Kosova mund të jetë pjesë e një ofensive më të gjerë të Beogradit me udhëzimet ruse për të zgjeruar pozicionin rajonal të Beogradit. Sipas ministrit të Brendshëm serb Aleksandar Vulin, të gjithë serbët kanë të drejtë të jenë të bashkuar në një shtet.
Njohësi i zhvillimeve të Ballkanit Perëndimor, Janusz Bugajski, në një analizë të tij, ka thënë se ashtu si rusët edhe serbët portretizohen si viktima të shumëvuajtura, të cilat fuqitë armiqësore po komplotojnë për t’i eliminuar.
“Beogradi pretendon të drejtën për të mbrojtur serbët në Bosnje-Hercegovinë, Mal të Zi, Kosovë, Maqedoninë e Veriut dhe Kroaci”.
Bugajski thekson se ndërsa Shtëpia e Bardhë është e preokupuar me fuqinë ushtarake në rritje të Kinës dhe kërcënimet e saj kundër aleatëve të SHBA-së në Lindjen e Largët, Kremlini mund të përmbysë rajone të tjera.
“Përfitimi nga shpërqendrimet e Shtëpisë së Bardhë mund të ndihmojë në ndezjen e konflikteve të reja dhe Ballkani Perëndimor mbetet një objektiv kryesor i mundësive. Mosmarrëveshja e fundit në kufirin Kosovë-Serbi për njohjen e targave duket si një provë për konfrontime më serioze”, thotë ai.
Sipas tij, zyrtarët rusë po inkurajojnë qeverinë e presidentit Aleksandar Vuçiç që ta transformojë Serbinë në fuqinë dominuese në Ballkanin Perëndimor dhe në këtë mënyrë të rrisë ndikimin e Rusisë me Washingtonin dhe Brukselin.
Më tej shton se edhe terreni propagandistik po përgatitet për konflikt.
“Beogradi dhe Moska akuzojnë qeverinë e Kosovës se po kërcënon të drejtat dhe ekzistencën e pakicës serbe. Një tregim i ngjashëm mund të përdoret kundër qeverisë boshnjake për të justifikuar luftën. Kremlini ka përdorur vazhdimisht pretendime të tilla për popullsinë ruse në ndërmarrjet e tij agresive revizioniste në Ukrainë, Gjeorgji dhe shtetet baltike. Rusia tani po udhëzon “vëllanë e saj më të vogël” Serbinë për metodologjinë e dominimit rajonal dhe ndarjes territoriale”, shkruan ai.
Bugajski mendon se në një skenar, operativët e inteligjencës serbe mund të provokojnë konfrontime ndëretnike brenda Kosovës dhe të kapitalizojnë dhunën që pason si pretekst për ndërhyrje ushtarake, duke vendosur kështu forcën e vogël të NATO-s në Kosovë në pozitë të vështirë për t’u përballur me ushtrinë serbe.
“Duke mbështetur çdo inkursion serb dhe duke kërcënuar se do të ofrojë ndihmë të drejtpërdrejtë ushtarake nëse NATO angazhohet, Moska do të testonte vendosmërinë e Biden për të rrezikuar një luftë NATO-Rusi. Putini mund të llogarisë se Uashingtoni do të preferonte negociatat edhe nëse kjo nënkupton dorëzimin e komunave veriore të Kosovës nën kontrollin e Beogradit, veçanërisht pasi Kosova nuk është anëtare e NATO-s dhe nuk mund të mbështetet në angazhimet e saj të mbrojtjes kolektive”.
Më tej shton se përveç destabilizimit të Kosovës, fokusi aktual i Beogradit është në thellimin e ndarjeve të Bosnjës dhe aftësimin e entitetit serb që të kërcënojë shkëputjen.
“Ajo gjithashtu bashkëpunon me nacionalistët serbë në qeverinë e koalicionit të Malit të Zi për të ndryshuar pavarësinë e Malit të Zi dhe politikat pro-perëndimore. Ndërsa Vuçiç kërkon lavdinë si një bashkues i “tokave serbe”, Putini e manipulon atë për t’i shërbyer qëllimeve gjeopolitike të Rusisë. Vuçiç është borxhli i përhershëm ndaj Moskës për bllokimin e hyrjes së Kosovës në Kombet e Bashkuara dhe varësia ekonomike e Serbisë nga Rusia po zgjerohet, veçanërisht në fushën e energjisë, ku së fundmi ajo iu bashkua lidhjes së re të gazit natyror rus përmes Bullgarisë dhe Turqisë”, vazhdon më tej.
“Qendra humanitare” ruso-serbe afër kufirit me Kosovën sipas tij, shërben si objekt për mbledhjen e inteligjencës dhe operacione speciale për Moskën.
“Serbia po trajtohet gjithashtu si një postë ushtarake ruse dhe një qendër e subversionit rajonal. Ajo ka qenë e armatosur me një shumëllojshmëri të armatimit gjatë viteve të fundit, duke përfshirë avionë luftarakë, tanke, helikopterë dhe sisteme kundërajrore. Serbia po zhvillon gjithashtu lidhje të ngushta me Organizatën e Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO) të kontrolluar nga Rusia, e synuar si një homologe shumëkombëshe e NATO-s”, shprehet njohësi i zhvillimeve të Ballkanit Perëndimor.
“Nëpërmjet një morie tentakulash të kontrolluara nga Kremlini, Serbia po bëhet peng i Ballkanit. Moska është e bindur se çdo lëvizje e Serbisë drejt anëtarësimit në NATO nuk do të tolerohet dhe mund të rezultojë në zëvendësimin e Vuçiçit dhe qeverisë së tij. Mbështetja e Kremlinit për grupe të ndryshme nacionaliste në Serbi, ndikimi i tij i gjerë në hapësirën informative të Serbisë, lidhjet e saj intime me Kishën Ortodokse Serbe dhe depërtimi i spiunazhit të tij në institucionet kryesore në Serbi kanë për qëllim të mbajnë Vuçiçin në linjë dhe ta pengojnë atë të afrohet më shumë. lidhjet integruese me institucionet perëndimore”.
Janusz Bugajski, pretenton se Serbia ofron një mundësi të vlefshme për Putinin për të nxitur konflikte të armatosura në një rajon ende të paqëndrueshëm të Ballkanit. Kjo sipas tij do të ndihmonte në zgjerimin e ndikimit të Rusisë, do të largonte vëmendjen perëndimore nga konfliktet që Moska ndërton në lagjen e saj dhe do të maskonte goditjen në rritje të disidencës brenda Federatës Ruse.
“Në një moment, Vuçiç mund të joshet ose provokohet në një konfrontim ushtarak me një nga fqinjët e Serbisë dhe më pas do t’i drejtohet Moskës për ndihmë. Me BE-në pa timon dhe SHBA-në të fokusuar në Kinë dhe kriza të tjera ndërkombëtare, Kremlini mund të llogarisë se rreziku i zvogëluar i ndërhyrjes ushtarake perëndimore ia vlen të merret”.
* Janusz Bugajski është një anëtar i lartë në Fondacionin Jamestown në Washington DC.
