Ndërsa lufta në Ukrainë dhe kriza energjetike që ajo po shkakton ka detyruar shumë vende në mbarë botën të bëjnë hapa prapa në tranzicionin e tyre nga karburantet fosile, planeti po dërgon vazhdimisht sinjale paralajmëruese, duke treguar se po shkon me saktësi matematikore deri në atë pikë, ku nuk do të ketë mundësi ndryshimi me klimën.
Për shumë njerëz, kjo tashmë ka ndodhur. Një shembull më i fundit i situatës ishin temperaturat e larta rekord në Evropë në ditën e Vitit të Ri, në kontrast me pushtimin masiv të ftohtë në Shtetet e Bashkuara, i cili madje preku edhe Floridan.
Evropa Qendrore përjetoi temperaturat më të pazakonta për sezonin, thotë për APE-MPE, Kostas Lagouvardos, Drejtor Kërkimor i Observatorit Kombëtar të Athinës. Christos Zerefos, sekretari i përgjithshëm i Akademisë së Athinës dhe Zëdhënësi Kombëtar për Ndryshimet Klimatike, flet për kostot e larta të shkaktuara nga kjo situatë.
Vendet në të gjithë Evropën kanë përjetuar temperatura rekord të janarit, thonë meteorologët. Të paktën tetë vende evropiane shënuan ditën e tyre më të nxehtë të janarit ndonjëherë. Klimatologët po flasin për një “ngjarje ekstreme” ndryshe nga asgjë në historinë evropiane. Vende si Polonia, Danimarka, Holanda, Letonia, Lituania, Bjellorusia dhe Republika Çeke po përjetojnë temperatura rekord.
Në Korbielów, Poloni, termometrat regjistruan 19 gradë Celsius, një temperaturë që shihet më së shpeshti në maj dhe 18 gradë Celsius më e lartë se mesatarja vjetore prej 1 gradë për janarin.
Në Francë, temperaturat u rritën në pothuajse 25 gradë Celsius në jug-perëndim ditën e Vitit të Ri, ndërsa resortet evropiane të skive normalisht të ngarkuara u shkretuan për shkak të mungesës së borës.
Shërbimi Meteorologjik në Gjermani, ku u regjistruan temperatura mbi 20 gradë Celsius, njoftoi se një ndryshim kaq i butë i vitit nuk ishte parë në vend që nga fillimi i regjistrimeve në vitin 1881.
Temperaturat në Greqi ishin gjithashtu mjaft të larta, siç ishin në vendet e tjera jugore. Vendet evropiane, e kaluan Vitin e Ri pa temperatura rekord në shumë zona.
Në mënyrë të ngjashme temperaturat ekstreme, por në rënie u përjetuan në Shtetet e Bashkuara. Shtetet e Bashkuara patën një pushtim masiv të ftohtë, rajoni ka shpesh pushtime të ftohta, Kanadaja dhe Shtetet e Bashkuara, nuk është e padëgjuar. Cfare eshte i paprecedentë është intensiteti që kishim dhe sa larg jugut zbritën këto masa ajrore duke prekur edhe zona si Florida. Atje, sigurisht, me temperatura pozitive, por shumë të ulëta. Në veri temperatura ra shumë shpejt dhe kjo shkaktoi probleme te njerëzit, fatmirësisht nuk zgjati shumë, por shkaktoi dhjetëra viktima”, thekson zoti Lagouvardos.
Kosto të mëdha ekonomike dhe mjedisore
Megjithëse nuk mund të llogaritet saktësisht, kostoja e ndryshimeve klimatike rëndon ekonomitë e vendeve dhe në fakt është një përqindje e konsiderueshme e PBB-së së tyre, argumenton z. Zerefos, i cili prej dekadash apelon për të ndërmarrë veprime vendimtare.
“ Mosbalancimi i madh klimatik ka gjithashtu një kosto të madhe. Sidomos për Evropën, kjo kosto mund të jetë shumë e lartë në vende si Greqia dhe në vendet e tjera të Ballkanit. Me fjalë të tjera, ekosistemet tona në Mesdhe kanë humbur tashmë një pjesë të dimrit. E cila është e rëndësishme për ruajtjen e ekosistemeve. Shirat kanë munguar tashmë në Mesdheun qendror dhe lindor, sigurisht që nuk kemi borë dhe kam frikë se do të preket prodhimi bujqësor, i cili do të ketë një kosto shumë të lartë për vendet tona, por rreziku më i madh është se nëse vazhdon mungesa e ujit në muajt në vijim, do të arrijmë në një Verë shumë e thatë, me tokë shumë të thatë, ku zjarret do të jenë shumë më të forta. Tani kemi temperatura të larta çdo vit për shkak të destabilizimit të klimës dhe po bëhet një rreth vicioz që shpresoj të mos e shohim, por rreziku është aty”, thekson zoti Zerefos i cili po ashtu thotë se ngrohja globale vazhdon dhe se ne jemi tashmë në nivele mbi atë që kemi vlerësuar pesë vjet më parë.
“Gjithashtu, ajo që është më e keqja është se niveli i ujit në shumë zona të Mesdheut ka rënë në mënyrë të rrezikshme, jo vetëm nga mbishfrytëzimi, por edhe nga rishpërndarja e reshjeve dhe borës që ka rënë gjithashtu”, thekson z. Zerefos dhe përfundon duke thënë se për shkak të kësaj situate do të duhet të merren masa thelbësore kundër zjarreve këtë verë.
Shkencëtarët nuk kanë analizuar ende mënyrat specifike se si ndryshimi i klimës mund të ketë ndikuar në temperaturat e larta të fundit, por moti i ngrohtë i janarit i përshtatet një tendence afatgjatë të rritjes së temperaturave për shkak të ngrohjes globale të shkaktuar nga njeriu .
