjerë] politikë të kenë ikur.
“. Gjithashtu të premten, ministri i klimës i Tuvalu, i cili është veçanërisht i prekshëm ndaj rritjes së nivelit të detit, bëri një lutje emocionuese, duke thënë se kombi i tij “fjalë për fjalë po fundosej”.
“Është një çështje jete dhe mbijetese për shumë prej nesh dhe ne kërkojmë që Glasgou duhet të jetë momenti përcaktues. Ne nuk duhet të dështojmë,” tha Seve Paeniu, në një pritje të ngazëllyer.
Financimi i klimës, ose paratë e premtuara nga vendet më të pasura vendeve më të varfra për të luftuar ndryshimet klimatike, vazhdon të jetë një nga pikat më të diskutueshme. Në vitin 2009, vendet e zhvilluara u zotuan të ofrojnë 100 miliardë dollarë në vit për ekonomitë në zhvillim deri në vitin 2020. Por ky objektiv nuk u arrit.
Pavarësisht premtimeve të bëra në COP26 deri më tani, planeti ende po shkon drejt ngrohjes 2.4 C mbi nivelet para-industriale, sipas një raporti nga Climate Action.
(BalkanWeb)
