Një koleksion statujash bronzi të jashtëzakonshme të ruajtura për mijëra vjet nga balta dhe uji janë zbuluar në disa vaska të ndërtuara nga etruskët në Toskanë, sipas “The Guardian”.

Njëzet e katër statujat pjesërisht të zhytura në vaska, të cilat datojnë 2 300 vjet më parë dhe janë cilësuar si zbulimi më domethënës i llojit të tyre në 50 vjet, përfshijnë një efebe të fjetur (në Greqinë e lashtë) një adoleshent 18–20 vjeç që i nënshtrohet stërvitjes ushtarake, i shtrirë pranë Hygeia, perëndeshës së shëndetit, me një gjarpër të mbështjellë rreth krahut të saj.

Arkeologët i zbuluan statujat gjatë gërmimeve në vaskën e lashtë në San Casciano dei Bagni, afër Sienës.

Spa-ja moderne, e cila përmban 42 burime të nxehta, është afër vendit antik dhe është një nga destinacionet më të njohura të spa-ve në Itali.

Pranë efebës dhe Hygeia ishte një statujë e Apollonit dhe një mori statujash të tjera që përfaqësonin matronat, fëmijët dhe perandorët.

Besohet se këto statuja mund të jenë ndërtuar nga etruskët në shekullin e III para Krishtit, vaskat, të cilat përfshijnë burime dhe altarë, u bënë më të pasura gjatë periudhës romake, ku perandorët përfshirë Augustin frekuentonin burimet për përfitimet e tyre shëndetësore dhe terapeutike.

Krahas 24 statujave prej bronzi, pesë prej të cilave janë pothuajse një metër të larta, arkeologët gjetën mijëra monedha, si dhe mbishkrime etruske dhe latine. Vizitorët thuhet se kanë hedhur monedha në vaska si një gjest për fat të mirë për shëndetin e tyre.

Massimo Osanna, drejtori i përgjithshëm i muzeve në Ministrinë italiane të Kulturës, tha se reliket ishin zbulimi më domethënës i llojit të tyre që kur dy bronzi grekë me përmasa të plota të luftëtarëve me mjekër u gjetën në brigjet kalabreze pranë Riace në vitin 1972.

Ky është padyshim një nga zbulimet më të rëndësishme të bronzit në historinë e Mesdheut të lashtë”, tha Osanna për agjencinë italiane të lajmeve ANSA.

Projekti i gërmimit në San Casciano dei Bagni është udhëhequr nga arkeologu, Jacopo Tabolli që nga viti 2019. Në gusht, disa artefakte, duke përfshirë statuja të fertilitetit që mendohej se ishin përdorur si dedikime për perënditë, u gjetën në këtë vend. Tabolli, një profesor në Universitetin e Sienës, e përshkroi zbulimin e fundit si “absolutisht unik”.

Qytetërimi etrusk lulëzoi në Itali, kryesisht në rajonet qendrore të Toskanës dhe Umbria, për 500 vjet përpara ardhjes së Republikës Romake. Etruskët patën një ndikim të fortë në traditat kulturore dhe artistike romake.

Analiza fillestare e 24 statujave, që besohet se janë krijuar nga mjeshtrit vendas midis shekujve të dytë dhe të parë para Krishtit tregon se reliket ndoshta fillimisht i përkisnin familjeve elitare etruske dhe romake, pronarëve të tokave, zotërinjve vendas dhe perandorëve romakë.

Tabolli tha se burimet e nxehta, të pasura me minerale duke përfshirë kalciumin dhe magnezin, mbetën aktive deri në shekullin e pestë, përpara se të mbylleshin, por jo të shkatërroheshin, gjatë priudhës së krishtërimit.

Pishinat u mbyllën me shtylla të rënda guri, ndërsa statujat hyjnore u lanë në ujin e shenjtë.

Artefaktet do të vendosen në një ndërtesë të shekullit XVI, e blerë së fundmi nga Ministria e Kulturës në qytetin e San Casciano, afër Firences. Vendi i vaskave antike do të shndërrohet gjithashtu në një park arkeologjik.